Ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης αναφέρει ότι αν προσέξουμε προσεκτικά τις καμπύλες εξέλιξης της πανδημίας μέσα στον Αύγουστο και μέχρι το τέλος του Αυγούστου γίνεται φανερό ότι παντού όπου έχουν επιβληθεί μέτρα περιοριστικά (mini lockdown) στην κινητικότητα και στην διασκέδαση, αυτά έχουν αποτέλεσμα στην μείωση της διασποράς.
Όπου τα μέτρα αυτά άρονται, έπειτα από μια αρχική υστέρηση, η πανδημία επανακάμπτει. Το συμπέρασμα είναι ότι τα μέτρα προστασίας (αποστάσεις, μάσκες, υγιεινή) και ο αυξημένος αριθμός τεστ (είτε επίσημων από τον ΕΟΔΥ, είτε self test) είναι πολύ σημαντικό να εφαρμόζονται παντού και ιδιαίτερα εκεί που υπάρχει αυξημένη διασπορά.
Με βάση τον χαμηλό ρυθμό εμβολιασμού (ο οποίος απαιτείται να διπλασιαστεί τουλάχιστον) τα μέτρα προστασίας είναι απαραίτητα.
Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ για την Πέμπτη 19-8-2021, ο σημερινός αριθμός κρουσμάτων ανέρχεται στα 3273 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=3396), που λαμβάνουν υπόψη την διασπορά όλων των μεταλλαγμένων στελεχών του SARS-CoV-2. Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν 102.298 και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε στο 3,2%.
Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 50.000 την ημέρα, συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας, αλλά και να εντοπίζονται περισσότεροι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί, συντελώντας στην ανάσχεση πιθανής έξαρσης που θα μπορούσε να συμβεί λόγω της εμφάνισης ολοένα και ταχύτερα μεταδιδόμενων στελεχών, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα ανοίγματα και τις τουριστικές ροές.
Σημαντικοί σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 αποτελούν εκτός από τα rapid test και τα self test, για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, αλλά και για να συνεχιστεί η πολύ καλή πορεία στο σύνολο της χώρας.
Ο αριθμός ημερήσιων θανάτων (20) που καταγράφηκε είναι μειωμένος σε σχέση με την Τετάρτη (25). Όπως είχαμε προβλέψει ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που την Πέμπτη είναι 20 ακολουθεί πλέον την ανοδική τάση των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός είναι αυξημένος σε σχέση με την Τετάρτη (286 από 282), και πλέον βλέπουμε την αναμενόμενη αναστροφή της πτωτικής πορείας να συμβαίνει την χρονική στιγμή που αναμέναμε. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που νοσηλεύονται σε κλίνες ΜΕΘ με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, των ασθενών που νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο Σχήμα 2 (όπου διαφαίνεται πλέον η αναμενόμενη αύξηση στις νοσηλείες), ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 3.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός κρουσμάτων σε σοβαρή κατάσταση (νοσηλευόμενοι σε απλές κλίνες) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 3. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι τις 30 Αυγούστου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 4. Αυτή η προβλεπόμενη πορεία, που αφορά τα κρούσματα, τους νοσηλευόμενους σε απλές κλίνες, όσο και σε ΜΕΘ, καθώς επίσης και τους θανάτους, βασίζεται στις ακόλουθες παραδοχές:
- self-test πραγματοποιούνται ημερησίως κατά μέσο όρο πλέον (σε σχέση με περίπου 600.000 που πραγματοποιούνταν τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του μέτρου), και οι φορείς που εντοπίζονται θετικοί και θα επιβεβαιώνονται και με τεστ του ΕΟΔΥ, θα εισέρχονται σε καραντίνα 14 ημερών και θα ακολουθεί ιχνηλάτηση των επαφών τους. Σε αυτή τη βάση πιστεύουμε να γίνεται κατανοητή η σημασία του μέτρου, αφού συντελεί αποφασιστικά στη διακοπή αλυσίδων μετάδοσης από ασυμπτωματικούς και προσυμπτωματικούς που χωρίς να έχουν αντιληφθεί ότι είναι φορείς, θα μετέδιδαν τον ιό.
- Τα ανοίγματα δραστηριοτήτων που έχουν ξεκινήσει από τις 5 Απριλίου, θα πραγματοποιούνται με τους προγραμματισμένους όρους προφύλαξης και ταυτόχρονα δε θα παρατηρηθούν εικόνες αδικαιολόγητης συρροής, όπως και παρατηρήθηκε τις προηγούμενες μέρες σε συγκεκριμένους χώρους εστίασης. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή, υπευθυνότητα και σύνεση ώστε να τηρηθούν οι παραπάνω όροι. Εάν συνεχίσει η τήρηση των μέτρων, τότε η πορεία αποκλιμάκωσης δε θα αναστραφεί.
- Θεωρήσαμε ότι από τις αρχές Αυγούστου, θα έχουμε αύξηση των επαφών λόγω της μαζικής εξόδου των διακοπών, με τρόπο παραπλήσιο με αυτόν που παρατηρήθηκε το καλοκαίρι του 2020.
- Ο ρυθμός εμβολιασμών θα συνεχιστεί με το ρυθμό που πραγματοποιείται τώρα, δηλαδή περίπου 30.000 ημερησίως.
Με δεδομένη την αβεβαιότητα που αφορά κυρίως τις τρεις πρώτες παραδοχές (και ιδίως την τρίτη), οι προβλέψεις μας θα επαναεπικαιροποιούνται εάν παρατηρήσουμε αποκλίσεις που δε θα επιβεβαιώνουν την αναμενόμενη πορεία. Χρειάζεται προσοχή στην πορεία της διασποράς του SARS-CoV-2 στις επόμενες εβδομάδες, με δεδομένη την αύξηση της ποσόστωσης του στελέχους Β.1.1.318, το οποίο φαίνεται να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα σε σχέση με το Β.1.1.7.
Ας σημειωθεί ότι το στέλεχος Β.1.1.7 ήταν ήδη πιο μεταδοτικό κατά περίπου 30% σε σχέση με το αρχικό στέλεχος (wild type), ενώ το στέλεχος Β.1.167 (στέλεχος Δ) και το οποίο πλέον έχει έρθει και στην Ελλάδα, έχει αυξημένη μεταδοτικότητα από το υπάρχον στέλεχος κατά 70%.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, παρατηρείται χαμηλότερος αριθμός κρουσμάτων στη Θεσσαλονίκη με 318 κρούσματα (319 κρούσματα προχθές) και στην Αττική με 709 κρούσματα (818 κρούσματα προχθές). Η Αττική πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 22% των κρουσμάτων, και εμφανίζει σχεδόν 2.2 φορές περισσότερα κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη, καταδεικνύοντας την σημαντική μετατόπιση της διασποράς σε τουριστικούς προορισμούς.
Η πορεία των κρουσμάτων στην Αττική, παρουσιάζεται στο Σχήμα 5, ενώ η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) παρουσιάζονται στο Σχήμα 6. Από την αρχή του Ιουλίου παρατηρείται μια αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων στην Αθήνα, η οποία δεν συνάδει ούτε με τη διαμόρφωση της μεταδοτικότητας από τη θερμοκρασία, αλλά ούτε και με τα υπάρχοντα μέτρα, και η οποία την έχει φέρει πέρα από το όριο της περιοχής ανησυχίας.
Μια πιθανή εξήγηση είναι η αυξημένη διασπορά στην κοινότητα των μεταλλαγμένων στελεχών Β.1.1.318 και Β.1.167, οπότε και αναμένουμε τα δεδομένα των επομένων ημερών για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε μια πιο σαφή εικόνα. Με βάση τη μεγάλη απόκλιση που εμφανίζει η Αττική, η πορεία της μπορεί να εξηγηθεί μόνο εάν ληφθεί υπόψη πολύ μεγαλύτερη εγγενής μεταδοτικότητα του ιού, συνεπώς η διασπορά των ταχύτερα μεταδιδόμενων μεταλλάξεων είναι πολύ μεγαλύτερη από ότι στη Θεσσαλονίκη, καθώς επίσης και ότι παρατηρήθηκαν φαινόμενα έντονων συρροών.
Tα πραγματικά δεδομένα εξηγούνται μόνο εάν θεωρήσουμε ότι το στέλεχος Β.1.1.318 έχει κυριαρχήσει έναντι του Β.1.1.7, και ταυτόχρονα η διασπορά του Β.1.167 είναι μεγαλύτερη από ότι είχε προσδιοριστεί στα μέσα Ιουνίου, με τα τωρινά αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την τότε εικασία μας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι με τα δεδομένα των τελευταίων ημερών, παρατηρείται πτωτική τάση, και η επίδραση των φαινομένων συρροής φαίνεται να περιορίζεται, οπότε και με τα σημερινά αποτελέσματα επιβεβαιώθηκε η πρόβλεψη μας από τις 16/7, ότι θα μεταβούμε σε κάποιας μορφή αποκλιμάκωση, εκτός εάν επαναληφθούν φαινόμενα έντονης συρροής.
Για την ώρα, διαφαίνεται ότι η Αττική έχει περιέλθει σε πτωτική πορεία η οποία πιστεύουμε ότι θα συνεχιστεί, με δεδομένη και την μειωμένη κινητικότητα που θα παρατηρηθεί και αυτή την εβδομάδα λόγω της μετάβασης μεγάλου μέρους του πληθυσμού σε τουριστικούς προορισμούς τις δύο προηγούμενες εβδομάδες.
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 6. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στην Αθήνα
Στη Θεσσαλονίκη εμφανίζεται ξανά ελαφρά ανοδική τάση (Σχήμα 7), ενώ η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στη Θεσσαλονίκη ακολουθεί πλήρως τις προβλέψεις του μοντέλου και παρουσιάζεται στο Σχήμα 8.
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Σχήμα 8. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στη Θεσσαλονίκη
Όσον αφορά στη Θεσσαλία, μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη παρατηρήθηκε στη Λάρισα με 70 κρούσματα (Σχήμα 9), όπου πλέον έχει διαμορφωθεί ελαφρά ανοδική πορεία. Στην Καρδίτσα εντοπίστηκαν 13 κρούσματα (Σχήμα 11), και η ανοδική τροχιά που την οδήγησε πάνω από το όριο της περιοχής ανησυχίας, έχει αποκλιμακωθεί και παραμένει σταθεροποιητική, παρά τις διακυμάνσεις των τελευταίων ημερών, οπότε και παραμένει οριακά ως περιοχή ανησυχίας.
Στη Μαγνησία με 28 κρούσματα (Σχήμα 10) παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη και λόγω της ανοδικής τάσης (που πλέον κάμπτεται) έχει ήδη περάσει ξανά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας. Στα Τρίκαλα όπου εντοπίστηκαν 25 κρούσματα (Σχήμα 12) παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη, βρίσκονται ξανά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας και συνεχίζεται η έντονα ανοδική τάση.
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Τρίκαλα
Στην Αχαΐα, παρουσιάζεται μικρότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη με 115 κρούσματα (Σχήμα 13), και πλέον έχει διαμορφωθεί έντονα ανοδική τροχιά, η οποία δείχνει σημάδια επιβράδυνσης.
Στη Λακωνία εντοπίστηκαν 33 κρούσματα και συνολικά έχει διαμορφωθεί έντονα ανοδική τάση η οποία επίσης δείχνει πλέον να επιβραδύνεται (Σχήμα 15). Αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη παρουσιάστηκε στην Αργολίδα όπου εντοπίστηκαν 26 κρούσματα (Σχήμα 16) στην οποία η ανοδική τάση που είχε διαμορφωθεί τις τελευταίες ημέρες έχει συντελέσει στο να περάσει το όριο του χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, και παρατηρούνται συνεχείς διακυμάνσεις που αποτρέπουν τη συστηματική αποκλιμάκωση.
Στην Αρκαδία εντοπίσθηκαν 16 κρούσματα (Σχήμα 14) και η ανοδική πορεία αρχίζει να κάμπτεται. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την εμφανίζεται στη Μεσσηνία όπου εντοπίστηκαν 113 κρούσματα (Σχήμα 17), στην οποία η ανοδική τάση η οποία την έχει φέρει πολύ πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, συνεχίζει με αμείωτο ρυθμό.
Στην Ηλεία εντοπίστηκαν 86 κρούσματα (Σχήμα 18), και είναι επίσης από τις περιοχές όπου παρατηρείται αναζωπύρωση με έντονη άνοδο, και πέρασε ξανά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας. Στην Κορινθία εντοπίστηκαν 45 κρούσματα (Σχήμα 19), και η έντονα ανοδική πορεία πέρασε ξανά σε αποκλιμάκωση, παρουσιάζει ξανά ανοδικές τάσεις.
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μεσσηνία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ηλεία
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κορινθία
Στην Αιτωλοακαρνανία όπου εντοπίσθηκαν 37 κρούσματα, παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την (40 κρούσματα) (Σχήμα 20), και ενώ βρίσκεται ήδη πάνω από το όριο της περιοχής ανησυχίας, είχε διαμορφωθεί ανοδική τάση, η οποία δείχνει τάσεις επιβράδυνσης.
Στην Εύβοια, με 75 κρούσματα, παρατηρείται μικρότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη (Σχήμα 21), με την έντονα ανοδική πορεία να παρουσιάζει διακυμάνσεις. Μικρότερο αριθμό κρουσμάτων είχαμε στη Βοιωτία όπου εντοπίστηκαν 25 κρούσματα (Σχήμα 22), όπου επίσης έχει ξεπεράσει το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας και η ανοδική της πορεία πλέον πέρασε σε αποκλιμάκωση.
Μεγαλύτερος σε σχέση με την Τετάρτη ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στη Φθιώτιδα όπου εντοπίσθηκαν 31 κρούσματα , έχει πλέον ξεπεράσει το όριο της περιοχής ανησυχίας αλλά η ανοδική τάση επίσης πέρασε σε κάμψη (Σχήμα 24). Στην Ευρυτανία εντοπίστηκαν 4 κρούσματα, πέρασε πάνω από το όριο της περιοχής ανησυχίας αλλά η ανοδική τάση (Σχήμα 25) αρχίζει να κάμπτεται, ενώ στη Φωκίδα εντοπίστηκαν 13 κρούσματα (Σχήμα 23) έχει επανέρθει η ανοδική τάση, και βρίσκεται ξανά ελάχιστα πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας.
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φωκίδα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ευρυτανία
Μεγαλύτερος σε σχέση με την Τετάρτη ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στα Ιωάννινα με 34 κρούσματα (Σχήμα 26). Τις προηγούμενες εβδομάδες, είχε διαμορφωθεί πολύ έντονα ανοδική τάση, η οποία έφερε την περιφερειακή ενότητα πολύ πάνω από το όριο της περιοχής ανησυχίας, ενώ το ύψος του κύματος που διαμορφώθηκε, ξεπέρασε σε ύψος το παρατεταμένο 3ο κύμα που είχε πλήξει την περιοχή.
Εντούτοις, ενώ η πορεία είχε περιέλθει σε συστηματική αποκλιμάκωση εδώ και 3 εβδομάδες, και είχε περάσει υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, με τα αποτελέσματα των τελευταίων 9 ημερών διαφαίνεται αναζωπύρωση της πανδημίας η οποία οφείλεται στις μικρής διάρκειας μετ’ επιστροφής μετακινήσεις του πληθυσμού στα εγγύς τουριστικά θέρετρα της Θεσπρωτίας και της Πρέβεζας, και έτσι τα Ιωάννινα βρίσκονται ξανά πάνω από το όριο.
Στη Θεσπρωτία (Σχήμα 27) όπου εντοπίστηκαν 29 κρούσματα, παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός σε σχέση με την Τετάρτη, και η έντονα ανοδική τάση των τελευταίων ημερών, ωθούμενη από τις μαζικές μετακινήσεις στα τουριστικά θέρετρα της περιοχής, παρουσιάζει σημάδια κάμψης.
Στην Άρτα παρουσιάζονται 10 νέα κρούσματα και έχει διαμορφωθεί πλέον σταθεροποιητική τάση (Σχήμα 28), ενώ στην Πρέβεζα με 28 κρούσματα (Σχήμα 29) η περιοχή πέρασε ξανά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας αλλά η αυξητική πορεία δείχνει να σταθεροποιείται.
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Ιωάννινα
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσπρωτία
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Άρτα
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πρέβεζα
Όσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, αύξηση παρουσιάζεται στη Χαλκιδική με 55 κρούσματα (Σχήμα 41), στην Καστοριά με 13 κρούσματα (Σχήμα 40) και στη Φλώρινα με 15 κρούσματα (Σχήμα 33).
Αντίθετα μείωση παρουσιάζεται στην Πιερία με 28 κρούσματα (Σχήμα 37), στην Πέλλα με 29 κρούσματα (Σχήμα 31), στο Κιλκίς με 19 κρούσματα (Σχήμα 35), στην Καβάλα με 86 κρούσματα (Σχήμα 45), στην Κοζάνη με 66 κρούσματα (Σχήμα 32), στις Σέρρες με 30 κρούσματα (Σχήμα 39) και στην Ημαθία με 27 κρούσματα (Σχήμα 30). Ίδιος αριθμός κρουσμάτων παρουσιάζεται στα Γρεβενά με 7 κρούσματα (Σχήμα 38).
Ανησυχία υπάρχει για τη συνεχιζόμενα αυξητική τάση στη Χαλκιδική, στην Καβάλα και στην Πιερία (οι οποίες είναι τουριστικά θέρετρα), και σε μικρότερο βαθμό στην Κοζάνη, στη Φλώρινα, τις Σέρρες, την Πέλλα, την Ημαθία, τα Γρεβενά και το Κιλκίς.
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χαλκιδική
Όσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη εντοπίστηκαν 22 κρούσματα (Σχήμα 42) και διαμορφώνεται ξανά ήπια ανοδική τάση, όπως και στην Ξάνθη, όπου επίσης εντοπίστηκαν 25 κρούσματα (Σχήμα 33), η οποία και ξεπέρασε το όριο ανησυχίας και έχει διαμορφωθεί έντονα ανοδική τροχιά.
Στον Έβρο εντοπίσθηκαν 41 κρούσματα (Σχήμα 44), η περιοχή πέρασε εδώ και μέρες τα όρια χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας και ανησυχεί η αύξηση των τελευταίων ημερών που υποδηλώνει συρροή, οι οποίες στις μικρές πόλεις έχουν φανεί ικανές να ξεκινήσουν σημαντικές αλυσίδες μετάδοσης, οι οποίες διαμορφώνουν ανοδικά κύματα, που πλέον εδώ δείχνει σημεία κάμψης.
Σχήμα 42. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 43. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη
Σχήμα 44. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον Έβρο
Στο Ηράκλειο, όπου εντοπίστηκαν 151 κρούσματα, παρατηρείται μικρότερος αριθμός σε σχέση με την Τετάρτη. Το ανοδικό κύμα που έχει διαμορφωθεί, ξεπέρασε κατά πολύ σε ύψος το μέγιστο του 3ου κύματος, πιθανότατα οφείλεται στο σχετικά μεγάλο αριθμό κρουσμάτων που φέρουν το μεταλλαγμένο στέλεχος Δ, και η έντονη αναζωπύρωση περιέρχεται σε αποκλιμάκωση, ως αποτέλεσμα των περιοριστικών μέτρων που έχουν επιβληθεί (Σχήμα 45).
Στα Χανιά με 102 κρούσματα (Σχήμα 46) έχουμε αυξημένο αριθμό κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη και η έντονα ανοδική πορεία, η οποία είχε προ ημερών φέρει τα Χανιά αρκετά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, με ύψος 4ου κύματος που ξεπέρασε ήδη κατά πολύ τα 3 προηγούμενα, περιέρχεται σε αποκλιμάκωση, όπως και στο Ηράκλειο.
Μειωμένος αριθμός κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο με 57 κρούσματα, όπου παρατηρήθηκε ένα πολύ έντονα ανοδικό κύμα (Σχήμα 47), το οποίο είναι ήδη 4 φορές ψηλότερο από το 3ο κύμα. Παρόλο που είχε περιέλθει σε αποκλιμάκωση, διαφαίνεται και εδώ αναζωπύρωση, που είναι αναμενόμενη με δεδομένη την κινητικότητα εντός του νησιού την τουριστική περίοδο και την αναζωπύρωση που επικρατεί στις όμορες περιφέρειες.
Στο Λασίθι παρατηρείται μικρότερος αριθμός κρουσμάτων σχέση με την Τετάρτη, καθώς εντοπίστηκαν 26 κρούσματα (Σχήμα 48), και πλέον έχει περιέλθει σε αποκλιμάκωση.
Σχήμα 45. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 46. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 47. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο
Σχήμα 48. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Λασίθι
Στη Λέσβο , εντοπίστηκαν 27 νέα κρούσματα (Σχήμα 49) και η έντονη αυξητική πορεία που παρατηρήθηκε και την οδήγησε πάνω από το όριο της κόκκινής περιοχής, συνεχίζεται. Στην Κέρκυρα, εντοπίστηκαν 62 κρούσματα (Σχήμα 50) και παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Τετάρτη επανάκαμψη του ανοδικού κύματος και πλέον η περιφερειακή ενότητα βρίσκεται αρκετά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, παρά τη μείωση του ρυθμού ανόδου των κρουσμάτων.
Στη Χίο όπου εντοπίστηκαν 11 κρούσματα , η έντονα ανοδική τάση πέρασε σε αποκλιμάκωση (Σχήμα 51). Στη Θάσο, όπου εντοπίστηκαν 4 κρούσματα, έχει διαμορφωθεί έντονο ανοδικό κύμα (Σχήμα 52). Στην Πάρο παρουσιάζεται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με χτες καθώς εντοπίστηκαν 16 κρούσματα (Σχήμα 53) και η συνολική πορεία ενώ βρίσκονταν σε αποκλιμάκωση, παρουσιάζει διακυμάνσεις.
Στην Μύκονο εντοπίστηκαν 22 κρούσματα (Σχήμα 55) παρατηρήθηκε ήπια αναζωπύρωση, η οποία τωρα αποκλιμακώνεται, ενω στη Σαντορίνη που εντοπίστηκαν 16 νέα κρούσματα (Σχήμα 56) συνεχίζει η ήπια ανοδος.
Στην Ζάκυνθο εντοπίστηκαν 10 κρούσματα και η ισχυρή αποκλιμάκωση αναστρέφεται σε ελαφρά ανοδική πορεία (Σχήμα 54), ενώ στη Ρόδο όπου εντοπίστηκαν 100 κρούσματα (Σχήμα 57), η έντονα ανοδική πορεία αρχίζει να σταθεροποιείται.
Σχήμα 49. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 50. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 51. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 52. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο
Σχήμα 53. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πάρο
Σχήμα 54. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ζάκυνθο
Σχήμα 55. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Μύκονο
Σχήμα 56. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Σαντορίνη
Σχήμα 57. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ρόδο
Συμπεράσματα: Με βάση τα σημερινά αποτελέσματα, είχαμε υψηλότερο αριθμό σε ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) σε σχέση με την Τετάρτη, και λίγο χαμηλότερο αριθμό θανάτων. Οι προβλέψεις αυτές συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE, όπως και ο αριθμός των κρουσμάτων, ο οποίος πλέον παρουσιάζει ελαφρά ανοδική πορεία με πτωτικές διακυμάνσεις (οι οποίες σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στην πτώση της μεταδοτικότητας λόγω του καύσωνα της προηγουμένης εβδομάδας) και η διασπορά των κρουσμάτων διαχέεται πλέον στις περισσότερες περιοχές της χώρας (κυρίως λόγω μετακίνησης πληθυσμών για παραθερισμό και λόγω τουριστικών ροών).
Αναμένουμε τις επόμενες ημέρες για να δούμε τις επιπτώσεις του κύματος εξόδου του Αυγούστου στην πορεία της πανδημίας, οι οποίες άρχισαν ήδη να διαφαίνονται. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι υψηλές θερμοκρασίες των προηγουμένων ημερών, συντέλεσαν στη μείωση της μεταδοτικότητας και συνέβαλλαν σε κάποιο βαθμό στη συγκράτηση του αριθμού των κρουσμάτων, ενώ το ίδιο θα συμβεί και στις επόμενες ημέρες.
Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 3,7% (η ημερήσια τιμή είναι 3,2%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) μειώθηκε ελαφρά και διαμορφώθηκε στο 1,04 (τιμές του Rt πάνω από τη μονάδα υποδηλώνουν αύξηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα).
Συνολικά η πορεία της πανδημίας είναι αυξητική από τις 28/6 και μετά, όπως αντικατοπτρίζεται και από τον ημερήσιο αριθμό των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών), ο οποίος πλέον βρίσκεται περίπου στα 3100 (3113). Αυτό συνέβη, γιατί η μεγαλύτερη από τη φαινομενική διασπορά των μεταλλάξεων και τα υπάρχοντα ανοίγματα σε συνδυασμό με φαινόμενα αδικαιολόγητης συρροής, έχουν υπερβεί τη δυναμική μείωσης της διασποράς λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας και της επαγόμενης πτώσης της μεταδοτικότητας, του μεγάλου αριθμού των self-test (που όμως είναι λίγο μικρότερος σε σχέση με τις πρώτες εβδομάδες) και της προόδου των εμβολιασμών.
Σχήμα 58. Συγκριτικά αποτελέσματα της επιδημιολογικής εικόνας της σημερινής Πέμπτης (19/08/2021) σε σχέση με την προηγούμενη (12/08/2021)
Η επιδημιολογική εικόνα σε σχέση με την προηγούμενη Πέμπτη, παρουσιάζεται στα συγκριτικά συγκεντρωτικά αποτελέσματα που δίνονται στο Σχήμα 58. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιμή αυτή του Rt (1,04) είναι υψηλή για την εποχή, και δε δικαιολογείται μόνο από την παρουσία μεταλλάξεων, αλλά συνδέεται και με φαινόμενα συρροής τα οποία παρατηρούνται κυρίως στην Αττική και σε τουριστικούς προορισμούς.
Αυτή τη χρονική στιγμή η τάση της διασποράς είναι αυξητική σε κάθε περιφερειακή ενότητα της χώρας με ελάχιστες εξαιρέσεις. Στην πράξη δηλαδή, λόγω της αυξημένης μεταδοτικότητας των νέων στελεχών, τα φαινόμενα συρροής αποδεικνύονται πολύ πιο επιβαρυντικά για τη διασπορά της νόσου στην κοινότητα. Αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψη για τη συνέχεια της θερινής περιόδου και τη διαχείριση θρησκευτικών και άλλων παραδοσιακών ή τουριστικών εκδηλώσεων όπου μπορούν να συμβούν φαινόμενα συρροής. Εδώ και 9 ημέρες παρατηρείται εντονότερη αύξηση της διασποράς πανελλαδικά, που αναμένεται να συνεχιστεί μέχρι τις 21-22 Αυγούστου.
Όσον αφορά επιμέρους περιοχές, αρκετές πλέον βρίσκονται πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινες, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη η Λάρισα, η Καρδίτσα, τα Τρίκαλα, η Αχαΐα, η Λακωνία, η Αργολίδα, η Αρκαδία, η Κορινθία, η Μεσσηνία, η Ηλεία, η Αιτωλοακαρνανία, η Εύβοια, η Βοιωτία, η Φθιώτιδα, η Φωκίδα, τα Ιωάννινα, η Θεσπρωτία, η Πρέβεζα, η Άρτα, η Κοζάνη, η Ημαθία, η Πέλλα, το Κιλκίς, η Καβάλα, η Φλώρινα, η Πέλλα, τα Γρεβενά, η Δράμα, οι Σέρρες, η Χαλκιδική, η Πιερία, η Ξάνθη, ο Έβρος, το Ηράκλειο, τα Χανιά, το Ρέθυμνο, το Λασίθι, η Κέρκυρα, η Λέσβος, η Χίος, η Πάρος, η Ζάκυνθος, η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Θάσος και η Ρόδος.
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η αυξητική πορεία σε τουριστικούς προορισμούς όπως η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Χαλκιδική, η Λέσβος, αλλά και σε περιοχές πιο κοντά στην Αθήνα όπως η Εύβοια, η Κορινθία και η Αργολίδα. Στην Πελοπόννησο ανησυχητικά αυξητική τάση παρουσιάζουν η Λακωνία και η Μεσσηνία, και πλέον η Αχαΐα και η Ηλεία ενώ στην ηπειρωτική και Βόρειο Ελλάδα, η Καβάλα, η Πιερία, το Κιλκίς, η Φλώρινα, οι Σέρρες, τα Γρεβενά και ο Έβρος.
Στην Κρήτη παραμένει σε υψηλά επίπεδα διασποράς το Ηράκλειο, όπως επίσης και τα Χανιά, το Λασίθι (αν και οι τρεις περιοχές περάσαν σε αποκλιμάκωση) και το Ρέθυμνο, στο οποίο συνεχίζει η ήπια αυξητική πορεία. Σε αυτές τις περιοχές (και ιδιαίτερα στην Κρήτη) συνιστούμε κινητοποίηση κλιμακίων του ΕΟΔΥ για αυξημένους ελέγχους με rapid test και καλή ιχνηλάτηση επαφών των θετικών περιπτώσεων.
Με δεδομένα τα υπάρχοντα ανοίγματα οικονομικών δραστηριοτήτων, την παρουσία των μεταλλάξεων και την έλευση τουριστικών ροών και μετακινήσεις πληθυσμού είναι ακόμα πιο σημαντική η τήρηση των μέτρων, με κυριότερη την ορθή και μαζική εφαρμογή των self-test, με ταυτόχρονη αύξηση της ιχνηλασίας των επαφών των ανιχνευθέντων ως θετικοί και καραντίνα 14 ημερών για τους συμπολίτες μας που θα επιβεβαιωθεί ότι είναι θετικοί στην μόλυνση με SARS-CoV-2 ακόμη και αν είναι ασυμπτωματικοί.
Η σημασία και η αποτελεσματικότητα των self-test και του εμβολιασμού έχει ήδη φανεί τις προηγούμενες 12 εβδομάδες. Με δεδομένη την εμφάνιση της μετάλλαξης Β.1.617 ο πλήρης εμβολιασμός (με δύο δόσεις) του συνολικού πληθυσμού είναι σε συνδυασμό με τη μαζική και συχνή χρήση self-test οι δύο πιο αποτελεσματικές γραμμές άμυνας που έχουμε για να αντιμετωπίσουμε ΑΜΕΣΑ αυτό το πολύ πιο μεταδοτικό στέλεχος του SARS-CoV-2.
Με δεδομένη την έντονη αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων (η οποία είναι ταχύτερη του αναμενόμενου) και το γεγονός ότι είμαστε στην αρχή της τουριστικής περιόδου ακόμα, πρέπει ΑΜΕΣΑ να αυξηθεί ο αριθμός των self-test και να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες που θα εξασφαλίσουν υψηλό αριθμό εμβολιασμένων.
Σχετικά με το άνοιγμα των συνόρων σε τουριστικές ροές, αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί με τα παρακάτω μέτρα:
α) εργαστηριακός έλεγχος των ταξιδιωτών τουλάχιστον 48 ώρες πριν την αναχώρηση με δυνατότητα επανάληψης του ελέγχου 7 ημέρες από την άφιξή τους στη χώρα
β) πιστοποιητικό ανάρρωσης από την Covid-19 με ημερομηνία μέχρι 6 μήνες πριν την άφιξή τους στη χώρα.
γ) δυνατότητα αυξημένου αριθμού rapid test στα τουριστικά θέρετρα της χώρας και όχι μόνο στις πύλες εισόδου.
Επίσης εισηγούμαστε την θεσμοθέτηση ενός επαναληπτικού rapid test ή δύο self-test κατά την πρώτη εβδομάδα από την αρχή παραθερισμού παιδιών σε παιδικές κατασκηνώσεις επιπρόσθετα από τα μέχρι τώρα υγειονομικά πρωτόκολλα.
Με στόχο την αντιμετώπιση του 4ου κύματος της πανδημίας στο οποίο βρισκόμαστε από τις 28 Ιουνίου πέρα από την επιτάχυνση του εμβολιασμού προτείνουμε την συνέχιση με μαζική συμμετοχή των πολιτών και τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα των self test για όλους τους ανεμβολίαστους συμπολίτες μας, εργαζόμενους και μη. Στην περίπτωση των ανεμβολίαστων εργαζομένων τα 2 self-test την εβδομάδα θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά.
Επίσης, κινητά κλιμάκια του ΕΟΔΥ να πηγαίνουν και να κάνουν αυξημένο αριθμό rapid test στις περιοχές όπου παρατηρείται έντονα αυξητική τάση πριν ακόμη αυξηθούν πολύ τα κρούσματα συνδυάζοντας τα δεδομένα του ΕΟΔΥ με τις προσομοιώσεις της δυναμικής της πανδημίας από μοντέλα όπως το CORE της ερευνητικής ομάδας HERACLES για την Υγεία και το Εκθεσίωμα του ΑΠΘ.
Έτσι θα μπορέσουμε να βάλουμε σε καραντίνα τους θετικούς στον SARS-CoV-2 και με καλή ιχνηλάτηση επαφών να σταματήσουμε πολλαπλές αλυσίδες μετάδοσης της νόσου, μειώνοντας ή εξαλείφοντας την ανάγκη για περιοριστικά μέτρα και τοπικά lockdown. Περιοχές στις οποίες ένα τέτοιο μέτρο θα είχε πολύ μεγάλη απόδοση είναι το Ρέθυμνο, το Λασίθι, η Κέρκυρα, η Θεσπρωτία, η Κορινθία, η Καρδίτσα, η Μαγνησία, η Λάρισα, τα Τρίκαλα και η Αττική.
Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ σε μια εξαιρετική ιδέα της διεπιστημονικής ομάδας FLATOD-19 με ειδίκευση στον τουρισμό, που προτείνουν ότι στις τουριστικές περιοχές θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μικρές τουριστικές «κοινωνικές φούσκες».
Μικρές δηλαδή ομάδες τουριστών / παραθεριστών που να έχουν επαφές μεταξύ τους αλλά όχι αναγκαστικά με άλλους στο εστιατόριο, στο μπαρ, κ.λπ. Θέλει παραπάνω δουλειά και οργάνωση από τους παρόχους του τουριστικού προϊόντος, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα ασφαλέστερο υγειονομικά καλοκαίρι σε συνδυασμό με στοχευμένα τεστ του ΕΟΔΥ σε τουριστικές περιοχές όπως αναφέρθηκε παραπάνω.
Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων.
Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS-CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.
