Η εντερική απόφραξη ή ειλεός ανήκει στις ιδιαίτερα επείγουσες καταστάσεις της γαστρεντερολογίας, κυρίως από την άποψη της γρήγορης και σωστής διάγνωσης, καθώς και από την επιλογή της αποτελεσματικής θεραπείας.
Τι είναι, όμως, η εντερική απόφραξη ή ειλεός; Η πλήρης και επίμονη διακοπή της φυσιολογικής προώθησης των αερίων και κοπράνων σε περιοχή του εντέρου προσδιορίζει την έννοια της εντερικής αποφράξεως. Η παθολογική αυτή κατάσταση εμφανίζεται με δύο μορφές, την οξεία και υποξεία μορφή. α) Η οξεία μορφή αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες οξείας χειρουργικής κοιλίας σε ποσοστό που φτάνει το 20% και αφορά τόσο το λεπτό έντερο όσο και το παχύ έντερο. β) Η προοδευτικά επιτεινόμενη εγκατάσταση της νόσου αποτελεί την υποξεία μορφή της ασθένειας, τον ατελή ειλεό με σοβαρές επιπλοκές.
Αιτιολογικοί παράγοντες
Τα αίτια που προκαλούν αυτή την κατάσταση, μπορεί να είναι μηχανικά αίτια, όταν το κώλυμα είναι οργανικό, δημιουργώντας έτσι το μηχανικό ειλεό και μη μηχανικά ή παραλυτικά, όταν δεν υπάρχει μηχανικό κώλυμα, δημιουργώντας, έτσι, τον παραλυτικό ειλεό. Η απόφραξη μπορεί να είναι πλήρης, όταν αφορά ολόκληρο τον εντερικό αυλό και μερική απόφραξη, όταν αφορά μέρος αυτού. Μπορεί να είναι μονοεστιακή απόφραξη, όταν η απόφραξη είναι σε ένα σημείο ή σε δύο σημεία, οπότε δημιουργείται απόφραξη κλειστής έλικας. Τέλος, η εντερική απόφραξη μπορεί να είναι απλή ή με στραγγαλισμό (ισχαιμική), όταν παρακωλύεται και η αιματική κυκλοφορία του προσβεβλημένου τμήματος του εντέρου. Τα συχνότερα αίτια που προκαλούν την απόφραξη του λεπτού εντέρου είναι κοινά αίτια, όπως συμφύσεις, ξένα σώματα, κήλες, όγκοι, νόσος Crohn, ασυνήθιστα όπως εγκολεασμός και συστροφή, καθώς και τα σπάνια αίτια, όπως ειλεός από χολόλιθο, ειλεοτυφλική φυματίωση και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (Μ.Σ.Α.Φ). Τα αίτια της αποφράξεως του παχέος εντέρου είναι: Κοινά αίτια, όγκοι, νόσος Crohn, ασυνήθιστα εκκολπωμάτωση, συστροφή σιγμοειδούς, κόπρανα και σπάνια αίτια είναι η ψευδοαπόφραξη.
Κλινική εικόνα της νόσου
Η εντερική απόφραξη παρουσιάζεται με έντονο πόνο στην κοιλιακή χώρα, διάταση, εμετό και δυσκοιλιότητα. Ο πόνος είναι περιοδικός ή κυκλικός, τύπου συσπάσεων και ανακουφίζεται με τον εμετό και είναι πιο ήπιος σε ατελή απόφραξη. Ο εμετός μπορεί να είναι το πρώτο σύμπτωμα στην εντερική απόφραξη και είναι χολοβαφής σε απόφραξη λεπτού εντέρου και κοπρανώδης σε μεγάλη απόφραξη του παχέος εντέρου.
Τα κλινικά σημεία που παρουσιάζονται στην κατάσταση αυτή είναι: Ο έντονος πόνος προκαλεί ωχρότητα και εφίδρωση. Υψηλή θερμοκρασία υπάρχει, όταν επέρχεται διάτρηση και περιτονίτιδα οι οποίες είναι πολύ συχνές επιπλοκές της νόσου (40%-60%). Πτώση της αρτηριακής πιέσεως και αύξηση των σφύξεων δηλώνουν σηπτικό shock (καταπληξία). Η ταχυκαρδία, ορθοστατική υπόταση, ξηροί βλεννογόνοι, έντονη αφυδάτωση, τυμπανικότυτα και δυσκοιλιότητα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Διάγνωση
Οι διαγνωστικές διαδικασίες περιλαμβάνουν τη λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού, αξιολογώντας τα συμπτώματα, τις αιματολογικές εξετάσεις, τις εργαστηριακές εξετάσεις, τις ακτινολογικές και τις γαστρεντερολογικές εξετάσεις.
Οι αιματολογικές εξετάσεις δείχνουν τη γενική εικόνα του ασθενούς. α) Λευκοκυτάρωση: Πιθανά θα έχουμε σε περιτονίτιδα, διάτρηση, έμφρακτο και γάγγραινα. β) Χαμηλό νάτριο, κάλιο και χλώριο ορού λόγω παρατεταμένων εμετών. γ) Αυξημένη ουρία και κρεατινίνη ορού, λόγω νεφρικής ανε¬πάρκειας είτε προνεφρικής αιτιολογίας, λόγω αφυδάτωσης είτε νεφρικής, λόγω σήψης. δ) Μικροκυτταρική αναιμία, λόγω προϋπάρχουσας αιµορραγούσας νεοπλασίας ε) Μεταβολική οξέωση, λόγω σηπτικού shock ή μεταβολική αλκάλωση, λόγω παρατεταµένων εμετών.
Διαβάστε περισσότερα στο boro.gr