Μαυραγάνης:Κατασχέσεις μόνο στους μεγάλους φοροφυγάδες
Τη διαβεβαίωση ότι το άρθρο 46 του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών σχετικά με την κατασχέση εντός 30 ημερών για χρέη στην εφορία δεν αφορά όλους τους Έλληνες, αλλά τους μεγάλους φοροφυγάδες, έδωσε ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Μαυραγάνης.
Μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της βουλής ο κ. Μαυραγάνης ξεκαθάρισε το άρθρο 46 έχει ειδικό σκοπό. “Δεν αφορά τον κάθε Έλληνα που έχει μια υποχρέωση μικρή, δεν αφορά την πλατιά μάζα. Αφορά εκείνους που συνειδητά προβαίνουν σε πράξεις συστηματικής και εκτεταμένης φοροδιαφυγής και εκεί θα πρέπει το κράτος να έχει έναν μηχανισμό για να μπορέσει να προχωρήσει έγκαιρα και να διασφαλίσει τα συμφέροντα του. Θα πρέπει, λοιπόν, να δείτε ότι ορίζεται μέσα στο σχετικό άρθρο 46, παράγραφος 1, «επείγουσες περιπτώσεις». Μάλιστα, η αιτιολογική έκθεση αναφέρει και τη λέξη «εξαιρετικά» και για να αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος για την είσπραξη των φόρων. Είναι πολύ σημαντικό. Δεν αφορά τον κάθε Έλληνα, αφορά τις συγκεκριμένες περιπτώσεις που έχουμε σοβαρότατο κίνδυνο από μεγάλους φοροφυγάδες”, είπε o υφυπουργός Οικονομικών.
“Αν στο νομοθέτημα του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος δώσαμε το σύνθημα για την έναρξη των μεγάλων νομοθετικών παρεμβάσεων στο πλαίσιο της αναγκαίας μεταρρύθμισης του φορολογικού συστήματος, με τον Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, που παρουσιάζουμε σήμερα, προχωράμε στο δεύτερο βήμα μεταρρύθμισης”, τόνισε στην αρχή της ομιλίας του ο κ. Μαυραγάνης. Όπως είπε ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών “αποτελεί αυτό που όλοι ευαγγελίζονταν αλλά κανείς δεν τολμούσε. Αυτό που όλοι επιθυμούσαν αλλά φάνταζε αδύνατο. Αυτό που για να καταφέρει κανείς θα έπρεπε να παλέψει με την πολυνομία και τη γραφειοκρατία. Να παλέψει δηλαδή με όλες εκείνες τις στρεβλώσεις και τις παθογένειες που χαρακτηρίζουν ένα σύστημα το οποίο έφτασε στα όριά του”.
Ο κ. Μαυραγάνης επεσήμανε ότι με τον Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών για πρώτη φορά με τρόπο ενιαίο καταγράφονται οι φορολογικές διαδικασίες σε ένα κείμενο, “πάνω από όλα λειτουργικό και σύγχρονο” και για πρώτη φορά “στεκόμαστε απέναντι στην πολυδαίδαλη νομοθετική πραγματικότητα με μία απάντηση. Την απάντηση ότι μπορούμε να κάνουμε αυτό που μέχρι σήμερα φάνταζε αδύνατο”.
Ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών, υπογράμμισε, “αποτυπώνει στο κείμενό του τις βέλτιστες πρακτικές που ακολουθούνται από τα σύγχρονα φορολογικά συστήματα” και συνιστά “ένα νομοθέτημα ρηξικέλευθο και δυναμικό”, το οποίο “έχει θεμελιωθεί σε μία φιλοσοφία που απομακρύνεται από στερεότυπα και αγκυλώσεις δεκαετιών”.
“Προκειμένου να παραμείνει το κείμενο εύχρηστο και λειτουργικό οι διατάξεις του περιορίζονται κατά το δυνατόν στη διατύπωση των γενικών κανόνων δικαίου και όπου απαιτείται εξειδίκευση παρέχεται η εξουσιοδότηση στη φορολογική διοίκηση ώστε να εκδίδει την απαιτούμενη δευτερογενή νομοθεσία”, σημείωσε ο κ. Μαυραγάνης.
“Ο Κώδικας φιλοδοξεί να αποτελέσει κομμάτι της εξέλιξης και ταυτόχρονα καταπολεμώντας τη γραφειοκρατία να γίνει συνοδοιπόρος της ανάπτυξης. Ταυτόχρονα διευκολύνει την πρόσβαση του φορολογούμενου στις διαδικασίες ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας του δικαίου που κατά το παρελθόν επανειλημμένα είχε κλονιστεί”, ανέφερε και όπως είπε, μεταξύ άλλων, “δεν εξαντλείται μόνο στην είσπραξη των φόρων και στις διοικητικές κυρώσεις και στα πρόστιμα. Η εισαγωγή του εγκαινιάζει μία νέα δομή στη δημόσια διοίκηση”.
“Πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της χώρας, δεν είναι άλλη από την εισαγωγή της έννοιας της φορολογικής διοίκησης, όχι απλώς ως θεωρητικής προσέγγισης άλλα ως πραγματικής λειτουργίας της εφαρμογής όπως αυτή πλέον εκφράζεται εξ’ ολοκλήρου από το Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων με τη συγκέντρωση όλων των διοικητικών αρμοδιοτήτων σε αυτόν. Καταργούνται οι κατακερματισμένες αρμοδιότητες των Δ.Ο.Υ., καθώς και η αποσπασματικότητα στην εφαρμογή της νομοθεσίας που οδηγεί σε άνιση μεταχείριση. Θεσπίζονται συγκεκριμένοι κανόνες ως προς τις δυνατότητες φορολογικής διοίκησης να εκδίδει ερμηνευτικές εγκυκλίους και οδηγίες. Νομίζω ότι αυτή η μεγάλη καινοτομία αποτελεί θεμελιώδη απόδειξη και όταν μιλάμε για αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, μιλάμε με πράξεις και επί πραγματικού και αυτό από μόνο του λέει αρκετά. Ο κώδικας εκτείνεται σε όλο το πεδίο της φορολογικής διαδικασίας, της είσπραξης των φόρων καθώς και διοικητικών κυρώσεων και προστίμων. Δεν περιλαμβάνει ποινικές διατάξεις οι οποίες θα αξιολογηθούν και θα ενταχθούν σε ειδική ποινική νομοθεσία”, συνέχισε ο υφυπουργός Οικονομικών.
Αρχικά, τόνισε ο κ. Μαυραγάνης, θα αφορά στους πιο σημαντικούς φόρους, αλλά η προοπτική είναι να ενταχθούν σταδιακά όλες οι φορολογίες, έτσι ώστε να υπάρχει ένα και μοναδικό νομοθέτημα οδηγός για όλες τις φορολογικές υποχρεώσεις.
Στα επιμέρους σημεία του κώδικα αξίζει, όπως υπογράμμισε, να σημειωθούν τα εξής:
- Διατηρούνται και εκσυγχρονίζονται οι διατάξεις για εγγραφή στο μητρώο, λήψη αριθμού φορολογικού μητρώου και ο θεσμός του αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας.
- Θεσπίζεται ολοκληρωμένο πλαίσιο για την παροχή πληροφοριών προς τη φορολογική διοίκηση από το φορολογούμενο ή τρίτους.
- Διατηρούνται δοκιμασμένες στην πράξη θεσμοί όπως η δυνατότητα τροποποίησης και ανάκλησης φορολογικής δήλωσης και της δήλωσης με επιφύλαξη.
- Προβλέπονται οι αρχές που διέπουν το φορολογικό έλεγχο ως ένδειξη εμπιστοσύνης στον φορολογούμενο και εισάγεται η αρχή του μη ελέγχου όλων των δηλώσεων αλλά μόνο εκείνων που καλύπτουν τα κριτήρια κινδύνου τα οποία καθορίζει η φορολογική διοίκηση.
- Προβλέπεται επίσης η κοινοποίηση των αποτελεσμάτων του ελέγχου στο φορολογούμενο πριν από την έκδοση της καταλογιστικής πράξης, προκειμένου αυτός επισήμως να διατυπώσει τυχόν αντιρρήσεις του.
- Ο Κώδικας στοχεύει στην άμεση και αυτόματη εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων ταυτόχρονα με την υποβολή τους. Έτσι προβλέπεται ο άμεσος προσδιορισμός του φόρου. Σε περιπτώσεις μη υποβολής δήλωσης η διακινδύνευση της είσπραξης του φόρου, η φορολογική διοίκηση εξοπλίζεται με τη δυνατότητα της άμεσης κοινοποίησης της καταλογιστικής πράξης με εκτιμώμενα μεγέθη χωρίς όμως να αποστερείται ο φορολογούμενος από την εύλογη προστασία που κατοχυρώνεται και συνταγματικά.
- Οριστικοποιείται χωρίς ασάφειες η παραγραφή του δικαιώματος του δημοσίου για έλεγχο, όπως και ο χρόνος διαφύλαξης των βιβλίων και στοιχείων στα πέντε χρόνια. Μόνο στις περιπτώσεις αδικημάτων φοροδιαφυγής που ορίζεται συγκεκριμένα στον κώδικα, η παραγραφή επεκτείνεται στα είκοσι χρόνια. Επανέλεγχος δεν επιτρέπεται, παρά μόνο αν υπάρξουν νέα στοιχεία τα οποία δεν ήταν δυνατόν να γνωρίζει η φορολογική διοίκηση κατά τον αρχικό έλεγχο.
- Περιλαμβάνεται νέα διάταξη για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής κατά το πρότυπο που έχει υιοθετήσει και συστήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και αυτή η διάταξη που αφορά συναλλαγές που δεν έχουν οικονομικό σκοπό και περιεχόμενο, αλλά μόνο την εκμετάλλευση κενών της νομοθεσίας για να υπάρχουν φορολογικά οφέλη αποτελεί σημαντικότατη διάταξη που για πρώτη φορά έρχεται στη νομοθεσία μας και θα πρέπει όλοι μας να τη δούμε πάρα πολύ προσεκτικά.
- Οι πρόσθετοι φόροι και οι προσαυξήσεις αντικαθίσταται από το τόκο υπερημερίας. Προβλέπονται διοικητικά πρόστιμα τα οποία είναι για τυπικές παραβάσεις, οι οποίες ελαχιστοποιούνται εύλογα και για ουσιαστικές παραβάσεις, οι παραβάσεις φοροδιαφυγής σημαντικά. Με τον τρόπο αυτόν στη βάση των καλύτερων πρακτικών απλοποιούνται και εξορθολογίζονται τα πρόστιμα ώστε να είναι ρεαλιστική η προοπτική είσπραξης τους. Διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση των φορολογουμένων, η αναλογικότητα των κυρώσεων και γίνεται ένα ακόμη βήμα για την ουσιαστική καταπολέμηση φοροδιαφυγής.
- Με μεταβατικές διατάξεις προβλέπεται η δυνατότητα υπαγωγής στο ευνοϊκότερο καθεστώς για εκκρεμείς υποθέσεις όπως άλλωστε σε αυτές τις περιπτώσεις προβλέπει η νομολογία μας.
- Στον Κώδικα εντάσσονται οι διατάξεις που ψηφίστηκαν πρόσφατα για τη διαδικασία προσφυγής, εσωτερική επανεξέταση καθώς και για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών.
- Υπάρχει πρόνοια σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας για τους φορολογούμενους να απαλλάσσονται από κυρώσεις και πρόστιμα.
“Ο κώδικας φορολογικής διαδικασίας δεν μπορεί ασφαλώς από μόνος του να αντιμετωπίσει όλες τις παθογένειες της φορολογικής διοίκησης, κάνει, όμως, ένα μεγάλο βήμα. Οριοθετεί με σαφήνεια το πλαίσιο, και τώρα, μπορεί να προχωρήσει η φορολογική διοίκηση με ασφάλεια, σταθερότητα, αλλά και ο φορολογούμενος, ενώ παράλληλα και οι επιχειρήσεις θα έχουν πλέον μια συγκεκριμένη και ασφαλή γνώση του φορολογικού περιβάλλοντος, όσον αφορά τη διαδικασία και την φορολογική διοίκηση. Χωρίς ένα σύγχρονο κώδικα φορολογικής διαδικασίας, ούτε η φορολογική συμμόρφωση μπορεί να αυξηθεί, ούτε να διαμορφωθεί ένα σύγχρονο εθνικό φορολογικό σύστημα”, κατέληξε ο κ. Μαυραγάνης.