Με ξεκάθαρες «κόκκινες γραμμές» προσέρχεται ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης στη συνάντηση την Παρασκευή 8 Νοεμβρίου με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν. Η Ελλάδα θέλει να συζητήσει με την Τουρκία μόνο για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας και η συνάντηση της Παρασκευής αποβλέπει στο να διερευνηθεί κατά πόσον αυτό είναι εφικτό.
Του Παναγή Γαλιατσάτου – Πηγή: Realnews
Ο υπουργός Εξωτερικών το έχει καταστήσει αυτό σαφές όλο το προηγούμενο διάστημα και ειδικά την περασμένη και την προπερασμένη εβδομάδα, όταν στα τουρκικά ΜΜΕ εμφανίστηκαν διαρροές από την κυβέρνηση του Ερντογάν που επιχειρούσαν διεύρυνση της ατζέντας. Όπως πληροφορούσε τους αναγνώστες της η «Hurryiet», η Άγκυρα ήθελε «μια μόνιμη, συνολική και δίκαιη λύση, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, σε διαφορές όπως τα χωρικά ύδατα, θέτοντας παράλληλα ζήτημα κυριαρχίας, αποστρατιωτικοποίησης των νησιών αλλά και διαχείρισης του εναέριου χώρου» και ότι είχε σκοπό να παραπέμψει τις διαφορές στη διεθνή δικαιοδοσία ως «πακέτο».
Ενημέρωση βουλευτών
Ο Γ. Γεραπετρίτης και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχαν ήδη καταστήσει σαφές ότι η Ελλάδα δεν συζητά τίποτε άλλο εκτός από την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Αυτό το επανέλαβε με έμφαση και στην ενημέρωση που έκανε στους βουλευτές της Ν.Δ. που συμμετέχουν στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων την προπερασμένη Τρίτη ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος ξεκαθάρισε πως, αν η Τουρκία βάλει στο τραπέζι τα θέματα που συνήθως εγείρει, ο διάλογος θα σταματήσει. «Θα πρέπει κάποιος να υποχωρήσει και να είστε σίγουροι ότι αυτός δεν θα είναι η Ελλάδα», είπε στους βουλευτές.
Η Αθήνα είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τις «κόκκινες γραμμές» της στη συνάντηση με τον Φιντάν, την οποία πηγές του υπουργείου χαρακτηρίζουν «προκαταρκτική». «Θα γίνει μια διερεύνηση για το αν μπορούμε να ξεκινήσουμε τη συζήτηση. Οτιδήποτε άλλο είναι πρόωρο», λένε χαρακτηριστικά.
Στις «κόκκινες γραμμές» της Αθήνας συμπεριλαμβάνεται ασφαλώς το ότι συζητάμε μόνο για την οριοθέτηση ΑOZ και υφαλοκρηπίδας και δεν αποδεχόμαστε σε κανένα σημείο τη διεύρυνση της ατζέντας που επιχειρεί η Τουρκία, ούτε καν στο θέμα της εναρμόνισης του εναέριου και ενάλιου χώρου. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα χωρικά ύδατα, που σύμφωνα με πληροφορίες είχαν γίνει στο παρελθόν και στο πλαίσιο των πρώτων διερευνητικών, η κυβέρνηση είναι κάθετη. «Δεν συζητάμε για τα χωρικά ύδατα και διατηρούμε το δικαίωμά μας για επέκταση στα 12 μίλια», διαβεβαίωσε ο υπουργός Εξωτερικών τους βουλευτές.
Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν, πάντως, ότι δεν υπάρχει κάποια αντίφαση στην προσέγγιση του υπουργού όσον αφορά το θέμα των χωρικών υδάτων και εκείνο της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας. Μάλιστα, όπως αναφέρουν, υπάρχει και σχετικό προηγούμενο στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία.
Η ιστορική εκείνη συμφωνία υπεγράφη στις 9 Ιουνίου του 2020 ανάμεσα στον τότε υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τον Ιταλό ομόλογό του Λουίτζι ντι Μάιο. Η Ελλάδα προχώρησε σε επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια στο Ιόνιο τον Ιανουάριο του 2021. Οπως λένε οι ίδιες πηγές, κάτι αντίστοιχο στο Αιγαίο, όπου οι αποστάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες είναι πολύ μικρότερες, είναι ασφαλώς τεχνικά πιο δύσκολο, όμως σε κάθε περίπτωση εφικτό.
Καμία απόκλιση
Η κυβέρνηση προσέρχεται στη διερευνητική συζήτηση με τον Φιντάν χωρίς καμία απόκλιση από τις πάγιες και διαχρονικές ελληνικές θέσεις, δηλαδή διάλογος για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα και, αν δεν υπάρξει συμφωνία, προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο. Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, η Ελλάδα δεν σκοπεύει σε καμία περίπτωση να άρει τις ενστάσεις της ως προς τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου σε θέματα κυριαρχίας, αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και εναέριου χώρου. Η Τουρκία είχε επιχειρήσει μέσω δημοσιευμάτων να το καταστήσει αυτό προϋπόθεση για την προσφυγή στη διεθνή δικαιοδοσία.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η αίσθηση στην Αθήνα είναι πως είμαστε μακριά από μια συμφωνία. «Δεν είμαστε εκεί ακόμα», είπε χαρακτηριστικά στους βουλευτές ο υπουργός Εξωτερικών και η ίδια αίσθηση υπάρχει και στο Μαξίμου. Οι Τούρκοι, από την πλευρά τους, έπειτα από δύο εβδομάδες παζαριών -και μάλλον αρνητικών για τις προοπτικές της συνάντησης δηλώσεων- αποφάσισαν την προηγούμενη εβδομάδα να εμφανιστούν διαλλακτικότεροι. Σε εκδήλωση για την επέτειο από τα 101 χρόνια ίδρυσης της Δημοκρατίας της Τουρκίας, την περασμένη Τρίτη, ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, Τσαγκατάι Ερτσεγές, έκανε ιδιαίτερα φιλικές αναφορές προς την Ελλάδα.
«Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι δύο γειτονικές χώρες και σύμμαχοι, που συνδέονται με κοινή γεωγραφία, ιστορία, πολιτισμό και, το πιο σημαντικό, ένα κοινό μέλλον. Τα αμοιβαία συμφέροντά μας απαιτούν συνεργασία ειδικά τώρα, καθώς η περιοχή μας αντιμετωπίζει συνεχείς πολέμους και άλλες προκλήσεις», είπε ο Τούρκος πρέσβης, ο οποίος αναφέρθηκε και στην επικείμενη επίσκεψη του Χ. Φιντάν:
«Πάντα πιστεύω ότι τα προβλήματά μας δεν είναι ανυπέρβλητα εφόσον κρατάμε ανοιχτούς τους δρόμους επικοινωνίας. Είμαι βέβαιος ότι, μέσω ενός ειλικρινούς και ουσιαστικού διαλόγου, βασισμένου στο Διεθνές Δίκαιο και στην καλή γειτονία, σεβόμενοι τα νόμιμα συμφέροντα και δικαιώματα του άλλου και αντλώντας αρμονία και όχι εχθρότητα από την κοινή μας ιστορία, μπορούμε να βρούμε αμοιβαία επωφελείς λύσεις σε όλα τα μακροχρόνια προβλήματά μας». Διπλωματικές πηγές αποδίδουν αυτή την προσέγγιση -η οποία τουλάχιστον σε ύφος διαφέρει από τις κορώνες του τελευταίου διαστήματος- ως μια ένδειξη ότι και οι Τούρκοι δεν θα ήθελαν να καταλήξει σε πλήρη αποτυχία η συνάντηση ή να τα «σπάσουν» οι δύο πλευρές. Μια θετική κατάληξη της διερεύνησης ανάμεσα στους δύο υπουργούς θεωρείται άλλωστε πολύ δύσκολη και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου.
