Οι προεδρικές ορκωμοσίες που εισάγουν ένα νέο κόμμα στην εξουσία μοιάζουν σχεδόν πάντα με την αυγή μιας νέας εποχής – Ρέιγκαν, Κλίντον, Μπους, Ομπάμα – αλλά η δεύτερη ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ ήταν ριζικά διαφορετική, σχολιάζουν οι New York Times.
Η εποχή Τραμπ ξεκίνησε στην πραγματικότητα πριν από οκτώ χρόνια -με ένα διάλειμμα του Μπάιντεν- και η επιστροφή του προέδρου Τραμπ αυτή την εβδομάδα στον Λευκό Οίκο εδραίωσε τη θέση του ως αδιαμφισβήτητου ηγέτη του G.O.P., ενώ σηματοδότησε την αποτυχία του λεγόμενου κινήματος αντίστασης.
Η διαφορά Ρεπουμπλικανών – Δημοκρατικών σήμερα
Σήμερα, οι Ρεπουμπλικανοί ορίζονται από έναν και μόνο άνθρωπο περισσότερο από ό,τι ίσως έχει συμβεί σε οποιοδήποτε κόμμα εδώ και δεκαετίες. Και όλα αυτά ενώ η θητεία του κ. Τραμπ έχει ημερομηνία λήξης σε τέσσερα χρόνια. Δηλαδή είναι λιγότερη από το μισό διάστημα στην διάρκεια του οποίου έχει ήδη κυριαρχήσει στην πολιτική σκηνή της χώρας.
Το Δημοκρατικό Κόμμα ορίζεται λιγότερο από έναν συγκεκριμένο πολιτικό ή όραμα από ό,τι έχει γίνει εδώ και χρόνια – και συνταράσσεται από έντονες συζητήσεις σχετικά με το τι πρεσβεύει το κόμμα και πόσο σθεναρά πρέπει να αντιταχθεί στον κ. Τραμπ.
Ο κ. Τραμπ είναι ταυτόχρονα ένας πρόεδρος στην απόλυτη κορύφωση των εξουσιών του, αλλά και πιο κοντά σε μια λανθάνουσα περίοδο από οποιονδήποτε νεοεισαχθέντα προκάτοχό του στη σύγχρονη εποχή. Η μεγάλη αβεβαιότητα είναι το πώς θα εξελιχθεί αυτή η αντίφαση – όσον αφορά την ικανότητά του να θέσει σε εφαρμογή την ατζέντα του και να διατηρήσει την απαράμιλλη επιρροή του στους Ρεπουμπλικανούς ψηφοφόρους.
Ήδη τρέχει να χρησιμοποιήσει την ισχύ του όσο την έχει, με μια σειρά από σαρωτικά εκτελεστικά διατάγματα για τη μετανάστευση και την ενέργεια, ενώ διαλύει επίσης τις πρωτοβουλίες για τη διαφορετικότητα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Κινήθηκε τόσο γρήγορα που ξεκίνησε υπογράφοντας τα πρώτα του διατάγματα σε μια συγκέντρωση μετά την ορκωμοσία, πριν ακόμη επιστρέψει στον Λευκό Οίκο ως πρόεδρος.
Ο μήνας του μέλιτος του Τραμπ με τον Αμερικανικό Λαό, θα μπορούσε να διαρκέσει, ωστόσο η επιδίωξη μιας τόσο επεκτατικής ατζέντας και τόσο γρήγορα θα μπορούσε να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.
Πολλά από όσα έχουν ήδη συμβεί με τον κ. Τραμπ ήταν πρωτοφανή – η άρνηση των εκλογών του 2020, η υποδαύλιση της εξέγερσης στις 6 Ιανουαρίου 2021, οι κατηγορίες του, η καταδίκη του. Είναι τόσα πολλά που μπορεί να νιώθει κανείς αποπροσανατολισμένος και να μην μπορεί να διαχωρίσει το ανεφάρμοστο από το αδύνατο, όπως τα σχόλιά του που κλείνουν το μάτι και γνέφουν σε μια τρίτη θητεία.
«Στέκομαι τώρα μπροστά σας ως απόδειξη ότι δεν πρέπει ποτέ να πιστεύετε ότι κάτι είναι αδύνατο να γίνει», είπε ο κ. Τραμπ τη Δευτέρα κατά την ομιλία μετά την ορκωμοσία του. «Στην Αμερική, το αδύνατο είναι αυτό που κάνουμε καλύτερα», είπε.
Ο Robert Blizzard, ένας Ρεπουμπλικανός δημοσκόπος, δήλωσε ότι ο κ. Τραμπ έχει μια μοναδική ευκαιρία αλλά και την ανάγκη να κινηθεί γρήγορα. «Οι ψηφοφόροι ήθελαν αλλαγή και την πήραν», είπε. «Οι τελευταίοι πρόεδροι (Μπους, Ομπάμα, Τραμπ και Μπάιντεν) όλοι, είδαν τη δημόσια αποδοχή τους να διαβρώνεται κατά τη διάρκεια της θητείας τους. Οπότε ο χρόνος τρέχει».
Μεταξύ της ρεπουμπλικανικής βάσης η δημοτικότητα του κ. Τραμπ δεν έχει αλλάξει τόσο πολύ όσο έχει αλλάξει στο ευρύτερο αμερικανικό κοινό. Είχε έτσι ένα σταθερό επίπεδο υποστήριξης που του επέτρεψε να επιβάλει τη θέλησή του στο G.O.P. ακόμη και όταν θεωρήθηκε πολιτικά αποδυναμωμένος.
Από πολλές απόψεις, ο κ. Τραμπ έχει λάβει τη σπανιότερη ευκαιρία: μια δεύτερη ευκαιρία να επιβάλλει ένα σαρωτικό όραμα τύπου πρώτης θητείας, με νέες πλειοψηφίες στο Κογκρέσο, όπως ακριβώς είχε το 2017.
Στο πλευρό του οι Ρεπουμπλικάνοι
Πριν από οκτώ χρόνια, υπήρχε μια σοβαρή συζήτηση στο εσωτερικό του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος σχετικά με το αν ο κ. Τραμπ ήταν μια παρεκτροπή και κάτι του μπορούσε να είναι διαχειρίσιμο ή έπρεπε να ανατραπεί. Όχι πια.
Αυτό ήταν ιδιαίτερα σαφές τη Δευτέρα, όταν ο πρώην αντιπρόεδρος του κ. Τραμπ, Μάικ Πενς, εμφανίστηκε στην οθόνη της Capital One Arena εισερχόμενος στην ορκωμοσία. Τον αποδοκίμασαν τόσο δυνατά όσο και ορισμένους Δημοκρατικούς, επειδή προκάλεσε το πρώην αφεντικό του.
Ο κ. Τραμπ, εν τω μεταξύ, γιόρταζε. Δύο συγκεντρώσεις στην ίδια αρένα, ένα γεύμα μετά την ορκωμοσία στο Καπιτώλιο και πολυτελή πάρτι ορκωμοσίας σε όλη την Ουάσινγκτον κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Πραγματικοί τιτάνες του τομέα της τεχνολογίας που κάποτε τον είχαν επικρίνει παρακολούθησαν την ορκωμοσία του και κάθισαν μαζί με το υπουργικό συμβούλιο και την οικογένειά του.
«Ο πρόεδρος κέρδισε μια αποφασιστική εντολή», δήλωσε ο γερουσιαστής Τζον Θουν από τη Νότια Ντακότα, ο νέος επικεφαλής της ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας στη Γερουσία, στο Fox News τη Δευτέρα, προσθέτοντας: «Και θέλουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να είμαστε υποστηρικτικοί και καλοί εταίροι».
Θα κυβερνήσει με τον τρόπο του
Όπως πάντα, ο κ. Τραμπ θα κυβερνήσει με τον δικό του τρόπο. Πραγματοποίησε τρεις ομιλίες τη Δευτέρα αντί της συνηθισμένης μίας. Έκανε μια εναρκτήρια ομιλία, μια ομιλία στον κόσμο που είχε γεμίσει ασφυκτικά τον εσωτερικό χώρο στο Καπιτώλιο και μια άλλη στην αρένα. «Σώθηκα από τον Θεό για να κάνω την Αμερική ξανά μεγάλη», δήλωσε στη Ροτόντα του Καπιτωλίου.
Αλλά ο ρόλος του θα περιλαμβάνει τώρα, τελικά και αναπόφευκτα, ένα σχέδιο διαδοχής. Η ανάδειξη του Τζέι Ντι Βανς σε αντιπρόεδρο τον κατέστησε προφανή κληρονόμο. Οι Ρεπουμπλικάνοι ήδη εικάζουν σιωπηλά ότι το πολιτικό σκηνικό του 2028 -το πρώτο χωρίς τον κ. Τραμπ από το 2012- θα μπορούσε να είναι γιγαντιαίο.
Ο Vivek Ramaswamy, πρώην υποψήφιος για την προεδρία του 2024, κάνει ήδη σχέδια για να διεκδικήσει τη θέση του κυβερνήτη του Οχάιο το 2026, έχοντας αποχωρήσει από το νεοσύστατο Υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας.
Ο Κερτ Άντερσον, ένας βετεράνος Ρεπουμπλικανός στρατηγικός αναλυτής, εκτίμησε ότι το 98% του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος είναι ευθυγραμμισμένο με τον κ. Τραμπ – “εκτός από ένα αδέσποτο σκυλί εδώ κι εκεί”. Και είπε ότι ακόμη και οι περισσότεροι από τους σιωπηλούς σκεπτικιστές του κ. Τραμπ είναι, προς το παρόν, “πολύ φοβισμένοι για να του αντιταχθούν. Θα κάνει πολλά και αυτή η στρατηγική του σοκ και δέους είναι εξαιρετική”, δήλωσε ο κ. Άντερσον για την προγραμματισμένη πρώιμη αιφνιδιαστική δραστηριότητα που επέδειξε ο Τραμπ.
Τη Δευτέρα, ενώ η ορκωμοσία του κ. Τραμπ ήταν σε εξέλιξη, η Εθνική Επιτροπή των Δημοκρατικών έστειλε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για συγκέντρωση χρημάτων που έθετε ένα αιχμηρό, καίριο ερώτημα. «Είστε έτοιμοι να συνεχίσετε να αγωνίζεστε;».
Πόσο έτοιμοι είναι οι Δημοκρατικοί;
Η απάντηση δεν είναι ακόμη ξεκάθαρη. Δεν υπήρξε κανένα ξέσπασμα αντίστοιχο με την Πορεία των Γυναικών του 2017 μεταξύ των προοδευτικών ακτιβιστών. Και το κόμμα παλεύει με την απώλεια του Λευκού Οίκου -και πάλι- από τον κ. Τραμπ, ο οποίος όχι μόνο κέρδισε τη λαϊκή ψήφο, αλλά και μείωσε την υποστήριξη των Δημοκρατικών μεταξύ των μη λευκών ψηφοφόρων της εργατικής τάξης.
Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο κ. Τραμπ κατέστησε ρητή την υπόσχεσή του να μην ξεχάσει τους μαύρους και ισπανόφωνους ψηφοφόρους που τον ψήφισαν. Ταυτόχρονα, εκφώνησε την ομιλία του περιτριγυρισμένος από μερικές από τις πλουσιότερες ελίτ της χώρας: Έλον Μασκ, Μάρκ Ζούκερμπέργκ, Τζεφ Μπέζος Μπερνάρ Αρνό , Σεργκέι Μπριν, Μίριαμ Άντελσον και Τιμ Κουκ.
Οι Δημοκρατικοί κατέγραψαν τον πλούτο των συμμετεχόντων στα εγκαίνια και κατέληξαν σε ένα εντυπωσιακό ποσό – πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Πρόκειται για ένα ποσό που ενίσχυσε την προειδοποίηση που είχε απευθύνει ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του, προειδοποιώντας τόσο για την “άνοδο ενός τεχνολογικού-βιομηχανικού συμπλέγματος” όσο και για τη “διαμόρφωση μιας ολιγαρχίας”. Ο κ. Μπάιντεν χαρακτήρισε και τα δύο ως κίνδυνο για το έθνος.
Προς το παρόν, οι Δημοκρατικοί, οι οποίοι είναι επί μακρόν σύμμαχοι της τεχνολογικής βιομηχανίας, εξακολουθούν να αναζητούν μια νέα πολιτική στάση, καθώς οι επικεφαλής της Silicon Valley έχουν τόσο εμφανώς προσελκύσει την εύνοια του κ. Τραμπ. Ο Γκάβιν Γουάξ, σύμμαχος του Τραμπ και πρόεδρος της Λέσχης Νέων Ρεπουμπλικανών της Νέας Υόρκης, δήλωσε ότι ο νέος πρόεδρος έχει την ελευθερία να μην βουλιάζει από τις “πολιτικές αναγκαιότητες” της προσπάθειας επανεκλογής.
«Οι κατάρες των δεύτερων θητειών συμβαίνουν επειδή είναι δεύτερες θητείες», δήλωσε ο Γουάξ . «Αυτή είναι μια δεύτερη πρώτη θητεία με μια πολύ καλύτερη ομάδα».
