Δικαστήριο στην πόλη Χο Τσι Μινχ επικύρωσε σήμερα σε δεύτερο βαθμό την θανατική ποινή της Τρουόνγκ Μάι Λαν, πρώην επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες ακινήτων στο Βιετνάμ, η οποία κατηγορείται ότι ενορχήστρωσε το μεγαλύτερο χρηματοοικονομικό σκάνδαλο στην ιστορία της χώρας.
Οι δικαστές θεώρησαν ότι δεν έχουν «κανένα λόγο» για να μετατρέψουν την ποινή που επιβλήθηκε πρωτοδίκως στην πρώην επιχειρηματία, η οποία θεωρείται ο εγκέφαλος μιας απάτης ύψους 12,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων – σχεδόν το 3% του ΑΕΠ του Βιετνάμ το 2022.
Όμως αν αυτή επιστρέψει τα 3/4 των ποσών που καταχράσθηκε, οι δικαστές διευκρίνισαν ότι η θανατική ποινή θα μπορούσε να μετατραπεί σε ισόβια.
Φορώντας ένα μπλε πουκάμισο, η Τρουόνγκ Μάι Λαν εμφανίσθηκε το πρωί στην πρώτη σειρά της αίθουσας ακροαματικών συνεδριάσεων του δικαστηρίου, καθισμένη δίπλα στο σύζυγό της, ο οποίος κατηγορείται επίσης για παραβίαση των τραπεζικών κανόνων.
Περισσότεροι από εκατό δικηγόροι συμμετείχαν στην εκδίκαση της έφεσης, η οποία διήρκεσε ένα μήνα, σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Το σκάνδαλο
Η επιχειρηματίας υπεξαίρεσε σε διάστημα μιας δεκαετίας δισεκατομμύρια δολάρια, έχοντας στήσει ένα μηχανισμό ψεύτικων χρεογράφων που περνούσαν από την Saigon Commercial Bank (SCB), η οποία ανήκει σε ποσοστό άνω του 90% στον όμιλό της, τον Van Thinh Phat, που ειδικεύεται στην αγορά ακινήτων.
Ως πρόεδρος της εταιρείας ακινήτων Van Thinh Phat, η Λαν ήλεγχε παράνομα τη SCB μεταξύ 2012 και 2022 και επέτρεψε να χορηγηθούν 2.500 δάνεια, που κόστισαν στην τράπεζα 27 δισεκατομμύρια δολάρια σε ζημίες.
Το ιστορικών διαστάσεων σκάνδαλο προκάλεσε σοκ στην κοινή γνώμη του Βιετνάμ και συγκεντρώσεις, τις οποίες ανέχθηκε κατ’ εξαίρεση το κομμουνιστικό καθεστώς. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, που είχαν επενδύσει τις οικονομίες τους στην SCB, έχασαν τα χρήματά τους.
Η καταδίκη
Η δίκη κατά της επιχειρηματία υπογραμμίζει επίσης τόσο τις χαλαρές κανονιστικές ρυθμίσεις που ίσχυαν για τον τραπεζικό τομέα στη διάρκεια μιας περιόδου γρήγορου και πρωτοφανούς πλουτισμού της χώρας, όσο και την εκστρατεία κατά της διαφθοράς που διεξάγουν με τυμπανοκρουσίες οι αρχές.
Στη χειρόγραφη έφεσή της, η Τρουόνγκ Μάι Λαν είχε εκφράσει τη λύπη της για την καταδίκη της σε θάνατο που της επιβλήθηκε σε πρώτο βαθμό, μια ετυμηγορία «υπερβολικά αυστηρή και σκληρή», και είχε καλέσει το δικαστήριο να υιοθετήσει μια «πιο ανθρώπινη και επιεική προσέγγιση».
«Το μόνο που σκέπτομαι είναι να ξεπληρώσω το χρέος μου έναντι της κεντρικής τράπεζας του Βιετνάμ (SBV) και του λαού», υποστήριξε την περασμένη Τρίτη ενώπιον των δικαστών.
«Αισθάνομαι μεγάλη ντροπή που κατηγορούμαι γι’ αυτό το έγκλημα», συνέχισε. «Σας παρακαλώ, επανεξετάστε και μειώστε την καταδίκη μου».
Για να αποπληρώσει το χρέος της, πρότεινε να ρευστοποιήσει την SCB και να πουλήσει το ενεργητικό της.
Η Τρουόνγκ Μάι Λαν και ο όμιλος Van Thinh Phat έχουν στην κατοχή τους μερίδια σε μεγάλα προγράμματα ακινήτων -ουρανοξύστης, εμπορικό κέντρο, λιμάνι, οικόπεδα για οικιστικά συγκροτήματα- στην πόλη Χο Τσι Μινχ, την οικονομική πρωτεύουσα του νότιου Βιετνάμ.
Η βιετναμική νομοθεσία επιτρέπει στους καταδικασμένους σε θάνατο να μην εκτελεσθούν εφόσον επιστρέψουν τα τρία τέταρτα του ενεργητικού που έχουν υπεξαιρέσει ή σε περίπτωση που η συνεργασία τους θεωρηθεί επαρκής από τις αρχές.
Οι εισαγγελείς ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι δεν πληροί αυτές τις προϋποθέσεις και ότι οι συνέπειες του εγκλήματός της ήταν «τεράστιες και χωρίς προηγούμενο».
Οι δικηγόροι της Λαν είχαν υποστηρίξει, σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης, πως έχει ελαφρυντικά, καθώς μεταξύ άλλων «παραδέχθηκε την ενοχή της, έδειξε μεταμέλεια και επέστρεψε μέρος του καταχρασθέντος χρηματικού ποσού», όμως οι εισαγγελείς δήλωσαν πως αυτά δεν είναι αρκετά.
Σε μια άλλη πτυχή του σκανδάλου, η επιχειρηματίας καταδικάσθηκε στα μέσα Οκτωβρίου σε ισόβια για ξέπλυμα χρήματος, απάτη και παράνομη διασυνοριακή μεταφορά χρημάτων.
Η κεντρική τράπεζα είχε αναφέρει τον Απρίλιο πως παρέσχε κεφάλαια για να σταθεροποιηθεί η SCB, χωρίς να αποκαλύψει το ποσό.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Associated Press
