Σε θρυαλλίδα δραματικών εξελίξεων στην Μέση Ανατολή κινδυνεύει να μετατραπεί η δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη.
Επιμέλεια: Εύη Απολλωνάτου
Ο Ισμαήλ Χανίγια βρισκόταν στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν. Συναντήθηκε με τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και είχε ως σκοπό να επαναβεβαιώσει τις στενές σχέσεις της Παλαιστινιακής οργάνωσης με την Τεχεράνη και να ζητήσει επιπλέον στήριξη.
Από τα στοιχεία που έχουν δώσει έως τώρα στην δημοσιότητα η Χαμάς και το επίλεκτο σώμα των Ενόπλων Δυνάμεων του Ιράν, οι Φρουροί της Επανάστασης ο Χανίγια δολοφονήθηκε σε κατοικία στην ιρανική πρωτεύουσα. Η Χαμάς «έδειξε» αμέσως το Ισραήλ για την δολοφονία, ενώ το Ιράν ανακοίνωσε ότι ερευνά το περιστατικό.
Σύμφωνα με ιρανικά ΜΜΕ, ο Χανίγιε βρισκόταν με τον σωματοφύλακα του σε ένα συγκρότημα βετεράνων του ιρανικού στρατού στην βόρεια Τεχεράνη. Η κατοικία του χτυπήθηκε με πύραυλο, ο οποίος εκτοξεύθηκε εκτός του Ιράν, σύμφωνα με ιρανικές πηγές.
Η δημοσιογράφος των New York Times, Φαρνάζ Φασιχί μετέδωσε ότι οι Ιρανοί αξιωματούχοι είναι σε απόλυτο σοκ για την δολοφονία του Χανίγιε. Σύμφωνα με πηγές της δημοσιογράφους, η δολοφονία επιφέρει ένα τεράστιο πλήγμα στην φήμη του Ιράν στον τομέα της ασφάλειας σε μία περίοδο που θέλει να δείξει την δύναμη του στην ευρύτερη περιοχή.
«Προσθέστε σε αυτό ότι η χρονική συγκυρία, η ορκωμοσία ενός νέου προέδρου, προκαλεί το Ιράν να προβεί σε αντίποινα, γεγονός που επιβάλλει απόφαση και πορεία δράσης που η Τεχεράνη πιθανότατα δεν περίμενε ή δεν ήθελε» σχολίασε στο Χ ο καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο John Hopkins – SAIS, Βάλι Νασρ.
Έκτακτη σύσκεψη στην κατοικία του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ
Το Ιράν πραγματοποιεί έκτακτη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας στην κατοικία του ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, αναφέρουν οι New York Times, επικαλούμενοι δύο Ιρανούς αξιωματούχους.
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι μια τέτοια συνεδρίαση γίνεται μόνο σε «έκτακτες περιστάσεις». Ο διοικητής της Δύναμης Κουντς, Ισμαΐλ Καανί που επιβλέπει τις δυνάμεις του Ιράν σε όλη την Μέση Ανατολή βρίσκεται στην συνάντηση, σύμφωνα με την εφημερίδα.
Ταυτόχρονα ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του ιρανικού κοινοβουλίου, Εμπραχίμ Ρεζαεΐ ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιηθεί έκτακτη συνεδρίαση για την δολοφονία. «Με μια τυφλή και δειλή πράξη, το σιωνιστικό καθεστώς έκανε μάρτυρα τον Ισμαήλ Χανίγια γεγονός που αποτελεί ένδειξη της απελπισίας και της ανικανότητας αυτού του καθεστώτος», δήλωσε ο Εμπραχίμ Ρεζαεΐ.
Η Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας του Κοινοβουλίου θα πραγματοποιήσει συνεδρίαση σχετικά με το περιστατικό αυτό με την παρουσία όλων των σχετικών θεσμικών οργάνων και το αποτέλεσμα θα δημοσιοποιηθεί, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Ιράν: Θα προβεί σε αντίποινα;
Τα μηνύματα που έρχονται από τους διεθνείς αναλυτές δεν είναι ευοίωνα. Το Ιράν θεωρείται δεδομένο ότι θα υποχρεωθεί με κάποιον τρόπο να προχωρήσει σε αντίποινα εάν δεν θέλει να φανεί ο αδύναμος κρίκος στην Μέση Ανατολή.
Τον περασμένο Απρίλιο ο ισραηλινός στρατός χτύπησε το προξενείο του Ιράν στην Δαμασκό και σκότωσε 16 άτομα ανάμεσα τους και τον διοικητή της δύναμης Κουντς των Φρουρών της Επαναστάσης, Μοχάμεντ Ρεζά Ζαχεντί. Αυτό υποχρέωσε το Ιράν να προχωρήσει μερικές μέρες μετά σε σε αεροπορική επιδρομή κατά του Ισραήλ με drones. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που είχαμε ευθεία επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ.
Όλοι, λοιπόν, αναρωτιούνται τώρα πώς θα απαντήσει το Ιράν όταν ο ηγέτης της Χαμάς δολοφονείται στην καρδιά της ιρανικής πρωτεύουσας λίγο μετά την ορκομωσία του νέου προέδρου της χώρας.
Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ, Χασάν Μπαράρι λέει στο Al Jazeera ότι δεν εξεπλάγη από τη δολοφονία του Χανίγια. «Αυτή είναι μια διακηρυγμένη πολιτική του Ισραήλ. Ο Νετανιάχου έχει πει ότι θα στοχεύσει τους ηγέτες της Χαμάς εντός ή εκτός της Γάζας», αναφέρει ο καθηγητής.
Και συνεχίζει: «Ήταν σαφές ότι θα προσπαθούσαν να το κάνουν αυτό, αλλά δεν περίμενα να συμβεί στην Τεχεράνη. Γνωρίζουμε πώς αντέδρασαν οι Ιρανοί όταν το Ισραήλ στόχευσε το ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό και πώς η διεθνής κοινότητα συσπειρώθηκε για να υποστηρίξει το Ισραήλ και προσπάθησε να διαλύσει το ενδεχόμενο πολέμου».
Ωστόσο δήλωσε ότι αυτή την φορά το Ισραήλ το παρατράβηξε με τη στοχοποίηση του Χανίγια στην Τεχεράνη. «Αυτό είναι ένα μήνυμα προς την ίδια την Τεχεράνη και ένα μήνυμα προς όλους ότι το Ισραήλ είναι αποφασισμένο να συνεχίσει τον πόλεμο», καταλήγει ο καθηγητής.
«Το αίμα του Χανίγια δεν θα πάει χαμένο»
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, Νασέρ Καναανί είπε ότι οι λεπτομέρειες της δολοφονίας του Χανίγια ερευνώνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες της χώρας. «Το αίμα του Χανίγια δεν θα πάει χαμένο», είπε ο Νασέρ Καναανί.
«Ο μαρτυρικός θάνατος του αδελφού Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη θα ενισχύσει τον βαθύ και άρρηκτο δεσμό μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και της αγαπημένης Παλαιστίνης και της Αντίστασης», τόνισε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Χαμάς: Άναδρη επίθεση – Καμία επίσημη απάντηση από το Ισραήλ
Μόλις έγινε γνωστή η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς η οργάνωση έσπευσε να «δείξει» ως υπεύθυνο το Ισραήλ. Ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ, στέλεχος της Χαμάς, μίλησε για «άνανδρη ενέργεια» του Ισραήλ, η οποία «δεν θα μείνει ατιμώρητη», μεταδίδει το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Ακσά.
Ο Σάμι Αμπού Ζούχρι, άλλο στέλεχος της Χαμάς, χαρακτήρισε μιλώντας στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters τη δολοφονία πολύ σοβαρή κλιμάκωση από ισραηλινής πλευράς, που διαβεβαίωσε πως δεν θα επιτύχει τους στόχους της.
Το Ισραήλ, μέχρι στιγμής, δεν έχει δώσει κάποια δημόσια απάντηση. Ο ισραηλινός στρατός ρωτήθηκε για την δολοφονία και αρνήθηκε να σχολιάσει. Ωστόσο ο εκπρόσωπος των Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ, Ντάνιελ Χαγκάρι ξεκαθάρισε ότι δεν έχουν ληφθεί επιπλέον μέτρα ασφάλειας εντός της χώρας και δεν υπάρχουν «δεν υπάρχουν αλλαγές στην πολιτική εσωτερικής άμυνας».
«Αυτή τη στιγμή, οι IDF διεξάγουν αξιολόγηση της κατάστασης. Εάν αποφασιστούν οποιεσδήποτε αλλαγές, θα ενημερώσουμε αμέσως το κοινό», ανέφερε ο Ντάνιελ Χαγκάρι.
ΗΠΑ: Δεν θεωρούμε αναπόφευκτο τον πόλεμο στην Μέση Ανατολή
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν τόνισε ότι δεν θεωρεί αναπόφευκτη μια ευρύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. «Δεν νομίζω ότι ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος. Το υποστηρίζω αυτό. Νομίζω ότι υπάρχει πάντα χώρος και ευκαιρίες για διπλωματία», δήλωσε ο Λόιντ Όστιν.
Επιπλέον δεν σχολίασε τις αναφορές για τον θάνατο του Χανίγια και τόνισε ότι δεν έχει «καμία πρόσθετη πληροφορία για να παράσχει» για το θέμα.
Καταδικάζουν Ρωσία και Τουρκία
Η Ρωσία και η Τουρκία καταδίκασαν την δολοφονία Χανίγια. Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας χαρακτηρίζει τη δολοφονία του Χανίγιε ως «εντελώς απαράδεκτη πολιτική δολοφονία», σύμφωνα με το κρατικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο Ria. Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Μιχαήλ Μπογκντάνοφ, ανέφερε ότι ο θάνατος του ηγέτη της Χαμάς «θα οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση των εντάσεων».
Από την πλευρά του το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας καταδίκασε την «επαίσχυντη δολοφονία στην Τεχεράνη». Στην ανακοίνωση το υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι η επίθεση είχε ως στόχο να διευρύνει τον πόλεμο στην Γάζα σε μία περιφερειακή σύγκρουση.
Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς χαρακτήρισε τη δολοφονία του Χανίγια «δειλή πράξη και επικίνδυνη εξέλιξη». Κάλεσε επίσης τους Παλαιστίνιους «να ενωθούν, να είναι υπομονετικοί και σταθεροί απέναντι στην ισραηλινή κατοχή».