Το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνην

Θοδωρής Γ. Κανέλλος
Δημοσιογράφος

Ο όρος «τουρκική προκλητικότητα» έχει γίνει περισσότερο από καθημερινός στην ελληνική δημοσιογραφική «διάλεκτο» και θεματογραφία. Δεν είναι ακριβώς νέο φαινόμενο. Χρονολογείται τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970, ως όρος στις εφημερίδες. Στην πραγματικότητα ανέκαθεν οι δύο πλευρές του Αιγαίου είχαν τεταμένες σχέσεις , οπότε στην ουσία ποτέ δεν εξέλειπαν οι ευκαιρίες στα ΜΜΕ των δύο χωρών να χαρακτηρίζουν προκλητικές τις ενέργειες του απέναντι κράτους.

Αυτό που έχει αλλάξει όμως τις τελευταίες εβδομάδες είναι η συχνότητα τέτοιων αναφορών. Δεν είναι μόνο καθημερινές. Μπορεί να υπάρξουν δύο και τρεις φορές την ημέρα που τα ελληνικά ΜΜΕ θα γράψουν για δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, οι οποίοι καταφέρονται εναντίον των ελληνικών θέσεων.

Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Πρώτον είναι τεταμένη η κατάσταση στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά μετά από 80 χρόνια η Ευρώπη ζει έναν πόλεμο, μετά από μία απρόκλητη εισβολή μιας χώρας σε μιαν άλλη. Και είναι απρόκλητη, γιατί η Ρωσία χρησιμοποίησε ως πρόφαση για την εισβολή της τα εσωτερικά προβλήματα που είχε η Ουκρανία στις ανατολικές της επαρχίες, με τους ρωσόφωνους πληθυσμούς. Πίσω από αυτά τα προβλήματα, στην πραγματικότητα η Ρωσία έβλεπε την πολύ ενοχλητική για εκείνη και κατά παράβαση όλων των δεσμεύσεων (από τη δεκαετία του 1990 και μετά) της Δύσης προς τις ρωσικές κυβερνήσεις ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκτείνει προς Ανατολάς τα σύνορά του. Φυσικά αυτό δεν είναι λόγος εισβολής. Και φυσικά θυμίζει την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο, το 1974 και την κατοχή, έκτοτε, του 48% των εδαφών της.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι στην εξέλιξη του πολέμου, η Τουρκία προσπάθησε να πρωταγωνιστήσει, ως μεσολαβήτρια ειρηνοποιός χώρα. Η Ελλάδα αντίθετα πήρε σαφώς θέση εναντίον της εισβολής. Οι δύο πλευρές του Αιγαίου παρέμειναν απέναντι, σε μια πολύ τεταμένη κατάσταση, η οποία αφορά στην ουσία τον ρόλο και τη θέση του ΝΑΤΟ, του οποίου και οι δύο χώρες είναι μέλη.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός διείδε την ανάγκη, σε αυτή την περίσταση, η Συμμαχία να ομονοήσει και να ενεργήσει προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης της ειρήνης, ειδικά όταν δύο παραδοσιακά ουδέτερες χώρες (Φινλανδία και Σουηδία) ζήτησαν να ενταχθούν στη Συμμαχία, φοβούμενες την εκδηλωθείσα επιθετικότητα της γειτονικής τους Ρωσίας. Ο Τούρκος πρόεδρος διείδε την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί την ανάγκη της Συμμαχίας, για να αποκομίσει η χώρα του οφέλη, όσον αφορά στην αγορά όπλων και στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, όπως την εννοεί η Άγκυρα. Ο ελληνικός λαός λέει «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται». Και οι δυτικές κυβερνήσεις το καταλαβαίνουν αυτό, δεν είναι χαϊβάνια.

Η αφορμή για να ξεχειλίσει το ποτήρι της «τουρκικής προκλητικότητας» ήταν η ανεπιφύλακτη προς το πρόσωπο του Έλληνα πρωθυπουργού στάση των ΗΠΑ, όταν αυτός επισκέφτηκε την Ουάσινγκτον. Και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν ένα από τα εργαλεία της «τουρκικής προκλητικότητας», ο χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας». Μάλλον κανείς στην Αθήνα δεν περίμενε ότι η περιφορά αυτού του χάρτη σε Ευρώπη και Αμερική, θα έβγαζε τους Τούρκους από τα ρούχα τους. Αλλιώς θα το είχαν κάνει νωρίτερα. Εξ ου και η πρόσφατη εντολή του Έλληνα ΥΠΕΞ στις πρεσβείες της χώρας να έχουν και να δείχνουν τους χάρτες με τις τουρκικές διεκδικήσεις, οι οποίες επιχειρούν την αναθεώρηση των συνθηκών της Λωζάννης και των Σεβρών.

Συνήθως, όταν κάτι μας ενοχλεί, έρχεται η στιγμή που το λέμε, και μάλιστα, συχνά, το λέμε, χωρίς να το θέλουμε. Έτσι και ο Τούρκος πρόεδρος, είπε κάποια στιγμή για την Ελλάδα «κάνουν επιδείξεις με αεροπλάνα και περιφέρουν χάρτες. Μητσοτάκης γιοκ». Αποκαλύπτει ίσως έτσι και κάτι ακόμη που έχει ενοχλήσει. Την αεροπορική υπεροχή της Ελλάδας , με την ανατροπή των ισορροπιών λόγω των Rafale και με την εξαγγελθείσα απόκτηση των F-35. Την ίδια στιγμή η Τουρκία συναντά εμπόδια στην αγορά F-16, ενώ έχει αποκλειστεί από το πρόγραμμα των F-35.

Σε αυτή την σύγκριση της εξωτερικής πολιτικής Ελλάδας Τουρκίας, οπωσδήποτε πρέπει να επισημανθεί η -και με εντυπωσιακό τρόπο κάποιες φορές (Γερμανία)- ανατροπή της πολιτικής των ίσων αποστάσεων που παραδοσιακά ακολουθούσαν οι σύμμαχοί μας απέναντι σε Αθήνα και Τουρκία. Την είδαμε από Ουάσινγκτον, Βερολίνο, Παρίσι και Βρυξέλλες. Παράλληλα, δεν μπορούμε να μην σημειώσουμε ότι είναι η δεύτερη φορά από το 2015 που η Τουρκία εκνευρίζεται τόσο πολύ και προκαλεί με κάθε τρόπο. Ο καθηγητής Νίκος Κοτζιάς τους είχε επίσης εκνευρίσει με την πολιτική του στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Φτάνουμε έτσι στην σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία διακηρύσσει ότι θέλει να ξαναγίνει κυβέρνηση. Το πιο σοβαρό της επιχείρημα στην εξωτερική πολιτική, είναι η επιδείνωση των σχέσεων με τη Ρωσία, λόγω της αποστολής ελληνικών όπλων στην Ουκρανία. Είναι πραγματικό ζήτημα που πρέπει να εκτιμηθεί. Ωστόσο ο βαθμός της σοβαρότητας θα κριθεί με την έκβαση του πολέμου. Κατά τα άλλα η αξιωματική αντιπολίτευση δείχνει ότι έχει να ασχοληθεί με σοβαρότερα ζητήματα. Το μυαλό του Έλληνα όμως, όταν θα πάει στις κάλπες, θα είναι στην ακρίβεια και στην ασφάλεια (Τουρκία), όπως έδειξε η έρευνα της ΚΑΠΑ Research. Όχι στα δικαιώματα των χταποδιών.

Μοιράσου το:

σχολίασε κι εσύ