Με μια πλατιά δραματική αρματωσιά και αισθητική παιδεία, αλλά και τους επηρεασμούς ενός προηγμένου πολιτισμικά περιβάλλοντος, της ιστορικής, πολιτικής οικογένειάς του των Τρικάλων, πραγμάτωσε την ευρεία και επιτυχημένη πορεία του, στα δραματικά μας δρώμενα ο σπουδαίος μας ηθοποιός και θεατράνθρωπος Θεόδωρος Έξαρχος.
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Ο Θόδωρος Έξαρχος είδε το φως της ζωής στην Κέρκυρα στις 10 Δεκεμβρίου του 1930. Πατέρας του ήταν ο επιφανής τραπεζικός και υποδιοικητής της Αγροτικής Τραπέζης Γεώργιος Έξαρχος και αδελφός του ήταν ο Αχιλλέας Γ. Έξαρχος διπλωμάτης, αίροντας την καταγωγή τους από επιφανή παλιά πολιτική οικογένεια των Τρικάλων. Με την αποπεράτωση των γυμνασιακών του σπουδών και με αγάπη για τη θεατρική τέχνη, ο Θόδωρος Έξαρχος σπούδασε υποκριτική, στη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου, με δασκάλους τους πρωθιερείς της δραματουργίας μας, Δημήτρη Ροντήρη και Δημήτρη Χόρν. Και αποφοιτώντας, ρίχτηκε αμέσως στο στίβο της ηθοποιίας.
Στο φάσμα της μικρής μας οθόνης, ο αγαπημένος μας ηθοποιός συμμετείχε σε 60 και πλέον ταινίες και τις επένδυσε αισθητικά με το ευγενές λυρικό του κύτταρο και την πολυεδρική υποκριτική του παιδεία. Κατά βάση υπήρξε δευτεραγωνιστής, ωστόσο κατόρθωνε με τον μεγάλο δραματικό του όγκο, να προσδίδει κύρος και ηθική δύναμη στους «δεύτερους» ρόλους του. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις αγαπημένες μας ταινίες που έπαιξε : 1957 «Της τύχης τα γραμμένα», που αποτέλεσε και την πρωτόλεια συμμετοχή του στην μεγάλη οθόνη, Μαρία Πενταγιώτισσα, 1960 «Είμαι αθώος», 1962 «Ηλέκτρα», «Αγάπη γραμμένη με αίμα», 1963 «Χτυποκάρδια στο θρανίο», 1964 «Λόλα», 1966 «Σκλάβοι της μοίρας», «Κοινωνία ώρα μηδέν», 1967 «Πυρετός στην άσφαλτο», 1968 «Το πιο λαμπρό μπουζούκι», 1969, «Για την τιμή και για τον έρωτα», «Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου», 1971 «Μαντώ Μαυρογένους», 1973 «Ο αστερισμός της Παρθένου», 1980 «Ελευθέριος Βενιζέλος» 1910-1927, 2003 «Πολίτικη κουζίνα», στις οποίες καταξιώθηκε στη συνείδησή μας ως ένας σπουδαίος και ταλαντούχος ηθοποιός.
Στο πεδίο τώρα του θεάτρου, ο Θεόδωρος Έξαρχος μας κατέλειπε σημαντικές ερμηνείες σε μεγάλα αριστουργήματα του κλασικού και του σύγχρονου δραματολογίου, εδραιώνοντας και από το παλκοσένικο, τις μεγάλες δραματικές του αρετές. Χαρακτηριστικές οι συμμετοχές του στις παραστάσεις : 1951/1952 «Βροχή», 1951/1952 «Η κυρά της θάλασσας», 1957/1958 «Βασίλισσα Αμαλία», 1958/1959 «Αρραβωνιάσματα», 1974/1975 «Μαντώ Μαυρογένους», 1979/1980 «Η κυρία του Μαξίμ», 1981/1982 «Το τελευταίο παιχνίδι», 1989/1990 «Λεηλασία», 1991/1992 «Γάμος στην υψηλή κοινωνία» κ.α.
Σημαντική όμως και υψηλού αισθητικού κύρους υπήρξε η παρουσία του Θόδωρου Έξαρχου και στην μικρή μας οθόνη, όπου μας χάρισε και κει σημαντικές και πολύ ζεστές ανθρώπινες ερμηνείες. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις τηλεοπτικές του συμμετοχές στα αριστουργηματικά μας σήριαλ : 1971 «Ο άγνωστος πόλεμος» ΥΕΝΕΔ, 1974 «Οι δίκαιοι», «Μεθοριακός σταθμός», 1976 «Εν Αθήναις», «Γιούγκερμαν» ΥΕΝΕΔ, 1983 «Η κυρία Ντορεμί», «Οικογένεια Ζαρντή» ΕΡΤ, 1984 «Χατζημανουήλ», 1989 «Θεόφιλος» ΕΤ1, 1992 «Οι φρουροί της Αχαΐας» MEGA, 1993 Η εκτέλεση ΑΝΤ1 κ.α
Ως πολυεδρικό ταλέντο ο Θόδωρος Έξαρχος, ανέπτυξε και σημαντική συγγραφική δράση, συγγράφοντας μεταξύ άλλων και το σπουδαίο τρίτομο έργο υπό τους τίτλους «Έλληνες ηθοποιοί- Η γενιά μας»- Τόμος Γ1 (1926-1940), 2000, «Έλληνες ηθοποιοί Η γενιά μας» Τόμος Γ2 1926-1940" (2000), «Έλληνες ηθοποιοί- «αναζητώντας τις ρίζες» (α’μέρος) έτος γέννησης από 1900 μέχρι 1925" (1996), στο οποίο βιογράφησε όλους τους Έλληνες ηθοποιούς, αποτελώντας την πρώτη συστηματική απόπειρα βιογράφησής τους και για το οποίο βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Συνάμα και το βιβλίο «Το οδοιπορικό ενός ηθοποιού» (1998). Ο Θόδωρος Έξαρχος ήταν παντρεμένος με την δημοσιογράφο Ολυμπία Εξάρχου και είχε αποκτήσει έναν γιό, τον ταλαντούχο, αλλά τραγικό σκηνοθέτη Δημήτρη Έξαρχο (1955-2012), που υπέστη σοβαρό τροχαίο ατύχημα το 1999, ένεκα του οποίου έμεινε ανάπηρος και απεβίωσε το 2012. Στις 9 Μαΐου του 2009, ο μεγάλος μας ηθοποιός απεβίωσε στο Παγκράτι, σε κλίμα πάνδημης θλίψης, αφού για την δραματική του πολυμέρεια, το ευγενές δημόσιο ήθος του και την εν γένει συνολική προσφορά του στο θέατρο και την τέχνη, υπήρξε πολύ αγαπητός.
Φιλμογραφία
- 1957 Της τύχης τα γραμμένα, Μαρία Πενταγιώτισσα
- 1959 Ερωτικές ιστορίες
- 1960 Το νησί της αγάπης, Είμαι αθώος – Υπόθεση Ντρέυφους
- 1961 Ματωμένα στέφανα
- 1962 Ηλέκτρα, Αγάπη γραμμένη με αίμα, Το ταξίδι
- 1963 Διεστραμμένοι , Χτυποκάρδια στο θρανίο
- 1964 Είμαι μια δυστυχισμένη , Όταν η μοίρα προστάζει, Λόλα
- 1965 Με πόνο και με δάκρυα
- 1966 Σκλάβοι της μοίρας, Εμείς οι αμαρτωλοί, Κοινωνία ώρα μηδέν, 1967 Πυρετός στην άσφαλτο
- 1968 Το πιο λαμπρό μπουζούκι
- 1969 Ληστεία στην Αθήνα, Η κραυγή μιας αθώας, Στον ίλιγγο της ζωής, Για την τιμή και για τον έρωτα, Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου
- 1970 Ώρες αγάπης, ώρες πολέμου
- 1971 Μαντώ Μαυρογένους, Ένας υπέροχος άνθρωπος
- 1972 Αναζήτησις…, Αντάρτες των πόλεων
- 1973 Ο αστερισμός της Παρθένου
- 1980 Ελευθέριος Βενιζέλος 1910-1927
- 1987 Θεόφιλος
- 2003 Πολίτικη κουζίνα
Θέατρο
- 1951/1952 Βροχή
- 1951/1952 Η κυρά της θάλασσας
- 1955/1956 Η τραγωδία του Λόρδου Μπάυρον
- 1957/1958 Βασίλισσα Αμαλία
- 1958/1959 Αρραβωνιάσματα
- 1959/1960 Υπόθεσις Ντρέυφους
- 1965/1966 Μιας πεντάρας νειάτα
- 1970/1971 Ο χορός του θανάτου
- 1974/1975 Μαντώ Μαυρογένους
- 1979/1980 Η κυρία του Μαξίμ
- 1981/1982 Το τελευταίο παιχνίδι
- 1989/1990 Λεηλασία
- 1991/1992 Γάμος στην υψηλή κοινωνία
Τηλεοπτικές σειρές
- 1971 Ο άγνωστος πόλεμος ΥΕΝΕΔ
- 1972 Στησιχόρου ’73 ΥΕΝΕΔ
- 1973 Το χρονικό του ’40, Οι γιοι του Κάιν ΕΙΡΤ
- 1974 Οι δίκαιοι, Μεθοριακός σταθμός, Αστερισμός των λύκων ΥΕΝΕΔ
- 1976 Το ταξίδι, Εν Αθήναις, Γιούγκερμαν ΥΕΝΕΔ
- 1977 Ένοχοι, Έρωτας και επανάσταση ΕΡΤ
- 1980 Η τελευταία νύχτα της γης ΥΕΝΕΔ
- 1981 Παγίδα ΕΡΤ
- 1983 Η κυρία Ντορεμί, Οικογένεια Ζαρντή ΕΡΤ
- 1984 Χατζημανουήλ ΕΡΤ, The first Olympics: Athens 1896 NBC
- 1989 Θεόφιλος ΕΤ1
- 1991 Μίνι μάρκετ ονείρων ΕΤ2
- 1992 Οι φρουροί της Αχαΐας MEGA
- 1993 Η εκτέλεση ΑΝΤ1, Ο ήχος της σιωπής ΕΤ1
- 2006 Απόστολος και μόνος ΕΤ1
