Μαρία Κάλλας: Η κορυφαία πριμαντόνα

Τάσος Κοντογιαννίδης
[email protected]

Η γυναίκα που κατέκτησε μουσικά με τη φωνή της την Ευρώπη, κι ερωτικά σπουδαίους άνδρες και δεν έκανε ένα χατίρι στον Τσώρτσιλ.

του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη

Πριν από 47 χρόνια τέτοια εποχή το 1977 έφυγε από τη ζωή, η γυναίκα με την υπέροχη και μοναδική φωνή, το σπάνιο υποκριτικό ταλέντο, την εκρηκτική προσωπικότητα, τον πολυτάραχο βίο, η Μαρία Κάλλας! Ακούραστη, επίμονη, εργατική, με βαθειά πίστη στην ιδιοφυΐα της, σφράγισε μεταπολεμικά τη ζωή του μουσικού θεάτρου παγκοσμίως. Οι μεγάλες της επιτυχίες την ανέβασαν στην κορυφή του Ολύμπου, δίπλα στους Θεούς, για να αναδειχθεί η κορυφαία πριμαντόνα του 20ού αιώνα. Δοξάστηκε και δόξασε την Ελλάδα. Την τίμησαν οι ξένοι, όχι όμως όσο έπρεπε κι εμείς…

Μαρία-Άννα- Καικιλία- Σοφία Καλογεροπούλου, ήταν το πραγματικό της όνομα. Γεννήθηκε στις 4-12-1923. Ο πατέρας της Γιώργος Καλογερόπουλος ήταν φαρμακοποιός από τον Μελιγαλά Μεσσηνίας και η μητέρα της Ευαγγελία Δημητριάδου από τη Στυλίδα Φθιώτιδος. Η Μαρία, τρίτο παιδί της οικογένειας, γεννήθηκε τρείς μήνες αφότου η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, αναζητώντας καλύτερη τύχη.

Η Βαγγελιώ, πανέξυπνη και φιλόδοξη, διαβλέπει την κλίση της κόρης της στη μουσική, προωθεί με κάθε θυσία την γρήγορη εξέλιξή της. Στην άγουρη ηλικία των 14 ετών, οι γονείς της χωρίζουν και η Μαρία με τη μητέρα της επιστρέφουν στην Αθήνα. Εγγράφεται στο Εθνικό Ωδείο και δύο δασκάλες, ο Μαρία Τριβέλα και η Ισπανίδα Ελβίρα Ιντάλγκο, την βοηθούν να συνειδητοποιήσει την αξία της τέχνης και του ταλέντου της. Προσλαμβάνεται στην Λυρική Σκηνή και αφήνει άριστες εντυπώσεις κάνοντας το ντεμπούτο της με την όπερα Βοκκάκιος του Σουπέ στο ρόλο της Βεατρίκης.

Έπειτα από λίγο, ηχούν οι σειρήνες του πολέμου και η Μαρία στα 17 της χρόνια θα γνωρίσει την αγωνία του πολέμου και την φρίκη της Κατοχής. Τα δύσκολα εκείνα χρόνια τα περνά στο σπίτι τους στα Πατήσια, χωρίς να πεινάσει, αφού η αδελφή της Τζάκι, ήταν τότε αρραβωνιασμένη με τον ευκατάστατο Μιλτιάδη Εμπειρίκο, γιό του Γεωργίου Εμπειρίκου, υπουργού του Βενιζέλου. Έτσι η Μαρία από χόμπι θα πρωταγωνιστήσει επί κατοχής, μπροστά στο περιορισμένο κοινό της Λυρικής, στην «Καβαλιερία Ρουστικάνα», με μεγάλη επιτυχία.

Η Μαρία Κάλλας με την αδελφή της Τζάκι και τους γονείς της

Μετά την απελευθέρωση το 1945, η Μαρία Κάλας με τις τραυματικές εμπειρίες του πολέμου, της κατοχής και των Δεκεμβριανών, ξαναγυρίζει στη Νέα Υόρκη κοντά στον πατέρα της. Η θριαμβευτική της πορεία δεν θα αργήσει. Η μαγευτική της φωνή ξεχύνεται και αντιλαλεί σ΄ όλη τη Νέα Υόρκη, σαγηνεύει τους πάντες ακόμα και τον διάσημο Ιταλό τενόρο Τζιοβάνι Ζενατέλο, που της προτείνει να τραγουδήσει την Τζοκόντα στο Φεστιβάλ της Βερόνα.

Στη Ρώμη, την διάσημη πλέον «Μαρία Κάλλας» υποδέχονται παράγοντες του Φεστιβάλ αλλά και ο λάτρης της όπερας μεγαλοβιομήχανος Τζιοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι. Σύντομα ο μουσικόφιλος με το μεγάλο εργοστάσιο παραγωγής τούβλων στη Βερόνα, γίνεται ο επίσημος συνοδός της και λίγο αργότερα μάνατζερ και σύζυγός της.

Τη ζωή της δίπλα στο Μενεγκίνι χαρακτήριζε η ίδια μονότονη και βαρετή, που έπαυσε να είναι, όταν γνώρισε το 1957 τον Αριστοτέλη Ωνάση, σε πάρτι της γνωστής κοσμικογράφου ΄Ελσας Μάξγουελ.

Όταν η Κάλλας γνώρισε τον Ωνάση, παρουσία του Μενεγκίνι.

Η αριστοκρατική ζωή τη γοητεύει, χωρίς να υποκύπτει, παραμερίζοντας την υπερηφάνειά της. Το έδειξε σε μια κρουαζιέρα με την θαλαμηγό «Χριστίνα» όπου βρισκόταν και ο «πατέρας της νίκης» Ουίνστον Τσώρτσιλ. «Μαρία» ρώτησε ο Τσώρτσιλ, «θα μας τραγουδήσετε κάτι;» Εκείνη απάντησε ξερά: «Λυπούμαι σέρ που θα σας απογοητεύσω. Ποτέ δεν τραγουδώ κατά παραγγελία!..».

Κάλλας και Ωνάσης σε έξοδο το 1961.

Στις 30-3-1960 η Μαρία γεννά νεκρό τον Όμηρο, καρπό του έρωτα της με τον Ωνάση… Στα 53 της πεθαίνει στο Παρίσι (16-9-1977) και την τέφρα της σκόρπισε στις 3-6-1979 στο Αιγαίο, από πλοίο του Στόλου, ο υπουργός Πολιτισμού επι κυβερνήσεως της Ν.Δ. Δημήτρης Νιάνιας.

Μετά την τέλεση του μνημοσύνου των 40 ημερών, πήρα συνέντευξη από την μητέρα της Ευαγγελία Καλογεροπούλου στο σπίτι της στην οδό Αμοργού στα Πατήσια και ήταν αποκαλυπτική για τους έρωτές της: «Η ανατροφή που έδωσα στη Μαρία, την έκανε κυρία και το ταλέντο της το ανέδειξε αυτή και όχι ο Μενεγκίνι. Την βρήκε φτασμένη και εκμεταλλεύτηκε το γεγονός αυτό όσο καιρό ήταν παντρεμένοι. Η Μαρία, όταν εγκατέλειψε τον Μενεγκίνι για τον Ωνάση παρέμεινε κυρία. Με τον Ωνάση ήταν ευτυχισμένη. Το ξέρω, γιατί μου το είχε εκμυστηρευθεί. Την κόρη μου Κυρία την έκανε ο Ωνάσης και όχι ο Μενεγκίνι…»

Η τέφρα της Κάλλας φτάνει στην Αθήνα, την παραλαμβάνει ο υπουργός πολιτισμού Νιάνιας για να τη σκορπίσει στο Αιγαίο. Αριστερά ο υπουργός Αμύνης Ευάγγελος Αβέρωφ δεξιά η Βάσω Δεβετζή και η αδελφή της Κάλλας Τζάκι

Μοιράσου το:

σχολίασε κι εσύ