Μια από τις πιο σπάνιες αρχαίες ασβεστοκαμίνους ανακάλυψαν τυχαία εργάτες, κατά την διάρκεια εργασιών κατασκευής μιας μονοκατοικίας, και αμέσως κάλεσαν την αρχαιολογική υπηρεσία. Οι αρχαιολόγοι κατάλαβαν ότι η ασβεστοκάμινος δεν ήταν μόνον από τις πιο σπάνιες, αλλά και από τις πιο μεγάλες.
Η ανακάλυψη έγινε τυχαία, κατά την διάρκεια κατασκευαστικών εργασιών μονοκατοικίας, στη γειτονιά Opilias, στην πόλη Donzère, στην Γαλλία. Η εν λόγω αρχαία κάμινος, είναι τύπου «διαδρόμου» που είναι από τις πιο σπάνιες μορφές, αφού είναι λιγότερα από 30 αυτού του τύπου τα γνωστά στην αρχαία Γαλατία αλλά και στην Μεσόγειο, καμίνια.
Η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή που ανακαλύφθηκε η ασβεστοκάμινος, έχει χρονολογηθεί ανάμεσα στην πρώιμη και την ύστερη αυτοκρατορική περίοδο της αρχαιότητας. Σ’ όλη της διάρκεια της ιστορίας, ο ασβέστης αποτέλεσε θεμελιακό κατασκευαστικό υλικό.
Τα χαρακτηριστικά και η λειτουργία της ασβεστοκαμίνου
Η παραγωγή του ασβέστη προϋπέθετε εξαιρετική δεξιοτεχνία και τεχνικές γνώσεις. Η ασβεστοκάμινος βρέθηκε κοντά σε μία ασβεστολιθική προεξοχή, απ’ όπου εξορρύχθηκαν πλίνθοι ασβεστόλιθου για την παραγωγή του ασβέστη. Οι περιοχές προμήθειας του ασβεστόλιθου, που αξιοποιούνταν και κατά τη διεργασία της παραγωγής του, βρίσκονται στην ίδια περιοχή, σε ακτίνα 10 χλμ.
H ασβεστοκάμινος που ανακαλύφθηκε έχει επιβλητική δομή, με έναν κυκλικό θάλαμο καύσης, διαμέτρου τεσσάρων μέτρων. Τα τοιχώματα του θαλάμου, κοκκινισμένα από την υψηλή θερμοκρασία, εξακολουθούν να φέρουν τα σημάδια των εργαλείων που χρησιμοποιήθηκαν για την ανασκαφή του. Το κάτω μέρος της καμίνου, έχει βάθος 2.70 μέτρα, τονίζοντας έτσι ακόμα περισσότερο το μέγεθος της κατασκευής.
Ο σχεδιασμός του κλιβάνου περιλαμβάνει έναν κεντρικό χώρο όπου έκαιγε η φωτιά, αποτελούμενο από έναν εν μέρει πλακόστρωτο διάδρομο που καλύπτεται από τρεις ασβεστολιθικές πλάκες που αποτελούν τη βάση του.
Στην περιφερειακή πλατφόρμα της καμίνου, βρέθηκε ένα μέρος από το τελευταίο φορτίο της που είχε ψηθεί, προσφέροντας στοιχεία σχετικά με τη διαδικασία της παραγωγής. Αυτές οι πλίνθοι από ασβεστόλιθο, ήταν διατεταγμένες με τρόπο που σχημάτιζαν έναν θόλο πάνω απ’ τη φωτιά.
Οι φλόγες, έφταναν θερμοκρασίες ανάμεσα σε 900ο C και 1000οC, καίγοντας για πολλές ημέρες και μετατρέποντας έτσι τον ασβεστόλιθο σε ασβέστη. Όταν ο ασβέστης ήταν έτοιμος, απομακρυνόταν μέσω του στομίου της ασβεστοκαμίνου και απομακρυνόταν μέσω του διαδρόμου, που είχε φτιαχτεί για να αδειάζει το καμίνι.
Αυτός ο διάδρομος, μήκους 9,5 μέτρων, έχει μια ελαφριά κλίση και έξι σκαλιστά σκαλοπάτια που επέτρεπαν την πρόσβαση στο ανώτερο επίπεδο κυκλοφορίας, στα ανατολικά.
Η αρχιτεκτονική της καμίνου
Πιστεύεται ότι το επάνω επίπεδο, μπορεί να ήταν διαδρομή μεταφοράς για τη διανομή του ασβέστη σε διαφορετικά σημεία κατασκευών στην περιοχή. Ο κλίβανος της Donzère εκτιμάται ότι θα εκτελούσε πολλαπλές διαδοχικές καύσεις για να καλύψει τη ζήτηση ασβέστη για διάφορα κατασκευαστικά έργα της εποχής.
Η αποδοτικότητα και η δυνατότητα παραγωγής της καμίνου, αντανακλούν τη σημασία που είχε ο ασβέστης για την αρχιτεκτονική και την κατασκευαστική δραστηριότητα της περιόδου.
Στη βόρεια πλευρά του θαλάμου καύσης, ανακαλύφθηκε ένας ορθογώνιος λάκκος, χωρισμένος με έναν λαξευμένο λίθο από την υπόλοιπη κατασκευή. Αν και η ακριβής λειτουργία της συγκριμένης τάφρου δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί, εικάζεται ότι αποτελούσε αποθηκευτικό χώρο για το ξύλο που χρησιμοποιείτο κατά την διεργασία της καύσης.
Η πρόσφατη αρχαιολογική ανακάλυψη, προσφέρει μία συνολική και συνεκτική εικόνα του σημείου. Ο συνδυασμός της μελέτης των ανακαλυφθέντων αντικειμένων και η διαρκής επιστημονική ανάλυση, αναμένεται να προσδιορίσουν ακριβέστερα τη χρονολόγηση της ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή, καθώς και να συσχετίσουν τα ευρήματα με προγενέστερες έρευνες που έχουν γίνει εκεί.
