Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι είναι διατεθειμένες να παρέχουν μέσα συλλογής πληροφοριών και επίβλεψης του πεδίου της μάχης σε οποιοδήποτε δυτικό σχέδιο ασφάλειας για την Ουκρανία μετά τον πόλεμο, καθώς και να συμμετάσχουν σε μια ευρωπαϊκής ηγεσίας ασπίδα αεράμυνας για τη χώρα, σύμφωνα με Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους, σημειώνουν οι Financial Times.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, διαβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδα Ευρωπαίους ηγέτες ότι η Αμερική θα συμμετάσχει στον «συντονισμό» των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία μετά τον πόλεμο, κάτι που το Κίεβο έχει απαιτήσει ώστε να αποτρέψει μελλοντική επίθεση από τη Ρωσία μετά από οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία.
Έκτοτε, ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν τους Ευρωπαίους ομολόγους τους, σε πολλαπλές συζητήσεις, ότι η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να συνεισφέρει «στρατηγικούς πολλαπλασιαστές ισχύος», περιλαμβανομένων μέσων πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR), δομών διοίκησης και ελέγχου, καθώς και αντιαεροπορικών συστημάτων, προκειμένου να καταστεί δυνατή οποιαδήποτε ανάπτυξη ευρωπαϊκών δυνάμεων στο έδαφος.
Τι θέλει η «συμμαχία των προθύμων»
Μία αποκαλούμενη «συμμαχία των προθύμων», με επικεφαλής το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, έχει δεσμευθεί να προστατεύσει την Ουκρανία μετά τον πόλεμο από μελλοντική ρωσική επιθετικότητα. Ωστόσο, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν κατ’ ιδίαν ότι οποιαδήποτε ανάπτυξη θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με την υποστήριξη των ΗΠΑ, που θα εξασφάλιζαν τη λειτουργία, την εποπτεία και την προστασία των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Η Ουάσινγκτον ήδη προμηθεύει την Ουκρανία με πυραύλους Patriot, αλλά η μελλοντική υποστήριξη θα περιλάμβανε αμερικανικά αεροσκάφη, υλικοτεχνική υποστήριξη και επίγεια ραντάρ για την υποβοήθηση μιας ευρωπαϊκά επιβαλλόμενης ζώνης απαγόρευσης πτήσεων και ενός αμυντικού αεροπορικού πλέγματος.
Βάσει οποιασδήποτε ειρηνευτικής συμφωνίας, οι εξαιρετικά ανώτερες δυνατότητες των ΗΠΑ στον τομέα των πληροφοριών, της επιτήρησης και του συντονισμού θα επέτρεπαν δορυφορική παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός και αποτελεσματικό συντονισμό των δυτικών δυνάμεων εντός της χώρας, γράφουν οι Financial Times.
Η προσφορά αυτή, που προέκυψε από αλλεπάλληλες συναντήσεις μεταξύ αξιωματούχων εθνικής ασφαλείας και στρατιωτικών ηγετών των ΗΠΑ και ευρωπαϊκών χωρών τις τελευταίες ημέρες, εξαρτάται από τη δέσμευση των ευρωπαϊκών πρωτευουσών να αναπτύξουν δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην Ουκρανία. Οι ίδιοι αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι η προσφορά μπορεί ακόμη να αποσυρθεί. Ωστόσο, σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στάσης εκ μέρους της κυβέρνησης Τραμπ — η οποία νωρίτερα μέσα στη χρονιά είχε αποκλείσει οποιαδήποτε αμερικανική συμμετοχή στην προστασία της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο. Η μεταστροφή αυτή ενθάρρυνε τους Ευρωπαίους αξιωματούχους που εδώ και μήνες πιέζουν την Ουάσινγκτον να ενισχύσει τη στήριξη προς το Κίεβο.
Αργεί ακόμα μια συμφωνία
Ο Τραμπ έχει ασκήσει πίεση ώστε να υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία, όμως η Μόσχα και το Κίεβο παραμένουν σε απόσταση σχετικά με καίρια ζητήματα, όπως ο έλεγχος των εδαφών μετά τον πόλεμο και οι εγγυήσεις ασφαλείας. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επιμείνει ότι τέτοιες εγγυήσεις πρέπει να περιλαμβάνουν και τη Ρωσία, κάτι που για την Ουκρανία είναι απαράδεκτο.
Αμερικανοί κυβερνητικοί παράγοντες, μεταξύ αυτών ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό οποιαδήποτε συμμετοχή στις εγγυήσεις μεταπολεμικής ασφάλειας, φοβούμενοι ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να εμπλέξει τη χώρα σε μελλοντική σύρραξη. Το Πεντάγωνο παρέπεμψε τις σχετικές ερωτήσεις στον Λευκό Οίκο και σε δήλωση του Προέδρου Τραμπ της Δευτέρας για τις εγγυήσεις ασφαλείας, επισημαίνοντας ότι τα μέτρα που ανέφερε η Financial Times «βρίσκονται σε προπαρασκευαστικό στάδιο και το Υπουργείο Άμυνας δεν θα σχολιάσει θέματα που δεν έχουν οριστικοποιηθεί».
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε: «Ο Πρόεδρος Τραμπ και η ομάδα εθνικής ασφαλείας του συνεχίζουν να συνεργάζονται με Ρώσους και Ουκρανούς αξιωματούχους με σκοπό μια διμερή συνάντηση [μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι] για τον τερματισμό των εχθροπραξιών». Πρόσθεσε δε: «Δεν είναι προς το εθνικό συμφέρον να διαπραγματευτούμε περαιτέρω αυτά τα ζητήματα δημόσια».
Οι 3 γραμμές άμυνας
Οι δυτικές πρωτεύουσες έχουν εκπονήσει ένα γενικό σχέδιο που θα περιλαμβάνει αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, ενδεχομένως περιπολούμενη από ουδέτερες ειρηνευτικές δυνάμεις τρίτης χώρας, συμφωνημένης από την Ουκρανία και τη Ρωσία. Πιο πίσω, μια ισχυρότερη γραμμή άμυνας θα επανδρωθεί από ουκρανικά στρατεύματα εκπαιδευμένα και εξοπλισμένα από χώρες του ΝΑΤΟ. Μια ευρωπαϊκής ηγεσίας δύναμη αποτροπής θα εγκατασταθεί βαθύτερα στο ουκρανικό έδαφος ως τρίτη γραμμή άμυνας, με την υποστήριξη αμερικανικών μέσων από τα μετόπισθεν.
Ωστόσο, ακόμη και με την πιθανή υποστήριξη των ΗΠΑ, η κοινή γνώμη και οι πολιτικές ηγεσίες πολλών ευρωπαϊκών χωρών εξακολουθούν να ανησυχούν για πιθανή αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Ο επικεφαλής του γραφείου του Ουκρανού προέδρου, Αντρίι Γερμάκ, επιβεβαίωσε κατόπιν τα δημοσιεύματα της FT, σημειώνοντας ότι κάθε χώρα της συμμαχίας θα συνεισφέρει διαφορετικά, «και τελικά η εικόνα θα είναι ένα μίγμα στρατιωτικής, πολιτικής και οικονομικής υποστήριξης». Οι συζητήσεις αφορούν την ανάπτυξη τεσσάρων έως πέντε ευρωπαϊκών ταξιαρχιών «στο έδαφος, από τη συμμαχία των προθύμων, με την προσθήκη ‘στρατηγικών πολλαπλασιαστών’ από τις ΗΠΑ», είπε ο Γερμάκ.
Ο Γερμάκ τόνισε ότι οι ΗΠΑ «μπορούν να προσφέρουν τη ραχοκοκαλιά που καθιστά εφικτή τη συνολική αρχιτεκτονική ασφάλειας και αποτροπής». Σύμβουλοι ασφαλείας θα εξετάσουν πώς θα μπορούσαν να μοιάζουν οι εγγυήσεις ασφαλείας, συγκεκριμένα. Οι προτάσεις τους αναμένονται.