Αρχικά σχεδιάστηκε από τον Κλέντσε, αποτελώντας ένα όριο ανάμεσα στην παλαιά και την νέα πόλη. Το αρχικό της όνομα ήταν Πλατεία «Λουδοβίκου» προς τιμήν του βασιλιά Λουδοβίκου της Βαυαρίας, πατέρα του Όθωνα. Μετά ονομάστηκε Πλατεία «Ελευθερίας», όμως έχει επικρατήσει το όνομα «Κουμουνδούρου», προς τιμήν του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, το σπίτι του οποίου ήταν απέναντι από την πλατεία.
Είναι μία από τις πιο γνωστές πλατείες του δήμου και βρίσκεται στο μέσο μίας από τις πλευρές του ιστορικού τριγώνου, μεταξύ Ψυρρή και Mεταξουργείου στο κέντρο της Αθήνας, επί της Οδού Πειραιώς. Έχει στάση Μετρό και λεωφορείων. Είναι επίπεδη. Ένα μεγάλο μέρος της καλύπτεται από χώμα με βλάστηση. Διαθέτει κεκλιμένες επιφάνειες, ένα παλιό μαρμάρινο σιντριβάνι του 1870 και ένα αμφιθέατρο. Σε αυτήν πραγματοποιήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1859 και οι γυμναστικές εκδηλώσεις της Β΄ Ολυμπιάδας.
