Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι η βίλα, πριν από 2000 χρόνια, ήταν κτισμένη πάνω σε βράχο και είχε περιμετρική θέα στην θάλασσα. Βρισκόταν πολύ κοντά σε έναν αρχαίο οικισμό και σε ένα σημαντικό λιμάνι.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν τα απομεινάρια αυτής της τεράστιας ρωμαϊκής βίλας που πιστεύεται ότι συνδέεται με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, ενώ εργάζονταν σε ένα έργο αστικής ανάπλασης στο Bacoli, κοντά στο βορειοδυτικό άκρο του κόλπου της Νάπολης, στην Ιταλία. Πριν από 2.000 χρόνια, η βίλα στην πλαγιά ενός βράχου, στον κόλπο της Νάπολης θα είχε θέα και τα νησιά Ίσκια και Πρότσιντα.
Η μνημειώδης έπαυλη, εκτιμάται ότι χτίστηκε τον πρώτο αιώνα. Την ανακάλυψαν ενώ εργάτες έκαναν έργα αστικής ανάπλασης στο Bacoli, όπως ανακοίνωσε με δελτίο Τύπου η Υπηρεσία Αρχαιολογίας, Καλών Τεχνών και Τοπίου της Μητροπολιτικής Περιοχής της Νάπολης (SABAP). Η τοποθεσία της βίλας βρίσκεται στην περιοχή Punta Sarparella, στην ακτή του ακρωτηρίου Miseno, ενός ακρωτηρίου που σηματοδοτεί το βορειοδυτικό όριο του κόλπου της Νάπολης. Στο ακρωτήριο Miseno βρισκόταν επίσης ένας αρχαίος οικισμός, που ονομαζόταν Misenum, και ο οποίος ήταν η τοποθεσία ενός σημαντικού ρωμαϊκού λιμανιού.
Ο τραγικός ιδιοκτήτης
Η αρχαία πόλη Misenum χρησίμευε ως το κύριο λιμάνι για το Classis Misenensis, τον ανώτερο στόλο του αυτοκρατορικού ρωμαϊκού ναυτικού. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, ο διάσημος συγγραφέας του Naturalis Historia, ήταν ο πρεφέκτος που ήταν υπεύθυνος για τον ναυτικό στόλο, την εποχή της καταστροφικής έκρηξης του Βεζούβιου, το 79 μ.Χ.
Ο Πλίνιος ήταν μία από τις τραγικές φιγούρες της έκρηξης του ηφαιστείου. Ηγήθηκε μιας αποστολής διάσωσης στον κόλπο, αλλά πέθανε από ασφυξία εξαιτίας των δηλητηριωδών αερίων που εξέπεμπε ο Βεζούβιος. Συγγραφέας, φυσιοδίφης και φυσικός φιλόσοφος, ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος έγραψε το Naturalis Historia, το οποίο αποτέλεσε εκδοτικό πρότυπο για τις εγκυκλοπαίδειες της εποχής μας.
Οι πρόσφατες ανασκαφές στο Bacoli αποκάλυψαν ένα μνημειώδες συγκρότημα, με περίπου δέκα μεγάλα δωμάτια, τα οποία όπως έδειξε η χρονολόγηση κατασκευάστηκαν σε διαφορετικές οικοδομικές φάσεις. Η έπαυλη διαθέτει τοίχους opus reticulatum, μια χαρακτηριστική μορφή ρωμαϊκής τοιχοποιίας, με τη χρήση διαμαντόσχημων τούβλων από τόφφο, γνωστών ως cubilia.
Η βύθιση της βίλας
Τον πρώτο αιώνα, το αρχοντικό θα βρισκόταν μέσα στο ρωμαϊκό λιμάνι του Misenum, όπου για τέσσερις αιώνες ένας στόλος 70 πλοίων ήλεγχε την Τυρρηνική Θάλασσα, η ασφάλεια της οποίας ήταν το κλειδί για τη διατήρηση της δυτικής πλευράς της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Η βίλα καταλήγει σε μια μικρή πέτρινη αποβάθρα που βυθίζεται, τώρα, περίπου τέσσερα μέτρα κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Αυτό και άλλα μέρη της βίλας που αποκαλύφθηκε είναι σήμερα κάτω από το νερό, λόγω του φαινομένου που είναι γνωστό ως “αρνητικός βραδυφλεγής”, το οποίο περιγράφει τη σταδιακή βύθιση της επιφάνειας της γης στη θάλασσα, σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε ηφαιστειακή δραστηριότητα. (Η περιοχή συνορεύει με μια “καλντέρα” σε σχήμα φεγγαριού, έναν σβησμένο δηλαδή ηφαιστειακό κρατήρα).
Περίβλεπτη θέση για την αρχαία βίλα
«Είναι πιθανό ότι η μεγαλοπρεπής βίλα είχε θέα 360 μοιρών στον κόλπο της Νάπολης για στρατηγικούς στρατιωτικούς σκοπούς», δήλωσε στο CNN η Σιμόνα Φορμόλα, επικεφαλής αρχαιολόγος στην καλλιτεχνική κληρονομιά της Νάπολης, σε συνέντευξή της. «Πιστεύουμε ότι (η ανασκαφή) βαθύτερων στρωμάτων θα μπορούσε να αποκαλύψει περισσότερα δωμάτια και ακόμη και τοιχογραφίες – ενδεχομένως επίσης πολύτιμα ευρήματα».
Ενώ η ταυτοποίηση της βίλας ως κατοικίας του Πλίνιου του Πρεσβύτερου αποτελεί, ακόμα, εικασία, εν αναμονή εκτεταμένων έργων ανασκαφής και βελτίωσης του πλαισίου, η περίμετρος των δωματίων έχει εντοπιστεί και περιφραχθεί.
