Στο απομακρυσμένο της Νορβηγίας, το Σένια, οι αρχαιολόγοι πραγματοποίησαν μια ξεχωριστή ανακάλυψη, φέρνοντας στο φως μια εξαιρετικά καλά διατηρημένη ταφή σε βάρκα των Βίκινγκ, ηλικίας 1.100 ετών.
Ο τάφος – βάρκα, ανήκε σε κάποια γυναίκα υψηλού κοινωνικού στάτους και, μαζί της βρέθηκε θαμμένος ο πιστός της σκύλος.
Το εύρημα, το οποίο αποκάλυψαν αρχαιολόγοι από το Μουσείο του Αρκτικού Πανεπιστημίου της Νορβηγίας, προέκυψε από την τυχαία ανακάλυψη χειριστών ανιχνευτών μετάλλων οι οποίοι βρήκαν δύο χάλκινες, κυρτές πόρπες (καρφίτσες) και τα εκτεθειμένα οστά των πλευρών της νεκρής, κάτω από ένα λεπτό στρώμα χώματος.
Η ανακάλυψη των χειριστών οδήγησε στη διεξαγωγή μιας ολοκληρωμένης ανασκαφής των Μάιο του 2024, με αποτέλεσμα να έχουμε μια σπάνια και πολύ προσωπική εικόνα των ταφικών εθίμων των Βίκινγκ.
Μια σημαντική ταφή των Βίκινγκ
Η ξύλινη ταφική βάρκα με μήκος περίπου 5.4 μέτρα, ήταν κατασκευασμένη χωρίς σιδερένια καρφιά και βρέθηκε κάτω ακριβώς από την επιφάνεια του εδάφους.
Στο εσωτερικό της, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα λείψανα μιας γυναίκας, ξαπλωμένη στο πλάι με τα γόνατα λυγισμένα και, στα πόδια της, τα λείψανα ενός μικρού σκύλου, που ίσως ήταν το κατοικίδιό της.
«Φαίνεται πως, είχαν αποθέσει τον σκύλο με ιδιαίτερη φροντίδα», εξηγεί η αρχαιολόγος Anja Roth Niemi, σε συνέντευξή της στο Science Norway.
«Ενώ γνωρίζουμε πως έθαβαν τους σκύλους σε τάφους, η παρουσία τους εξακολουθεί να είναι σχετικά σπάνια. Ο σκύλος αποδίδει πολύ προσωπικό τόνο στην ταφή».
Η απόθεση του σκύλου, μπορεί να μαρτυρά τους συναισθηματικούς δεσμούς ανάμεσα στα ζώα και τον άνθρωπο, ήδη από την Εποχή των Βίκινγκ. Η σκανδιναβική σάγκα και άλλες πηγές, μαρτυρούν πως, οι Βίκινγκ εκτιμούσαν πολύ τους σκύλους τους, κάποιες φορές φροντίζοντάς τους υπερβολικά κατά τη διάρκεια της ζωής – και τιμώντας τους στον θάνατο.
Οι θησαυροί του τάφου
Η γυναίκα βρέθηκε θαμμένη μαζί με μια ποικιλία τεχνουργημάτων που δηλώνουν πως, ήταν άτομο υψηλής κοινωνικής στάθμης. Στα κτερίσματα, βρέθηκαν:
- Δύο περίτεχνες, οβάλ πόρπες διακοσμημένες με ασημένιο νήμα,
- Ένα χάλκινο μενταγιόν και χάντρες από κεχριμπάρι ή κόκαλο,
- Ένα δρεπάνι και μια ακονόπετρα, εργαλεία που παραπέμπουν στη γεωργία,
- Ένα αντικείμενο φτιαγμένο από το οστό φάλαινας, πιθανότατα ξίφος ύφανσης που χρησιμοποιούνταν στην παραγωγή υφασμάτων,
- Ενδεχομένως σφονδύλι, που υπογραμμίζει τον οικιακό της ρόλο.
«Ένα σημαντικό πρόσωπο στην κοινωνία των Βίκινγκ»
«Τα αντικείμενα αυτά, υποδηλώνουν πως, ήταν μια γυναίκα ξεχωριστής σπουδαιότητας στην κοινότητά της. Ακόμη και αν δεν ήταν στην κορυφή της κοινωνίας των Βίκινγκ, ήταν ξεκάθαρα μια προσωπικότητα με επιρροή», εξηγεί η Niemi.
Συντήρηση και μελλοντική ανάλυση
Παρότι έχει παρέλθει πάνω από μια χιλιετία, τμήματα του σκελετού ήταν εξαιρετικά καλά διατηρημένα, ειδικά στα σημεία όπου, τα μεταλλικά τεχνουργήματα απέτρεψαν την αποσύνθεση από τα βακτήρια. Το έδαφος της βόρειας Νορβηγίας, πλούσιο σε ασβέστη από την άμμο αρχαίων κογχυλιών, συντελεί στην εξαιρετική διατήρηση του σκελετικού υλικού.
Εκτενέστερη εργαστηριακή ανάλυση, θα επαληθεύσει το φύλο, την ηλικία και την υγεία του ατόμου, ενώ θα προσφέρει στοιχεία για τη διατροφή της, τη φυσική της κατάσταση και την ιστορία της ζωής της.
Οι προηγμένες τεχνικές μπορεί τελικά να οδηγήσουν στην ανασύνθεση ακόμη και της εμφάνισής της.
Περιμένοντας περισσότερες αποκαλύψεις
Κομμάτια από υφάσματα και οργανικές ουσίες έχουν διατηρηθεί χάρη στην προσεκτική δουλειά των πρώτων χειριστών ανιχνευτών μετάλλων και έτσι, υπόσχονται να αποκαλύψουν περισσότερα στοιχεία σχετικά με την ένδυση και τα ταφικά τελετουργικά των Βίκινγκ.
Ένας τόπος με περισσότερα μυστικά
Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι, λίγα μόλις μέτρα από τον κύριο τάφο, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ακόμη μια πόρπη, στοιχείο που υποδηλώνει την πιθανή ύπαρξη περισσότερων ταφών των Βίκινγκ εκεί κοντά.
Τώρα συντάσσονται σχέδια για τη διερεύνηση της περιοχής με ραντάρ διείσδυσης εδάφους ώστε να αποκαλυφθούν πιθανές προεκτάσεις του αρχαίου αυτού, ταφικού χώρου.
Οι ταφές σε βάρκες, είναι γνωστές από τον πολιτισμό των Βίκινγκ, όμως τα άθικτα κτερίσματα με λείψανα ανθρώπων και ζώων, είναι σπάνια.
«Η ανακάλυψη είναι σημαντική, όχι μόνο για τα όσα μας αποκαλύπτει σχετικά με τη ζωή της γυναίκας, αλλά και για τις ταφικές πρακτικές και την κοινωνική δομή της Βόρειας Νορβηγίας, στην Εποχή των Βίκινγκ», δήλωσε ο Håkon Reiersen, από το πανεπιστήμιο του Στάβανγκερ.
Η παρουσία του σκύλου, των καλά διατηρημένων οστών και της πλούσιας γκάμας κτερισμάτων, όλα μαζί συνθέτουν μια ζωηρή εικόνα προσωπικής ταυτότητας, κύρους και συντροφικότητας στην κοινωνία των Βίκινγκ.
