Με απώτερο στόχο να βγάλουν στην στεριά το ναυάγιο αρχαίου ελληνικού πλοίου που βρήκαν σε βάθος έξι μέτρων, οι ενάλιοι αρχαιολόγοι εργάζονται πυρετωδώς για να το ανασύρουν σταδιακά, ενώ έχουν ήδη περισυλλέξει τα αντικείμενα που ήταν διασκορπισμένα, γύρω από το περίπου 2500 χιλιάδων ετών κουφάρι.
Η ομάδα των αρχαιολόγων έφερε στο φως τα ευρήματα του ελληνικού πλοίου – που χρονολογείται από τον 6ο έως τον 5ο αιώνα π.Χ. – στη νοτιοανατολική ακτή της Σικελίας, κοντά στην πόλη Αγία Μαρία ντελ Φοκκάλο, στην Ισπίκα, της Ραγκούσα.
Η ανακάλυψη, είναι το αποτέλεσμα της έκτης ενάλιας αρχαιολογικής αποστολής από το τμήμα ανθρωπιστικών και πολιτιστικών σπουδών του πανεπιστημίου της Ούντινε, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων της Σικελίας.
Οι έρευνες, εντάσσονται στο πλαίσιο του Kaukana. Είναι ένα επιστημονικό πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2017 από τον αείμνηστο Sebastiano Tusa, αρχαιολόγο και σύμβουλο πολιτισμού στη Σικελία, και τον συνεργάτη του, Massimo Capulli, καθηγητή στο πανεπιστήμιο Ούντινε.

Στόχος του προγράμματος, είναι η ανασύνθεση της εξέλιξης του παράκτιου και του βυθισμένου τοπίου στην επαρχία της Ραγκούσα, εστιάζοντας στα ιστορικά ευρήματα ανάμεσα στις αρχαίες πόλεις της Νότιας Ιταλίας , όπως η Ισπίκα, η Καουκάνα και η Καμαρίνα. Το ναυάγιο, βρίσκεται σε βάθος έξι μέτρων και ήταν καλυμμένο από ένα στρώμα άμμου και από πέτρες.
Από το 2024, οι αρχαιολόγοι προσπαθούν να το φέρουν στην επιφάνεια και, στην τελευταία αποστολή, με τη χρήση υδροαναρροφητήρα, κατάφεραν να το ανεβάσουν δύο ακόμη μέτρα, επεκτείνοντας την τάφρο ανασκαφής, μέχρι να εξαντληθεί τελείως το ιζηματογενές απόθεμα.
Τα τεχνουργήματα του ναυαγίου
Ανάμεσα στα ευρήματα, βρέθηκαν το κατάρτι του πλοίου, αγγεία με μελανόμορφη διακόσμηση, ένα μικρό αλάβαστρο με χαραγμένη την ελληνική λέξη «Ναῦς» (πλοίο), καθώς και ένα τμήμα σχοινιού που το χρησιμοποιούσαν επί του σκάφους και διατηρήθηκε σε εξαιρετική κατάσταση. Επιπλέον, ταυτοποιήθηκαν βασικά μέρη της κατασκευής του πλοίου, όπως το paramezzale δηλαδή, το κεντρικό τμήμα της γάστρας.

Για πέντε εβδομάδες, από τον Μάιο μέχρι τον Ιούνιο, οι ερευνητές κατέγραφαν τα ευρήματα με επιτόπιες μετρήσεις και φωτογραμμετρία, δημιουργώντας ένας τρισδιάστατο μοντέλο που θα επιτρέψει την καταγραφή του ναυαγίου με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Την ίδια στιγμή, έρευνες διεξήχθησαν και σε κοντινά σημεία ενδιαφέροντος, τα οποία υπέδειξαν οι ψαράδες της περιοχής και ο δύτης Antonino Giunta, ο οποίος έχει συμμετάσχει και άλλες φορές στην ανακάλυψη σημαντικών ναυαγίων.
Πρόγραμμα με κινηματογραφικό ενδιαφέρον
Η σημασία της ανακάλυψης, ξεπερνά το ακαδημαϊκό ενδιαφέρον, αφού η δεύτερη ερευνητική αποστολή στο ναυάγιο, έχει διασφαλίσει την οικονομική στήριξη της Sunk Costs Productions, η οποία σε συνεργασία με τη Sikelia Productions, την εταιρεία του Μάρτιν Σκορσέζε, θα δημιουργήσουν ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Το Ναυάγιο της Σικελίας».
Στη διάρκεια των ανασκαφών, το συνεργείο κατέγραψε λήψεις για το κινηματογραφικό αυτό έργο, το οποίο θα περιλαμβάνει και άλλα ναυάγια που έχει εξερευνήσει η Sea Superintendency, όπως το Ναυάγιο της Μάραουσα II, οι Κίονες της Ταορμίνας, το Γέλα ΙΙ και τα υποβρύχια ευρήματα της Ούστικ.