Η πρώτη δικαστική απόφαση για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη εκδόθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο σχετικά με τον θάνατο του ελεγκτή της επιβατικής αμαξοστοιχίας, επιδικάζοντας αποζημίωση συνολικού ύψους 800.000 ευρώ στη σύζυγο, τα δυο παιδιά και στην αδελφή του.
Πρόκειται για μια απόφαση με ιδιαίτερη βαρύτητά όχι μόνο επειδή ορίζεται για πρώτη φορά αποζημίωση αλλά κυρίως γιατί φέρνει ξανά στο προσκήνιο τη σύμβασή 717 δίνοντας περιθώριο εξέτασης μεγάλης λίστας αναπάντητων ερωτημάτων.
Η σύμβαση 717 είχε υπογραφεί το 2014 με ορίζοντα υλοποίησης το 2016 και μέχρι και τη στιγμή της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών δεν υλοποιήθηκε. Η σύμβαση συνεπαγόταν την εφαρμογή του συστήματος της τηλεδιοίκησης, της τοποθέτησης σηματοδοτών και εν γένει του εκσυγχρονισμού του σιδηρόδρομου. Έτσι, για πρώτη φορά, διατυπώνεται ξεκάθαρα σε δικαστική απόφαση πως εάν τα παραπάνω έργα είχαν γίνει, δεν θα είχε συμβεί η τραγωδία.
Αξίζει να σημειωθεί πως στη δικαστική απόφαση σημειώνεται ακόμη, πως παρά το γεγονός πως ο σιδηρόδρομος λειτουργούσε κανονικά, παίρνοντας τις ανάλογες πιστοποιήσεις ασφαλείας από την αρμόδια αρχή, δεν θα έπρεπε να λειτουργεί από τη στιγμή που αυτά τα συστήματα δεν υπήρχαν.
Όπως μεταξύ άλλων αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης: «η Hellenic Train παρέλειψε να εξασφαλίσει ότι βρισκόταν σε πλήρη και συνεχή λειτουργία και χρήση από τους υπαλλήλους της, κατά την κίνηση των αμαξοστοιχιών που μισθώνει χρησιμοποιεί για τις ανάγκες της, το ουσιώδες σύστημα επικοινωνίας μεταξύ σταθμαρχών, μηχανοδηγών και ρυθμιστών κυκλοφορίας, το οποίο άπτεται της ασφαλούς κυκλοφορίας επί του δικτύου της δεύτερης εναγομένης ΟΣΕ Α.Ε., που είναι ο διαχειριστής της σιδηροδρομικής υποδομής».
Όσον αφορά στον ΟΣΕ, του αποδίδεται ότι «παρέλειψε να αποδώσει σε λειτουργία και χρήση το σιδηροδρομικό δίκτυο και στο διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής τα κρίσιμα συστήματα ασφαλείας και ελέγχου της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, η λειτουργία και χρήση των οποίων θα απέτρεπε κατά τρόπο βέβαιο την επέλευση του επίδικου δυστυχήματος. Από όλα τα παραπάνω αποδείχτηκε ότι στην επέλευση του επίδικου δυστυχήματος συνετέλεσε πταίσμα, ήτοι βαριά συγκλίνουσα αμέλεια, των οργάνων του ΟΣΕ και της Hellenic train».
Το δικαστήριο αναγνωρίζει και συγκλίνουσα αμέλεια του σταθμάρχη Λάρισας και του μηχανοδηγού, αφού τους καταλογίζει «πως δεν κατέβαλαν την επιμέλεια που όφειλαν και μπορούσαν, αλλά ενήργησαν κατά παράβαση των διατάξεων του γενικού κανονισμού κινήσεις του ΟΣΕ. Οι ενέργειες και παραλείψεις του σταθμάρχη και του μηχανοδηγού της επιβατικής αμαξοστοιχίας προκάλεσαν την μετωπική σύγκρουση των αμαξοστοιχιών με αυτά τα αποτελέσματα».
Μυστήριο κι αναπάντητα ερωτήματα για τα χημικά
Ερωτήματα προκαλεί το αίτημα δικηγόρου οικογενειών θυμάτων της σιδηροδρομικής τραγωδίας στον ανακριτή, ο οποίος αναφέρει ότι 13 μέρες πριν από το δυστύχημα αγοράστηκαν, κατόπιν δημοπρασίας, 25.000 λίτρα ξυλολίου, που είχαν κατασχεθεί τον Ιανουάριο του 2023 από το Τελωνείο Προμαχώνα.
«Κάποιος το χτύπησε και το αγόρασε, ζητώ από τον εφέτη ανακριτή να διερευνήσει το πώς μεταφέρθηκε το φορτίο, πού πήγε, με ποιον τρόπο, αν τηρήθηκαν μέτρα ασφαλείας σε κάθε περίπτωση να ερευνηθεί υπόθεση για λαθρεμπορία ξυλολίου», ανέφερε Στέλιος Σούρλας, δικηγόρος της οικογένειας των θυμάτων, σύμφωνα με τον ΣΚΑΙ.
Η πρώτη αυτοψία στον χώρο του δυστυχήματος έγινε δύο ώρες μετά τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών και συγκεκριμένα στη 1 και 55 πρώτα λεπτά της 1ης Μαρτίου του 2023.
Ως αιτία της φωτιάς αναφέρεται η πρόσκρουση των δύο αμαξοστοιχιών. 24 ώρες μετά, ένα δεύτερο κλιμάκιο της Πυροσβεστικής μεταβαίνει στον χώρο της τραγωδίας χωρίς όμως να προβεί στην οποιαδήποτε ενέργεια. «Εχω κάνει αίτημα στον ανακριτή από τον Μάρτιο του 2024 με το οποίο ζητώ να αποδοθούν τα στίγματα των ανακριτικών οχημάτων να διαπιστωθεί εάν όντως και πόση ώρα ήταν στο σημείο του θανατηφόρου δυστυχήματος», τονίζει στο περιθώριο των εξελίξεων ο κος Σούρλας.
Επιπλέον, ο δικηγόρος των θυμάτων ζητεί να διευρυνθεί το κατηγορητήριο και να ασκηθεί ποινική δίωξη και για τα κακουργήματα του εμπρησμού και της έκρηξης.
Είκοσι-ένα ημέρες μετά, ένα τρίτο κλιμάκιο της διερεύνησης ατυχημάτων μεταβαίνει στο σημείο, ωστόσο, τα συντρίμμια των δύο αμαξοστοιχιών έχουν ήδη απομακρυνθεί και ο περιβάλλων χώρος έχει ήδη ασφαλτοστρωθεί. Συνεπώς , επί 21 ημέρες δεν είχε γίνει η οποιαδήποτε έρευνα με αποτέλεσμα να χαθούν κρίσιμα στοιχεία. Σε βάρος τεσσάρων στελεχών της Πυροσβεστικής η Εισαγγελία Εφετών ασκεί ποινική δίωξη για πράξεις και παραλείψεις κατά την εκτέλεση προανακριτικού έργου.
«Αυτό που θέλουμε να διερευνηθούν πτυχές υπόθεσης και να οδηγηθούν στο εδώλιο όσοι εμπλέκονται/ θεωρώ ότι η φωτιά και η έκρηξη προήλθε από αδήλωτο παράνομο εύφλεκτο υλικό που βρισκόταν αμαξοστοιχία», τονίζει από την πλευρά του ο Αντώνης Ψαρόπουλος, συγγενής θύματος.
Επιπλέον, ο δικηγόρος των θυμάτων ζητεί να διευρυνθεί το κατηγορητήριο και να ασκηθεί ποινική δίωξη και για τα κακουργήματα του εμπρησμού και της έκρηξης.