Νέα στοιχεία βλέπουν το φως της δημοσιότητας για το εκσυγχρονιστικό έργο στους ελληνικούς σιδηροδρόμους, στη «σκιά» της πολύνεκρης σύγκρουσης των δύο τρένων στα Τέμπη.
Το έργο για την αναδιάταξη του δικτύου, την σηματοδότηση και την τηλεδιοίκηση θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί. Όχι μόνο αυτό δεν συνέβη, αλλά η ΕΡΓΟΣΕ πλήρωσε αποζημιώσεις στους εργολάβους, γιατί κατέστη υπερήμερος.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΣΚΑΪ, η ΕΡΓΟΣΕ με απόφαση του ΔΣ στις 22/01/2021 πλήρωσε αποζημιώσεις ύψους 564.000 ευρώ στους δύο αναδόχους γιατί κατέστη υπερήμερος, δηλαδή δεν ήταν έτοιμο το δίκτυο να πάνε οι εργολάβοι να κάνουν τις εργασίες που έπρεπε, όπως αναφέρθηκε.
Έπειτα από αίτηση της κοινοπραξίας ενεργοποιήθηκε το άρθρο νόμου 3669/2008, σύμφωνα με το οποίο όταν ο κύριος του έργου είναι υπερήμερος, οφείλει να δώσει αποζημιώσεις.
Κύριος του έργου ήταν η ΕΡΓΟΣΕ, αλλά το δίκτυο ήταν στον ΟΣΕ, απ’ όπου ο εργολάβος έπρεπε να πάρει άδεια εισόδου για να κάνει εργασίες. Παράλληλα, ο ΟΣΕ έπρεπε να βάλει υπαλλήλους του, ώστε να επιβλέπουν τις εργασίες, αναφέρθηκε. Ωστόσο, υπήρξε καθυστέρηση και ασυνεννοησία, με τους εργολάβους να βρίσκονται με τα μηχανήματα τους στο σημείο των έργων και να μην μπορούν να δουλέψουν, όπως μεταδόθηκε.
Η προειδοποίηση της ΕΡΓΟΣΕ και οι επισημάνσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Στο μεταξύ, σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο της ΕΡΓΟΣΕ που αποκαλύπτουν «Τα Νέα», το έργο σηματοδότησης και προειδοποίησης για σύγκρουση των τρένων στον Ευαγγελισμό, «σημείο μηδέν» της τραγωδίας των Τεμπών, δεν είχε λειτουργήσει γιατί «ο ΟΣΕ δεν επέτρεπε στους υπευθύνους να εργαστούν ‘ελευθερώνοντας’ τις γραμμές όπου θα υπήρχαν οι κατασκευαστικές παρεμβάσεις».
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, στο εν λόγω έγγραφο γίνεται ειδική μνεία στην ανάγκη τοποθέτησης προσωπικού για να καλυφθούν τα κενά ασφαλείας. Κάτι το οποίο, όμως, όπως ομολογείται, δεν συμβαίνει γιατί συνυπολογίζεται το κόστος της πρόσληψης των νέων υπαλλήλων.
Η αναφορά για τον ΟΣΕ «που δεν επέτρεπε το έργο τοποθέτησης αισθητήρων και άλλων συσκευών που θα απέτρεπαν το δυστύχημα» περιέχεται σε 18σελιδη εισήγηση της Διεύθυνσης Έργων της ΕΡΓΟΣΕ που συντάχθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με την πρόοδο -εκείνη την χρονική στιγμή- των εργασιών. Μάλιστα, για το τμήμα του έργου Λάρισας-Πλατέος, όπου συνέβη το δυστύχημα, αναφέρεται, μεταξύ άλλων: «Η ανάταξη της σηματοδότησης και των τηλεπικοινωνιών έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό περίπου 40%. Όμως υπάρχει πρόβλημα με την έλλειψη προσωπικού του ΟΣΕ για την στελέχωση των σιδηροδρομικών σταθμών, για την έγκριση αποκοπών και τη διασφάλιση της ομαλής κυκλοφορίας…».
Σημαντικά στοιχεία ανακύπτουν και από τις αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη διαδικασία ενεργοποίησης του συστήματος τηλεδιοίκησης που ανατέθηκε -έπειτα από μελέτη αρμόδιας επιτροπής της ΕΡΓΟΣΕ- σε κοινοπραξία δύο εταιρειών. Το Ε κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την πράξη 112/2018 αναλύει διεξοδικά ποια ήταν τα εμπόδια στο συγκεκριμένο έργο, που οδήγησαν στη μοιραία καθυστέρηση, αναφέρει η εφημερίδα. Όπως σημειώνεται ενδεικτικά: «Η σύμβαση αυτή παρουσιάζει ιδιαιτερότητα που οφείλεται στην ανομοιογένεια του εξοπλισμού που επρόκειτο να αναταχθεί-αναβαθμιστεί, καθόσον αυτός έχει εγκατασταθεί από πολλαπλές συμβάσεις, έχει εγκατασταθεί σε διαφορετικές χρονικές περιόδους (πριν από 15 έως και πριν από 30 χρόνια) και υλοποιείται με διαφορετικές τεχνολογικές λύσεις».
Αναφέρεται, επίσης, ότι «από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η μελέτη με βάση την οποία προσδιορίστηκε το τεχνικό αντικείμενο του έργου και οι λύσεις που επελέγησαν ήταν πλημμελείς και δεν έλαβαν υπόψιν τους τις ιδιαιτερότητες της σύμβασης που αφορούν την παλαιότητα του εξοπλισμού-τηλεδιοίκησης και την εγκατάστασή του με πολλαπλές συμβάσεις…».
