Το 3ο μέρος της δημοσκοπικής έρευνας με τίτλο «Τι πιστεύουν οι Έλληνες 2024» παρουσίασε ο οργανισμός έρευνας διαΝΕΟσις. Στην έρευνα καταγράφονται οι απόψεις του πληθυσμού για ζητήματα που αφορούν την οικονομία, τη δημόσια διοίκηση, το σύστημα υγείας, τα εργασιακά και την καθημερινότητα.
Η έρευνα εστιάζει σε ερωτήματα όπως «Ποιες είναι οι κυρίαρχες ιδεολογίες στην Ελλάδα σήμερα; Τι σκέφτονται οι πολίτες για την αξιολόγηση και την ανταγωνιστικότητα; Πώς βλέπουν το σύστημα υγείας; Πόσο συχνά κάνουν τσεκ απ; Πώς πιστεύουν ότι θα επηρεάσουν την εκπαίδευση τα μη κρατικά πανεπιστήμια; Πόσοι πιστεύουν ότι δεν θα πάρουν σύνταξη; Σε ποιους θα εμπιστεύονταν τα κλειδιά του σπιτιού τους; Πώς σκέφτονται το μέλλον σε σχέση με το παρόν; Γιατί μπορεί να μην πάνε φέτος διακοπές;»
Επιπλέον, όπως και τα δύο πρώτα μέρη της έρευνας περιλαμβάνει αρκετές κοινές ερωτήσεις με προηγούμενα κύματα και, επομένως, μπορεί κάποιος να παρατηρήσει το πώς ο πληθυσμός αλλάζει (ή δεν αλλάζει) απόψεις μέσα στα χρόνια. Το τρίτο μέρος προέκυψε μετά από δημοσκόπηση, τηλεφωνικά και online, της Metron Analysis, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.103 ατόμων, την περίοδο 31 Ιανουαρίου-12 Φεβρουαρίου 2024.
Ιδεολογία και πολιτική
Η έρευνα ανοίγει με ερωτήσεις που ανιχνεύουν την πολιτική τοποθέτηση των συμμετεχόντων. Οι ερωτώμενοι αρχικά καλούνται να αυτο-τοποθετηθούν ιδεολογικά, επιλέγοντας τον χαρακτηρισμό που τους εκφράζει περισσότερο.
Πού αυτοτοποθετούνται ιδεολογικά οι Έλληνες;
- 20,5% Σοσιαλδημοκρατία
- 19,3% Φιλελευθερισμός
- 13,8% Σοσιαλισμός
«Η πολιτικο-ιδεολογική κουλτούρα των Ελλήνων και Ελληνίδων είναι σύνθετη, μικτή, με πολλές αντιφάσεις. Είναι, επίσης, σε μεγάλο βαθμό πραγματιστική. Ο κόσμος των ιδεών –στην περίπτωση μας, των ιδεολογικών ταυτοτήτων– έχει τη δική του λογική, τις δικές του εσωτερικές εντάσεις, τη δική του αυτονομία και δυναμική», γράφει ο Γεράσιμος Μοσχονάς, Καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο στην ανάλυσή του.
Τι πιστεύουν για την παρέμβαση του κράτους στην οικονομία;
- 2 στους 3 θεωρούν ότι το κράτος δεν επεμβαίνει αρκετά, αφήνοντάς τον ιδιωτικό τομέα ανεξέλεγκτο
- 1 στους 3 πιστεύει ότι το κράτος επεμβαίνει αρκετά, εμποδίζοντας τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας
«Η επίδραση της πανδημίας, αλλά και της αβεβαιότητας που προκαλούν οι πολλαπλές και συντρέχουσες κρίσεις της εποχής μας (polycrisis), ενισχύει το αίτημα της αυξημένης προστασίας, μέσω του ενεργότερου ρόλου του κράτους και της δημόσιας παρέμβασης», υπογραμμίζει η έκθεση της Metron Analysis.
Οι 3 υπηρεσίες του κράτους που οι Έλληνες πολίτες αξιολογούν θετικά:
- ΚΕΠ 85,2%
- Gov.gr 82%
- Πυροσβεστική 79,6%
Υγεία
Ποιες είναι οι προτιμήσεις και τις αντιλήψεις των πολιτών σχετικά με την περίθαλψή τους; Και πόσοι ευαισθητοποιημένοι είναι αναφορικά με τη δική τους υγεία;
- 58,1% κάνουν τσεκ απ μία φορά τον χρόνο
- 19,4% κάνουν τσεκ απ σπανιότερα από μία φορά τον χρόνο
- 2,3% δεν κάνουν ποτέ τσεκ απ
- 67,3% αξιολογούν αρνητικά το σύστημα υγείας
- 58,7% θα επέλεγαν να απευθυνθούν σε ιδιώτη γιατρό παρά σε γιατρό δημόσιας δομής
- 84,5% σκέφτονται συχνά ότι οι πράξεις τους σήμερα θα επηρεάσουν την υγεία τους στο μέλλον
- 20,9% δεν ανησυχούν αν θα έχουν προβλήματα υγείας αργότερα στη ζωή τους
Εκπαίδευση
Πώς αξιολογούν τη δημόσια εκπαίδευση οι ερωτώμενοι;
- 4 στους 10 αξιολογούν θετικά τα δημόσια σχολεία και πανεπιστήμια
- 55,2% θα επέλεγαν τη δημόσια εκπαίδευση έναντι της ιδιωτικής
Τι πιστεύουν για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια;
- 65,4% θεωρούν ότι θα δώσουν περισσότερες επιλογές στους νέους που θέλουν να σπουδάσουν
- 63,5% πιστεύουν ότι θα αποβούν σε βάρος των οικονομικά ασθενέστερων φοιτητών, λόγω διδάκτρων
Τι πιστεύουν για τα τεχνικά επαγγέλματα;
- 93,2% συμφωνούν ότι τα τεχνικά επαγγέλματα είναι μια καλή επαγγελματική λύση για δουλειές που ζητάει η αγορά
- 32,3% θεωρούν ότι τα τεχνικά επαγγέλματα δεν βελτιώνουν την κοινωνική θέση, όπως ένα πτυχίο
- 31,8% θεωρούν ότι είναι ένα «αναγκαίο κακό» για τους νέους που απέτυχαν στις πανελλαδικές
Εργασία και σύνταξη
- 60,7% δηλώνουν ότι θα μετανάστευαν στο εξωτερικό, εάν έβρισκαν δουλειά με καλύτερες αποδοχές και συνθήκες εργασίας
- 53,2% προτιμούν τη σταθερότητα στην εργασία (από 64,2% το 2015)
- 44,3% δηλώνουν διατεθειμένοι να πάρουν κάποιο ρίσκο όσον αφορά την εργασία τους (από 34,5% το 2015)
Τι πιστεύει ο ελληνικός πληθυσμός για τη συντάξιμη ηλικία;
- 1 στους 2 θεωρεί ότι θα πάρει κάποτε σύνταξη
- 1 στους 4 δηλώνει ότι δεν είναι βέβαιος ότι θα πάρει σύνταξη
- 1 στους 5 δεν πιστεύει ότι θα πάρει ποτέ σύνταξη
- 9 στους 10 πιστεύουν ότι η ηλικία, στην οποία κάποιος θα πρέπει να βγει στη σύνταξη, θα πρέπει να είναι κάτω από 65 (χαμηλότερα δηλαδή από το όριο των 67 ετών που ισχύει σήμερα)
Αξίες και εμπιστοσύνη
Στο ερώτημα «Ποιες αξίες θεωρούμε σημαντικότερες;» οι Έλληνες απαντούν:
- 40,2% Δικαιοσύνη
- 32,1% Ελευθερία
- 31,7% Αξιοκρατία
- 26,8% Σεβασμός
- 17,2% Αλληλεγγύη
- 16,4% Ισότητα
- 12,8% θεωρούν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άξιοι εμπιστοσύνης
- 86,6% πιστεύουν ότι πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τους ανθρώπους
- 55,6% θα εμπιστεύονταν τα κλειδιά του σπιτιού τους σε έναν γείτονα, για μια ώρα ανάγκης
- 56,8% δεν πιστεύουν ότι θα τούς επέστρεφε κάποιος άγνωστος το χαμένο πορτοφόλι τους
Σκέψεις για το μέλλον
- 71,5% δηλώνουν πως το τι θα συμβεί στο μέλλον είναι κάτι που βρίσκεται έξω από τον έλεγχό τους
- 69,6% δηλώνουν ότι αποταμιεύουν για να αγοράσουν πράγματα στο μέλλον
- 64,9% δηλώνουν ότι έχουν ένα πλάνο για το τι θα κάνουν τα επόμενα πέντε χρόνια
Καθημερινή ζωή και αντίληψη του ρίσκου
- 63,1% θα έλεγαν μια αντιδημοφιλή γνώμη σε κάποια κοινωνική περίσταση
- 22,1% θα εργάζονταν με αμοιβή μόνο με ποσοστά επί των πωλήσεων
- 19,3% θα κατανάλωναν ληγμένα τρόφιμα που όμως «μοιάζουν εντάξει»
- 17,3% θα κατέβαζαν παράνομα κάποιο πρόγραμμα στον υπολογιστή τους
- 42,1% θα δάνειζαν σε κάποιον φίλο, ποσό αντίστοιχο με έναν μισθό τους
Συνήθειες
- 92,7% φορούν ζώνη ασφαλείας στο αυτοκίνητο
- 64% ζητούν απόδειξη αγοράς
- 50,9% διαβάζουν βιβλία ή/και Τύπο (εφημερίδες, περιοδικά)
- 47,3% καταναλώνουν πολύ κρέας
- 37,2% κάνουν σωματική άσκηση
- 20,6% επισκέπτονται μουσεία/γκαλερί/εκθέσεις
- 6,7% καταναλώνουν αλκοόλ
- 6,9% παίζουν τυχερά παιχνίδια
Γιατί δεν θα πήγαιναν διακοπές στη θάλασσα το καλοκαίρι;
- 61% Επειδή είναι πολύ υψηλές οι τιμές
- 26,9% Εξαιτίας της πολυκοσμίας
- 16,5% Επειδή δεν θα πάρουν άδεια από τη δουλειά τους