Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊόπαρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός των νέων κρουσμάτων την Κυριακή ανήλθε στα 1142 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=1183) μετά την απαιτούμενη επαναπαραμετροποίηση στη βάση της δυναμικής της πανδημίας την τελευταία εβδομάδα. Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν 24498, και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε την Κυριακή στο 4,7%. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 50.000 την ημέρα (όπως και πραγματοποιείται τις τελευταίες ημέρες) ή και ακόμα μεγαλύτερος, συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας. Γενικά όμως θα πρέπει να αυξηθεί κι άλλο ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 χρησιμοποιώντας τα rapid test για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE.
Ο αριθμός θανάτων (53) είναι σημαντικά αυξημένος σε σχέση με το Σάββατο (41), και όπως είχαμε προβλέψει από την προηγούμενη εβδομάδα, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που σήμερα είναι 33, αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω μέχρι και τους 43 (σε επίπεδο μέσης εβδομαδιαίας τιμής), με δεδομένη την αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων και την αύξηση του αριθμού των διασωληνωμένων.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), την Κυριακή ο αριθμός τους αυξήθηκε σε σχέση με το Σάββατο (466 από 452), ενώ αναμένεται να φτάσουν στους 561 μέχρι τις 25 Μαρτίου. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 2.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3. Η ανάλυσή μας έχει επικαιροποιηθεί με βάση την απόφαση εφαρμογής αυστηρού lockdown από την Κυριακή 3 Ιανουαρίου μέχρι και τις 17 Ιανουαρίου. Στις 11 Ιανουαρίου λάβαμε υπόψη το άνοιγμα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων, λιανικού εμπορίου και των εμπορικών καταστημάτων από τη Δευτέρα 18/1, ενώ επιπλέον, έχει ληφθεί υπόψη το άνοιγμα τις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου στις κίτρινες περιοχές. Στις κόκκινες περιοχές, από τη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου έχει γίνει άνοιγμα μόνο των Γυμνασίων (και συνεχίζεται το καθεστώς τηλε-εκπαίδευση για τα Λύκεια), στις οποίες επίσης, η λειτουργία του λιανεμπορίου θα πραγματοποιείται με τη μέθοδο click away, και η λειτουργία καταστημάτων ένδυσης, υπόδησης, βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων και καταστημάτων προσωπικής περιποίησης με προκαθορισμένο ραντεβού (click-in-a-shop) και με 1 άτομο ανά 25 τ.μ. Έχουν ληφθεί υπόψιν τα περιοριστικά μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 5 Φεβρουαρίου) για Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Χαλκίδα και Χαλκιδική και που τέθηκαν σε ισχύ από το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου και μέχρι τη Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου, ενώ επιπλέον για την Αθήνα και στο βαθμό που αυτή επηρεάζει όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, το αυστηρό lock down, με εφαρμογή από την Πέμπτη 11/2 έως και τις 15/3. Επιπλέον, στο σύνολο της Ελλάδας έχει ληφθεί υπόψιν το lockdown μέχρι και τις 15/3 που εφαρμόσθηκε στις Περιφερειακές Ενότητες Αχαΐας, Αρκαδίας, Θεσσαλονίκης, Λάρισας, Λευκάδας, Φθιώτιδας, Αργολίδας, Κορινθίας, Θεσπρωτίας, Άρτας, Σάμου, Βοιωτίας, Χίου, Αιτωλοακαρνανίας, Ρόδου, Ηρακλείου και Ευβοίας. Επιπλέον, όσον αφορά τις προσομοιώσεις των επιμέρους περιοχών, έγινε επικαιροποίηση των προβλέψεων σε όλες τις επιμέρους περιφερειακές ενότητες όπου εφαρμόσθηκε το lockdown από τις 4/3.
Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Ιανουαρίου έχουμε μια αύξηση κρουσμάτων μέχρι τις 11 Ιανουαρίου η οποία οφείλεται στη μείωση της περιστολής που σημειώθηκε στις γιορτές. Από τις 11 μέχρι τις 18 Ιανουαρίου προβλεπόταν μια μείωση κρουσμάτων λόγω της εφαρμογής του lockdown και η οποία όντως παρατηρήθηκε. Εντούτοις, όπως είχαμε προβλέψει, από τις 23 Ιανουαρίου και έπειτα διαφαίνεται αύξηση στον κυλιόμενο μέσο όρο των κρουσμάτων. Η εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων, σε συνδυασμό με την επικρατούσα μετεωρολογία πρόκειται να επιφέρει μια σταθεροποίηση ή και ελαφρά μείωση των κρουσμάτων τις επόμενες ημέρες. Παρ’ολ’αυτά, μετά από τις 17/2 σημειώνεται μια αύξηση των κρουσμάτων, η οποία αναμένουμε να συνεχιστεί.
Σχήμα 3. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτειαΤο ίδιο σενάριο μέτρων, έχει ληφθεί υπόψη στα αποτελέσματα του μοντέλου που παρουσιάζονται σε επιμέρους περιοχές της επικράτειας. Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, παρατηρείται χαμηλότερος αριθμός κρουσμάτων τόσο στη Θεσσαλονίκη με 130 κρούσματα την Κυριακή (247 κρούσματα το Σάββατο), όσο και στην Αττική με 569 κρούσματα (1153 το Σάββατο) αντικατοπτρίζοντας τον χαμηλό αριθμό τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες. Η αποκλιμάκωση της πανδημίας στην Αττική αναμένουμε να ξεκινήσει μέσα στις επόμενες 2-3 ημέρες. Επίσης τονίζουμε ξανά την ανάγκη να γίνεται γνωστός από τον ΕΟΔΥ ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιούνται ανά περιφερειακή ενότητα (ή τουλάχιστον στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη). Με αυτά τα δεδομένα, η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 50% των κρουσμάτων, αλλά πλέον, εμφανίζει λίγο περισσότερα από τα τετραπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Γι’ αυτό, συνεχίζουμε να εφιστούμε την προσοχή μας στην Αττική (Σχήμα 4), για την οποία είχε επισημανθεί ο κίνδυνος από τις 29 Νοεμβρίου. Δυστυχώς, διαφαίνεται ότι η πτώση δεν είναι η αναμενόμενη αρχικά με βάση το σκληρό lockdown που εφαρμόσθηκε (η απόδοση του lockdown είναι μειωμένη κατά 45% σε σχέση με το lockdown του Απριλίου 2020), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η διασπορά του μεταλλαγμένου στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2 στον πληθυσμό της Αττικής, είναι ιδιαίτερα υψηλή και προχθες ανιχνεύθηκαν και 2 νέες μεταλλάξεις με, πιθανώς, αυξημένη μεταδοτικότητα.
Η πορεία της διασποράς στη Θεσσαλονίκη (Σχήμα 5), ακολουθεί την αύξηση που αναμέναμε αυτή την εβδομάδα, η οποία και την Κυριακή, ήταν κάτω από το φράγμα των 300 κρουσμάτων και αναμένεται να περιέλθει σε πτωτική πορεία στις αμέσως επόμενες ημέρες. Με βάση τις αβεβαιότητες που εισάγει η μη πλήρης εικόνα της πραγματικής διασποράς της βρετανικής και (κυρίως) της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης του SARS-CoV-2 στην κοινότητα, ήταν απολύτως αναγκαία τη λήψη επιπλέον μέτρων και στη Θεσσαλονίκη, δεδομένου ότι όσο νωρίτερα ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης της διασποράς στην κοινότητα, τόσο καλύτερη θα είναι η απόδοσή τους.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΘεσσαλονίκηΌσον αφορά στη Θεσσαλία, καθοδική πορεία σε σχέση με το Σάββατο (72 κρούσματα) παρατηρήθηκε στα κρούσματα που ανιχνεύθηκαν στη Λάρισα με 24 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 6). Η πορεία της καμπύλης διασποράς του ιού συνεχίζει να είναι αυξητική και η Λάρισα να χαρακτηρίζεται ως κόκκινη περιοχή, ενώ αναμένουμε να ξεκινήσει αποκλιμάκωση τις επόμενες 4-5 μέρες. Στην Καρδίτσα έχουμε αύξηση με 8 κρούσματα (Σχήμα 8) ενώ στη Μαγνησία με 4 κρούσματα (Σχήμα 7) παρατηρείται μείωση σε σχέση με το Σάββατο. Όμοια μείωση παρουσιάζουν τα Τρίκαλα με 1 κρούσμα (Σχήμα 9).
Σχήμα 6. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 8. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΤρίκαλαΣτην Αχαΐα, παρουσιάζεται μείωση σε σχέση με το Σάββατο με 35 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 10). Η συνολικά έντονα αυξητική πορεία, πιστεύουμε ότι φτάνει σήμερα στην κορύφωσή της με την εφαρμογή των μέτρων που ισχύουν από τις 6 Φεβρουαρίου και η περιφερειακή ενότητα δεν μπορεί να βγει από τον χαρακτηρισμό ως «κόκκινη» περιοχή ούτε μέχρι τις 31 Μαρτίου. Χρειάζεται προσοχή λοιπόν στην εφαρμογή των μέτρων για να επιτευχθεί η επιθυμητή καθοδική πορεία στην εξέλιξη των κρουσμάτων. Ανοδική εμφανίζεται η κατάσταση στη Λακωνία με 7 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 12). Μείωση παρουσιάστηκε στην Αργολίδα με 12 κρούσματα (Σχήμα 14) για την οποία αναμένουμε την αρχή της αποκλιμάκωσης στις επόμενες 1-2 μέρες. Στην Αρκαδία όπου την Κυριακή εντοπίσθηκαν 12 κρούσματα (Σχήμα 11) η καμπύλη κινείται πτωτικά. Η Αρκαδία η οποία είχε περάσει στις κόκκινες περιοχές εδώ και 2 εβδομάδες εμφάνιζε πολύ έντονα ανοδική τάση, η οποία έχει καμφθεί, αλλά για να συνεχισθεί αυτό χρειάζεται προσοχή. Εντούτοις, ακολουθώντας την πτωτική πορεία των τελευταίων ημερών, αναμένουμε να εξέλθει από το όριο της κόκκινης περιοχής στις επόμενες 1-2 ημέρες, εάν δεν υπάρξουν επιπλέον διακυμάνσεις. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, ανοδική σε σχέση με το Σάββατο εμφανίζεται η κατάσταση στη Μεσσηνία με 14 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 13). Υπάρχει ανάγκη αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης στην Πελοπόννησο (και ιδιαίτερα στην Αχαΐα) με σκοπό την διακοπή των αλυσίδων μετάδοσης.
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Μεσσηνία
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΑργολίδαΣτην Αιτωλοακαρνανία (Σχήμα 15) με 8 κρούσματα την Κυριακή παρατηρείται μείωση σε σχέση με το Σάββατο (29 κρούσματα) (Σχήμα 15) ενώ η κορύφωση της επιδημικής καμπύλης σε ό,τι αφορά στα κρούσματα είναι κοντά. Στην Εύβοια, με 16 κρούσματα, παρατηρείται πτώση σε σχέση με το Σάββατο (Σχήμα 16). Η συνολική πορεία της καμπύλης νέων κρουσμάτων παραμένει ελαφρά καθοδική όπως έχουμε προβλέψει λαμβάνοντας υπόψη και τις διακυμάνσεις. Λόγω αυτών των διακυμάνσεων, η Εύβοια προβλέπεται να παραμείνει «κόκκινη» μέχρι τις 12 Μαρτίου. Καθοδική τάση είχαμε στη Βοιωτία με 7 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 17), στην οποία επίσης είχε διαμορφωθεί μια τάση σταθεροποίησης την προηγούμενη εβδομάδα, η οποία όμως ακολουθήθηκε από ανοδική τάση τις τελευταίες ημέρες. Η ανοδική εξέλιξη της πανδημίας στη Βοιωτία αναμένεται να κορυφωθεί σήμερα. Η περιοχή είναι κόκκινη και προβλέπεται να παραμείνει έτσι το πρώτο 15ήμερο του Μαρτίου. Καθοδική είναι η πορεία της πανδημίας και στη Φθιώτιδα με 17 κρούσματα (Σχήμα 18), η οποία έχει ήδη περάσει στις κόκκινες περιοχές. Η ανοδική αυτή τάση αναμένεται να αρχίσει να κάμπτεται στις επόμενες 2-3 μέρες.
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΙωάννιναΚαθοδική σε σχέση με το Σάββατο ήταν η πορεία και στα Ιωάννινα με 18 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 19), που πλέον επίσης ξεπέρασαν το όριο της κόκκινης περιοχής, και συνολικά εμφανίζουν έντονα ανοδική τάση τις τελευταίες ημέρες, ενώ η κορύφωση της επιδημικής καμπύλης προβλέπεται να επέλθει στις 10-11 Μαρτίου. Τα Ιωάννινα θα παραμείνουν στις κόκκινες περιοχές μέχρι τις 25 Μαρτίου όμως, άρα χρειάζεται προσοχή στην εφαρμογή των μέτρων αναχαίτισης της επιδημίας.
Όσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, αύξηση κρουσμάτων παρουσιάζεται στην Ημαθία με 15 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 20) και στα Γρεβενά με 1 κρούσμα (Σχήμα 28). Αντίθετα καθοδική είναι η πορεία της πανδημίας στις Σέρρες με 9 κρούσματα (Σχήμα 29), στην Καστοριά με 2 κρούσματα (Σχήμα 30), στην Χαλκιδική με 16 κρούσματα (Σχήμα 31), στην Κοζάνη με 17 κρούσματα (Σχήμα 22), στην Πιερία με 11 κρούσματα (Σχήμα 22), στο Κιλκίς με 1 κρούσμα (Σχήμα 25), στην Πέλλα με 8 κρούσματα (Σχήμα 21) και στην Καβάλα με 6 κρούσματα (Σχήμα 26). Σταθερή είναι η κατάσταση στη Φλώρινας με 2 κρούσματα (Σχήμα 23). Στην Καστοριά η συνολική πορεία της επιδημικής καμπύλης είναι αυξητική και η κορύφωση προβλέπεται να επέλθει σε 3-4 ημέρες. Παρά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων η Χαλκιδική προβλέπεται να παραμείνει «κόκκινη» και μετά το τέλος του μήνα. Εντούτοις και άλλες περιοχές πλέον είτε έχουν ξανά πορεία που τείνει να τις χαρακτηρίσουν κόκκινες εάν δεν αναχαιτιστεί (Κοζάνη, Καβάλα, Ημαθία), είτε βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες κοντά στο όριο (Πιερία, Γρεβενά). Από αυτές όμως περισσότερο ανησυχεί και πάλι η Κοζάνη, στην οποία έχει διαμορφωθεί έντονη αυξητική τάση τις τελευταίες ημέρες, η οποία όμως φαίνεται να αναχαιτίζεται και είναι πιθανό να επανέλθει σε πτωτική πορεία στις επόμενες 2-3 μέρες.
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΧαλκιδικήΌσον αφορά τη Θράκη, στη Ροδόπη υπάρχει μείωση σε σχέση με το Σάββατο, καθώς την Κυριακή εντοπίστηκε 1 κρούσμα (Σχήμα 32) και η συνολική τάση παραμένει ακόμα σταθερή. Όμοια πτωτική είναι η κατάσταση στην Ξάνθη με 1 κρούσμα (Σχήμα 33), και συνολικά δε διαφαίνεται ακόμα αποσταθεροποίηση της τροχιάς αποκλιμάκωσης των προηγουμένων ημερών. Στον Έβρο με 5 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 34), έχουμε μείωση σε σχέση με το Σάββατο, και η συνολική πορεία παραμένει πτωτική.
Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον ΈβροΣτη Λέσβο την Κυριακή, εντοπίστηκαν 10 κρούσματα (Σχήμα 35) και η συνολική πορεία των τελευταίων ημερών υποδεικνύει ανοδική τάση, η οποία αναμένουμε να σταθεροποιηθεί. Στην Κέρκυρα με 2 κρούσματα (Σχήμα 36) παρατηρείται μείωση σε σχέση με το Σάββατο, και η πορεία της πανδημίας ακολουθεί μειωτική τροχιά. Στα Χανιά με 12 κρούσματα (Σχήμα 38) έχουμε πτώση σε σχέση με το Σάββατο αλλά συνεχίζεται η ανοδική τάση και πλέον πέρασε στις κόκκινες περιοχές. Στο Ηράκλειο, που εντοπίστηκαν 25 κρούσματα την Κυριακή, παρατηρείται καθοδική τάση σε σχέση με το Σάββατο (Σχήμα 37), και διαφαίνεται να έχει περιέλθει σε πορεία αποκλιμάκωσης, παρά τις διακυμάνσεις που θα προκύψουν, και που ίσως καθυστερήσουν τον αποχαρακτηρισμό της περιοχής ως κόκκινη ίσως και μετά τις 12 Μαρτίου. Αύξηση κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο την Κυριακή με 12 κρούσματα (Σχήμα 39) το οποίο συνεχίζει να παραμένει στην κόκκινη περιοχή και αναμένουμε να συνεχιστεί αυτό για όλη τη διάρκεια του Μαρτίου. Στη Χίο με 3 κρούσματα (Σχήμα 40), παρατηρείται ανοδική τάση σε σχέση με το Σάββατο με τη συνολική πορεία της πανδημίας να είναι επίσης ανοδική και να παραμένει στις «κόκκινες» περιοχές, ενώ στη Θάσο, όπου εντοπίστηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 41), η συνολική τάση είναι καθοδική με διακυμάνσεις.
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο
Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΘάσοΣυμπεράσματα:Η αύξηση που παρατηρείται πλέον στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), καθώς και ο αριθμός των θανάτων συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE για τον επόμενο μήνα, ενώ και ο αριθμός των νέων κρουσμάτων παραμένει ανησυχητικός, ιδιαίτερα για την Αττική. Τα παραπάνω αποτελέσματα αποτυπώνονται και στο δείκτη θετικότητας. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας παρέμεινε στο 4,6% (η ημερήσια τιμή την Κυριακή ήταν 4,7%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) έπεσε στο 1,22 (τιμές του Rt πάνω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή αύξηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα) κάτι που καταδεικνύει την επιβράδυνση της αυξητικής πορείας της πανδημίας πανελλαδικά.Mε βάση τα δεδομένα αυτής της εβδομάδας, καλώς εφαρμόσθηκαν τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν από τις 4 Μαρτίου, τα οποία ίσως χρειαστούν επιπλέον αναθεώρηση, με βάση την επιδημιολογική εικόνα που θα επικρατήσει, ενώ επίσης καλώς εφαρμόσθηκε το lockdown στην Αθήνα μέχρι τις 15 Μαρτίου. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, τα μέτρα αυτά φαίνονται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, και αναμένουμε να δούμε εάν θα αποδειχθούν ικανά και στην πράξη να αναχαιτίσουν την επέλαση ενός τρίτου κύματος, εν αναμονή και επιπλέον στοιχείων, τόσο για τη μεταδοτικότητα του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2, όσο και της διασποράς του στην κοινότητα, οπότε συνολικά προτείνουμε την εφαρμογή καθολικού lockdown σε όλη τη χώρα, ώστε να αναχαιτιστεί η διαφαινόμενη ανοδική πορεία που διαμορφώνεται. Η πρόταση αυτή υποστηρίζεται και από το υψηλό ποσοστό πληρότητας των ΜΕΘ, των οποίων οι ανάγκες αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνουν.Παρά την εφαρμογή οριζόντιων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας που εφαρμόσθηκαν από τα τέλη Οκτωβρίου, η πορεία της τελευταίας διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή. Οι παραπάνω παρατηρήσεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι η διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου θα πρέπει να εξεταστεί σε τοπικό επίπεδο. Πλέον προβληματίζουν πέρα από την Αττική, η Αχαΐα, η Αιτωλοακαρνανία, η Εύβοια, η Βοιωτία, η Θάσος, η Χαλκιδική, καθώς επίσης η Αρκαδία, η Αργολίδα, η Φθιώτιδα, η Λάρισα, τα Γρεβενά, η Χίος, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο και τα Ιωάννινα. Προσοχή πρέπει να δοθεί στην επιδημιολογική παρατήρηση στην Ημαθία. Προσοχή χρειάζεται και η Θεσσαλονίκη, ώστε να μην ξεφύγει η διασπορά της νοτιοαφρικανική μετάλλαξης στην κοινότητα. Συνολικά, τα τεστ ανίχνευσης θα πρέπει να φτάσουν τουλάχιστον στα 80.000 και να δίνεται έμφαση στοχευμένα στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η δυναμική της διασποράς φαίνεται να είναι ανησυχητική για 1-2 ημέρες ώστε να ανιχνεύονται οι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί φορείς και να σπάει η αλυσίδα μετάδοσης βάζοντάς τους σε καραντίνα. Λόγω της ανησυχίας που εγείρει η παρουσία στην κοινότητα των μεταλλαγμένων στελέχους του SARS-CoV-2 (κυρίως η βρετανική και η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη) και προκειμένου να περιορίσουμε ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε την ευρεία διασπορά τους, προτείνουμε τα ακόλουθα μέτρα πριν συζητηθεί το περαιτέρω άνοιγμα εκπαιδευτικών και οικονομικών δραστηριοτήτων:– εφαρμογή του ήδη υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου για την τηλεργασία (όσο το δυνατόν περισσότερο, αλλά τουλάχιστον 50%) ή ακόμη και αύξηση του ελάχιστου ορίου τηλεργασίας στο 70% όπου αυτό είναι δυνατόν τόσο από δημόσιους όσο και ιδιωτικούς φορείς – είναι απαραίτητο να υπάρξει άμεσα πολύ μεγαλύτερος έλεγχος της εφαρμογής της σχετικής ΚΥΑ από όλους τους εργοδότες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. – αύξηση του αριθμού των δοκιμών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των δοκιμών RT-PCR όσο και των ταχέων δοκιμών που βασίζονται σε αντιγόνα) σε βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις και γενικά σε χώρους εργασίας με μεγάλη πιθανότητα συγχρωτισμού λόγω της φύσης της παραγωγικής διαδικασίας.– αύξηση του αριθμού των δοκιμών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των δοκιμών RT-PCR όσο και των ταχέων δοκιμών που βασίζονται σε αντιγόνα) σε ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τόσο για το διδακτικό προσωπικό όσο και για τους μαθητές (ειδικά αυτά του λυκείου για όσα λύκεια έχουν ήδη ανοίξει ή πρόκειται να ανοίξουν)– χρήση συσκευών καθαρισμού αέρα (συσκευές απολύμανσης και φιλτραρίσματος αέρα) σε σχολικές αίθουσες με πάνω από 17 μαθητές, μέσα μαζικής μεταφοράς, εστιατόρια και δημόσιους κλειστούς χώρους. Αυτό θα συντελέσει σε μείωση κατά 20-25% του συνολικού ρυθμού μετάδοσης (καθώς η αερομεταφερόμενη μετάδοση αντιπροσωπεύει το 25-30% του συνόλου).– αύξηση του αριθμού της γενετικής αλληλούχισης στα δείγματα που λαμβάνονται από τα ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να μας επιτρέψουν να εκτιμήσουμε την πραγματική εξάπλωση των μεταλλαγμένων στελεχών στην κοινότητα. – Να γίνει αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, για να χρησιμοποιηθεί ως ενεργός έλεγχος της δυναμικής της πανδημίας και να δημιουργηθεί τεχνητή ανοσία σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού.Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS–CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.