Με τις απώλειες από τη λαθραία διακίνηση και τη νοθεία στα καύσιμα, να ξεπερνούν για το κράτος τα 500 εκατ. ευρώ ετησίως, το υπουργείο Οικονομικών «επιστρατεύει» ακόμη και την Τεχνητή Νοημοσύνη προκειμένου να περιορίσει τη φοροδιαφυγή στον κλάδο.
Στο νέο ηλεκτρονικό «οπλοστάσιο», εντός των επόμενων μηνών, εντάσσεται και ο «ψηφιακός ανιχνευτής».
Πρόκειται για ένα σύστημα παρακολούθησης επαγγελματικών οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων που θα επιτρέπει την ψηφιακή παρακολούθηση από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) μέσω δορυφόρων και άλλων τεχνολογικών μέσων, εστιάζοντας στον έλεγχο της κυκλοφορίας τους στα χερσαία σύνορα και τα λιμάνια.
Το συγκεκριμένο «εργαλείο» – το οποίο επί του παρόντος λειτουργεί πιλοτικά – αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στον εντοπισμό των εκτεταμένων κρουσμάτων φόρο-κλοπής και απάτης στο εμπόριο υγρών καυσίμων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον τελευταίο χρόνο οι ελεγκτικές αρχές έχουν βάλει «λουκέτο» σε δεκάδες πρατήρια καυσίμων και έχουν κατασχέσει μεγάλες ποσότητες λαθραίου πετρελαίου και βενζίνης.
Κεντρικό ρόλο στη μάχη με το λαθρεμπόριο και τη φοροδιαφυγή στα καύσιμα, θα διαδραματίσουν και οι Δυνάμεις Ελέγχου Οικονομικών Συναλλαγών (ΔΕΟΣ) οι οποίες πιάνουν δουλειά εντός Φεβρουαρίου, σύμφωνα με την ΕΡΤ.
Θα χειρίζονται τις πιο απαιτητικές υποθέσεις με τη βοήθεια του νέου ψηφιακού συστήματος που έχει ήδη αρχίσει να συγκεντρώνει στοιχεία από την αγορά και με ειδικό αλγόριθμο θα κατευθύνει τους ελέγχους στα πρατήρια καυσίμων που βρίσκονται στη ζώνη υψηλού κινδύνου για λαθρεμπόριο.
Τα νέα ψηφιακά μέσα, θα λειτουργήσουν συνδυαστικά με τις νέες αυστηρότερες ποινές (κλείσιμο έως 2 έτη, αφαίρεση αδειών και διοικητικά πρόστιμα έως και 150.000 ευρώ σε ορισμένες περιπτώσεις), που προβλέπει ο πρόσφατος νόμος για τη λαθρεμπορία και τη νοθεία καυσίμων. Συγκεκριμένα:
- Στα πρατήρια που εντοπίζονται για λαθρεμπορία, νοθεία ή παραποίηση του συστήματος εισροών-εκροών, μπαίνει λουκέτο για δύο χρόνια. Η απαγόρευση δραστηριότητας επεκτείνεται αυτόματα σε όλα τα πρατήρια της ίδιας ιδιοκτησίας.
- Για τα πρατήρια που ανήκουν σε εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών ή στις κατά 100% θυγατρικές τους, η σφράγιση όλων των καταστημάτων επιβάλλεται εφόσον πέντε καταστήματα σφραγιστούν σε διάστημα τριών μηνών.
- Στην περίπτωση όπου ιδιοκτήτες πρατηρίων ή οι υπάλληλοί τους παρεμποδίζουν τον έλεγχο με χρήση βίας ή απειλών, επιβάλλεται σφράγισμα δύο ετών. Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων το πρατήριο σφραγίστηκε, απαγορεύεται να δραστηριοποιούνται με οποιονδήποτε άλλο τρόπο ή ιδιότητα, ή να συμμετέχουν σε επιχειρήσεις εμπορίας ή διακίνησης ενεργειακών προϊόντων για δύο έτη από τη διαπίστωση της παράβασης.
- Οι εταιρείες που εμπορεύονται καύσιμα είναι υποχρεωμένες να ελέγχουν τα πρατήρια που φέρουν το σήμα τους, λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα δέουσας επιμέλειας για τη διάθεση και διακίνηση των ενεργειακών προϊόντων. Αυτό περιλαμβάνει τη διατήρηση και επικαιροποίηση των φορολογικών στοιχείων των προσώπων που διαθέτουν τα προϊόντα, την τακτική εποπτεία των πελατών τους, την υποχρέωση αναφοράς ενδείξεων προς τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ και τη διακοπή της διάθεσης καυσίμων όταν απαιτείται, καθώς και την απόσυρση εξοπλισμού και σημάτων σε περίπτωση παραβίασης.
- Σε περίπτωση παραβίασης των μέτρων δέουσας επιμέλειας, θα επιβάλλονται πρόστιμα από 5.000 έως 30.000 ευρώ ανά πρατήριο, ενώ η ΑΑΔΕ θα προχωρά σε ετήσια δημοσιοποίηση των κυρώσεων.
Τα πρατήρια που εντοπίζονται να μην έχουν εγκαταστήσει ή να έχουν παραποιήσει το σύστημα παρακολούθησης εισροών-εκροών αντιμετωπίζουν τις εξής ποινές:
- Εάν διαπιστωθεί ότι μια εγκατάσταση λειτουργεί χωρίς το απαιτούμενο σύστημα παρακολούθησης εισροών-εκροών, η εγκατάσταση θα σφραγιστεί για δύο έτη και θα επιβληθεί στον εκμεταλλευτή της διοικητικό πρόστιμο ύψους 150.000 ευρώ. Επιπλέον, η άδεια λειτουργίας της εγκατάστασης θα ανακαλείται οριστικά.
- Εάν διαπιστωθεί αποθήκευση, εμπορία ή διακίνηση υγρών καυσίμων μέσω αδειοδοτημένων δεξαμενών ή αντλιών που δεν συνδέονται ή δεν παρακολουθούνται από το σύστημα παρακολούθησης εισροών-εκροών, η εγκατάσταση θα σφραγιστεί για δύο έτη και θα επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο 100.000 ευρώ στον εκμεταλλευτή της. Η άδεια λειτουργίας θα ανακαλείται οριστικά.
- Σε περίπτωση μη εξουσιοδοτημένης τροποποίησης ή αλλοίωσης οποιουδήποτε μέρους του συστήματος (μηχανικά μέρη, λογισμικό, ή παραγόμενα στοιχεία), η εγκατάσταση θα σφραγιστεί για δύο έτη και θα επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο 150.000 ευρώ, πέρα από τις ποινικές κυρώσεις. Επίσης, θα δεσμεύονται όλα τα σχετικά μέσα και εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκαν στην παράβαση, και οι μη αδειοδοτημένες δεξαμενές ή αντλίες θα καταστρέφονται με έξοδα του εκμεταλλευτή.
- Εάν διαπιστωθεί ότι εκδίδονται παραποιημένες ή εικονικές αποδείξεις, τιμολόγια ή δελτία που δεν έχουν αποσταλεί ή έχουν παραποιηθεί στο σύστημα παρακολούθησης εισροών-εκροών της ΑΑΔΕ, η εγκατάσταση θα σφραγιστεί για δύο έτη και θα επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο 150.000 ευρώ στον εκμεταλλευτή της και σε οποιονδήποτε άλλον συνέβαλε στην παράβαση. Η άδεια λειτουργίας θα ανακαλείται οριστικά.
- Εάν ο εξοπλισμός που εγκαταστάθηκε από τον εγκαταστάτη του συστήματος παρακολούθησης εισροών-εκροών δεν πληροί τις απαιτήσεις, θα επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο 100.000 ευρώ στον εγκαταστάτη και θα υποχρεούται να αντικαταστήσει τον εξοπλισμό εντός δύο μηνών με δικές του δαπάνες.
- Εάν ο εξοπλισμός που εγκαταστάθηκε συνοδεύεται από πλαστά ή παραποιημένα πιστοποιητικά, ο εγκαταστάτης θα υποχρεωθεί να αντικαταστήσει τον εξοπλισμό και θα επιβληθεί επιπλέον διοικητικό πρόστιμο 100.000 ευρώ.
- Στην περίπτωση που φυσικό ή νομικό πρόσωπο δραστηριοποιείται ως εγκαταστάτης συστημάτων παρακολούθησης εισροών-εκροών χωρίς να το έχει δηλώσει στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, θα επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο 20.000 ευρώ.