Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
“Τις τελευταίες τέσσερις μέρες παρατηρείται σταθερή μείωση κρουσμάτων ρίχνοντας τον πραγματικό αριθμό αναπαραγωγής στο 1,5 από το 2,0 όπου είχε φτάσει την προηγούμενη εβδομάδα. Αυτή η επιβράδυνση της αυξητικής πορείας καταδεικνύει ότι η αρχική φάση του 4ου κύματος οφείλεται κυρίως σε συρροές με συμμετοχή όλων των μεταλλάξεων του SARS-CoV-2 που κυκλοφορούν στη χώρα, ο έλεγχος των οποίων οδήγησε στην παρατηρούμενη επιβράδυνση της επέκτασης της διασποράς. Δυστυχώς όμως ταυτόχρονα έχουμε την ανάπτυξη της διασποράς της μετάλλαξης Δ, με ιδιαίτερα μεγάλη μεταδοτικότητα, κάτι που περιμένουμε να οδηγήσει σε συνέχιση της αυξητικής πορείας τον Αύγουστο” αναφέρει στo enikos.gr ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και της ομάδας του για την πορεία της πανδημίας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός κρουσμάτων ανήλθε στα 2562 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να είναι λίγο χαμηλότερα από τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=2871), που λαμβάνουν υπόψη την διασπορά όλων των μεταλλαγμένων στελεχών του SARS-CoV-2. Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν 91739 και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε στο 2,8%. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 50.000 την ημέρα, συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας, αλλά και να εντοπίζονται περισσότεροι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί, συντελώντας στην ανάσχεση πιθανής έξαρσης που θα μπορούσε να συμβεί λόγω της εμφάνισης ολοένα και ταχύτερα μεταδιδόμενων στελεχών, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα ανοίγματα και τις τουριστικές ροές. Σημαντικοί σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 αποτελούν εκτός από τα rapid test και τα self test, για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, αλλά και για να συνεχιστεί η πολύ καλή πορεία στο σύνολο της χώρας.Ο αριθμός ημερήσιων θανάτων (7) που καταγράφηκε είναι μειωμένος σε σχέση με την Παρασκευή (14). Όπως είχαμε προβλέψει από την προηγούμενη εβδομάδα, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που σήμερα είναι 7,5 συνεχίζει να είναι σε αποκλιμάκωση, αλλά σε πιο αργό ρυθμό από τον αναμενόμενο. Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός είναι πρακτικά αμετάβλητος σε σχέση με την Παρασκευή (124 από 123), και πλέον βλέπουμε την (έστω ήπια) αναστροφή της πτώσης να συμβαίνει στη χρονική στιγμή που αναμέναμε. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που νοσηλεύονται σε κλίνες ΜΕΘ με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, των ασθενών που νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο Σχήμα 2 (όπου διαφαίνεται πλέον η αναμενόμενη αύξηση στις νοσηλείες), ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 3.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός κρουσμάτων σε σοβαρή κατάσταση (νοσηλευόμενοι σε απλές κλίνες) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 3. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι τις 31 Ιουλίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 4. Αυτή η προβλεπόμενη πορεία, που αφορά τα κρούσματα, τους νοσηλευόμενους σε απλές κλίνες, όσο και σε ΜΕΘ, καθώς επίσης και τους θανάτους, βασίζεται στις ακόλουθες παραδοχές:
- 200.000 self-test πραγματοποιούνται ημερησίως κατά μέσο όρο πλέον (σε σχέση με περίπου 600.000 που πραγματοποιούνταν τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του μέτρου), και οι φορείς που εντοπίζονται θετικοί και θα επιβεβαιώνονται και με τεστ του ΕΟΔΥ, θα εισέρχονται σε καραντίνα 14 ημερών και θα ακολουθεί ιχνηλάτηση των επαφών τους. Σε αυτή τη βάση πιστεύουμε να γίνεται κατανοητή η σημασία του μέτρου, αφού συντελεί αποφασιστικά στη διακοπή αλυσίδων μετάδοσης από ασυμπτωματικούς και προσυμπτωματικούς που χωρίς να έχουν αντιληφθεί ότι είναι φορείς, θα μετέδιδαν τον ιό.
- Τα ανοίγματα δραστηριοτήτων που έχουν ξεκινήσει από τις 5 Απριλίου, θα πραγματοποιούνται με τους προγραμματισμένους όρους προφύλαξης και ταυτόχρονα δε θα παρατηρηθούν εικόνες αδικαιολόγητης συρροής, όπως και παρατηρήθηκε τις προηγούμενες μέρες σε συγκεκριμένους χώρους εστίασης. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή, υπευθυνότητα και σύνεση ώστε να τηρηθούν οι παραπάνω όροι. Εάν συνεχίσει η τήρηση των μέτρων, τότε η πορεία αποκλιμάκωσης δε θα αναστραφεί.
- Ο ρυθμός εμβολιασμών θα συνεχιστεί με το ρυθμό που πραγματοποιείται τώρα, δηλαδή περίπου 100.000 ημερησίως.
Με δεδομένη την αβεβαιότητα που αφορά κυρίως τις δύο πρώτες παραδοχές, οι προβλέψεις μας θα επαναεπικαιροποιούνται εάν παρατηρήσουμε αποκλίσεις που δε θα επιβεβαιώνουν την αναμενόμενη πορεία. Χρειάζεται προσοχή στην πορεία της διασποράς του SARS-CoV-2 στις επόμενες εβδομάδες, με δεδομένη την αύξηση της ποσόστωσης του στελέχους Β.1.1.318, το οποίο φαίνεται να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα σε σχέση με το Β.1.1.7. Ας σημειωθεί ότι το στέλεχος Β.1.1.7 ήταν ήδη πιο μεταδοτικό κατά περίπου 30% σε σχέση με το αρχικό στέλεχος (wild type), ενώ το στέλεχος Β.1.167 (στέλεχος Δ) και το οποίο πλέον έχει έρθει και στην Ελλάδα, έχει αυξημένη μεταδοτικότητα από το υπάρχον στέλεχος κατά 70%.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτειαΣτις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, το Σάββατο παρατηρείται χαμηλότερος αριθμός κρουσμάτων τόσο στη Θεσσαλονίκη με 166 κρούσματα (184 κρούσματα την Παρασκευή), όσο και στην Αττική με 1165 κρούσματα (1216 κρούσματα την Παρασκευή), παρά τον υψηλότερο αριθμό τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο. Η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 45% των κρουσμάτων, και εμφανίζει σχεδόν 7 φορές περισσότερα κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Η πορεία των κρουσμάτων στην Αττική, παρουσιάζεται στο Σχήμα 5, ενώ η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) παρουσιάζονται στο Σχήμα 6. Από την αρχή του μήνα παρατηρείται μια αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων στην Αθήνα, η οποία δεν συνάδει ούτε με τη διαμόρφωση της μεταδοτικότητας από τη θερμοκρασία, αλλά ούτε και με τα υπάρχοντα μέτρα, και η οποία τη έχει φέρει πέρα από το όριο της κόκκινης περιοχής. Μια πιθανή εξήγηση είναι η αυξημένη διασπορά στην κοινότητα των μεταλλαγμένων στελεχών Β.1.1.318 και Β.1.167, οπότε και αναμένουμε τα δεδομένα των επομένων ημερών για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε μια πιο σαφή εικόνα. Με βάση τη μεγάλη απόκλιση που εμφανίζει η Αθήνα, η πορεία της μπορεί να εξηγηθεί μόνο εάν ληφθεί υπόψη πολύ μεγαλύτερη εγγενής μεταδοτικότητα του ιού, συνεπώς η διασπορά των ταχύτερα μεταδιδόμενων μεταλλάξεων είναι πολύ μεγαλύτερη από ότι στη Θεσσαλονίκη, καθώς επίσης και ότι παρατηρήθηκα φαινόμενα έντονων συρροών. Tα πραγματικά δεδομένα εξηγούνται μόνο εάν θεωρήσουμε ότι το στέλεχος Β.1.1.318 έχει κυριαρχήσει έναντι του Β.1.1.7, και ταυτόχρονα η διασπορά του Β.1.167 είναι μεγαλύτερη από ότι έχει προσδιοριστεί μέχρι τώρα. Αξίζει να σημειωθεί, ότι με τα δεδομένα των τελευταίων ημερών, παρατηρείται επιβράδυνση της ανοδικής τάσης, και η επίδραση των φαινομένων συρροής φαίνεται να περιορίζεται, οπότε και με τα σημερινά αποτελέσματα επιβεβαιώθηκε η χθεσινή μας πρόβλεψη ότι θα μεταβούμε σε κάποιας μορφή αποκλιμάκωση, εκτός εάν επαναληφθούν φαινόμενα έντονης συρροής.
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 6. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στην ΑθήναΣτη Θεσσαλονίκη η πολύ έντονα αυξητική τάση που έχει διαμορφωθεί εμφανίζει σημάδια κάμψης και ακολουθεί την αναθεωρημένη πορεία που παρουσιάστηκε την Παρασκευή (Σχήμα 7), ενώ η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στη Θεσσαλονίκη ακολουθεί πλήρως τις προβλέψεις του μοντέλου και παρουσιάζεται στο Σχήμα 8.
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Σχήμα 8. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στη ΘεσσαλονίκηΌσον αφορά στη Θεσσαλία, μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή παρατηρήθηκε στη Λάρισα με 66 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 9), όπου πλέον έχουμε ανοδική πορεία, και η Λάρισα πλέον βρίσκεται πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στην Καρδίτσα εντοπίστηκαν 33 κρούσματα (Σχήμα 11), και πλέον η ανοδική τροχιά που την οδήγησε πάνω από το όριο της κόκκινης περιοχής φαίνεται να σταθεροποιείται. Στη Μαγνησία με 24 κρούσματα (Σχήμα 10) παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή και όπως αναμέναμε, και εδώ επίσης έχει διαμορφωθεί ανοδική πορεία, η οποία έφερε τη Μαγνησία πάνω από το όριο της κόκκινης περιοχής, αλλά παρατηρείται επίσης σημαντική επιβράδυνση της ανοδικής πορείας. Στα Τρίκαλα όπου εντοπίστηκαν 13 κρούσματα (Σχήμα 12) παρατηρείται σταθερός αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή, και πλέον η πορεία είναι επίσης ανοδική, αλλά για την ώρα πιο ήπια σε σχέση με τις άλλες πόλεις της Θεσσαλίας.
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΤρίκαλαΣτην Αχαΐα, παρουσιάζεται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή με 52 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 13), και παρόλο που Αχαΐα είναι πάνω από το όριο της κόκκινης περιοχής, αναμένεται σταθεροποίηση και ελαφρά πτώση στις επόμενες ημέρες. Στη Λακωνία εντοπίστηκαν 5 κρούσματα (Σχήμα 15) και συνολικά έχει διαμορφωθεί ανοδική τάση. Αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή παρουσιάστηκε στην Αργολίδα όπου εντοπίστηκαν 19 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 16) στην οποία έχει διαμορφωθεί ανοδική τάση τις τελευταίες ημέρες, και έχει περάσει πλέον το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στην Αρκαδία εντοπίσθηκαν 10 κρούσματα (Σχήμα 14) και η πορεία είναι ανοδική. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή εμφανίζεται στη Μεσσηνία όπου εντοπίστηκαν 20 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 17), στην οποία επίσης έχει διαμορφωθεί ανοδική τάση η οποία την έχει φέρει πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή, η οποία όμως εμφανίζει σημάδια κάμψης επίσης. Στην Ηλεία εντοπίστηκαν 26 κρούσματα (Σχήμα 18), και είναι επίσης από τις περιοχές όπου έχει διαμορφωθεί έντονα ανοδική τάση, η οποία όμως έχει περιέλθει σε κάμψη. Στην Κορινθία εντοπίστηκαν 55 κρούσματα (Σχήμα 19), και η πορεία εμφανίζεται ξανά έντονα ανοδική.
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μεσσηνία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ηλεία
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΚορινθίαΣτην Αιτωλοακαρνανία όπου εντοπίσθηκαν 11 κρούσματα, παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή (10 κρούσματα) (Σχήμα 20). Στην Εύβοια, με 28 κρούσματα, παρατηρείται μικρότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή (Σχήμα 21), με τη συνολική πορεία να είναι ανοδική και να έχει αγγίξει το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων είχαμε στη Βοιωτία όπου εντοπίστηκαν 20 κρούσματα (Σχήμα 22), όπου επίσης ξεπερνά το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Μικρότερος σε σχέση με την Παρασκευή ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στη Φθιώτιδα όπου εντοπίσθηκαν 13 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 24), αλλά που διαμορφώνεται επίσης ανοδική τάση. Στην Ευρυτανία δεν εντοπίστηκαν κρούσματα (Σχήμα 25), ενώ στη Φωκίδα εντοπίστηκαν 2 κρούσματα (Σχήμα 23).
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φωκίδα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΕυρυτανίαΑυξημένος σε σχέση με την Παρασκευή ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στα Ιωάννινα με 43 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 26). Τις προηγούμενες εβδομάδες, ειχε διαμορφωθεί πολύ έντονα ανοδική τάση, η οποία έφερε την περιφερειακή ενότητα πολύ πάνω από το όριο της κόκκινης περιοχής, ενώ το ύψος του κύματος που διαμορφώθηκε, ξεπέρασε σε ύψος το παρατεταμένο 3ο κύμα που είχε πλήξει την περιοχή. Εντούτοις, η πορεία εμφανίζει σημάδια κάμψης, αλλά πιο σαφή συμπεράσματα της πορείας θα εξαχθούν στις επόμενες ημέρες. Στη Θεσπρωτία (Σχήμα 27) εντοπίστηκαν 12 κρούσματα και παρατηρείται μείωση σε σχέση με την Παρασκευή, ενώ η περιοχή έγινε πλέον κόκκινη. Στην Άρτα παρουσιάζεται σταθερός αριθμός σε σχέση και την Παρασκευή, δεδομένου ότι εντοπίστηκε 1 κρούσμα (Σχήμα 28), ενώ στην Πρέβεζα με 2 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 29) ο αριθμός είναι αυξημένος σε σχέση με χτες και η τάση που έχει διαμορφωθεί είναι έντονα ανοδική, ενώ η περιοχή πέρασε το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη.
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Ιωάννινα
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσπρωτία
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Άρτα
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΠρέβεζαΌσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, αύξηση κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή παρουσιάζεται στη Χαλκιδική με 18 κρούσματα το Σάββατο (Σχήμα 41), στην Πιερία με 15 κρούσματα (Σχήμα 37), στα Γρεβενά με 9 κρούσματα (Σχήμα 38), στην Ημαθία με 6 κρούσματα (Σχήμα 30), στην Καβάλα με 7 κρούσματα (Σχήμα 45) και στην Κοζάνη με 33 κρούσματα (Σχήμα 32). Αντίθετα μείωση παρουσιάζεται στην Πέλλα με 8 κρούσματα (Σχήμα 31) και στις Σέρρες με 13 κρούσματα (Σχήμα 39). Ίδιο αριθμό κρουσμάτων παρουσιάζουν οι Φλώρινα με 8 κρούσματα (Σχήμα 33), στην Καστοριά (Σχήμα 40) με 1 κρούσμα και στο Κιλκίς με 1 κρούσμα (Σχήμα 35).
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΧαλκιδικήΌσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη εντοπίστηκε 1 κρούσμα (Σχήμα 42) ενώ στην Ξάνθη εντοπίστηκαν 6 κρούσματα (Σχήμα 33). Στον Έβρο εντοπίσθηκαν 18 κρούσματα (Σχήμα 44) και ανησυχεί η αύξηση των τελευταίωνημερών που υποδηλώνει συρροή, οι οποίες στις μικρές πόλεις έχουν φανεί ικανές να ξεκινήσουν σημαντικές αλυσίδες μετάδοσης, οι οποίες διαμορφώνουν ανοδικά κύματα.
Σχήμα 42. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 43. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη
Σχήμα 44. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον ΈβροΣτο Ηράκλειο, όπου εντοπίστηκαν 111 κρούσματα, παρατηρείται ελαφρά μειωμένος αριθμός σε σχέση με την Παρασκευή και το ανοδικό κύμα που διαμορφώθηκε, αν και ξεπέρασε κατά πολύ σε ύψος το μέγιστο του 3ου κύματος, που πιθανότατα οφείλεται στο σχετικά μεγάλο αριθμό κρουσμάτων που φέρουν το μεταλλαγμένο στέλεχος Δ, εμφανίζει σημάδια κάμψης (Σχήμα 45). Στα Χανιά με 61 κρούσματα (Σχήμα 46) έχουμε αυξημένο αριθμό κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή και πλέον και εδώ έχει διαμορφωθεί έντονα ανοδική πορεία, η οποία έφερε τα Χανιά αρκετά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή, με ύψος 4ου κύματος που ξεπέρασε ήδη τα 3 προηγούμενα. Μειωμένος αριθμός κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο με 63 κρούσματα, όπου παρατηρείται ένα πολύ έντονα ανοδικό κύμα (Σχήμα 47), το οποίο είναι ήδη 4 φορές ψηλότερο από το 3ο κύμα. Στο Λασίθι παρατηρείται σταθερός αριθμός κρουσμάτων σχέση με την Παρασκευή, καθώς εντοπίστηκαν 23 κρούσματα (Σχήμα 48), με αποτέλεσμα και σε αυτήν την περιοχή να έχει διαμορφωθεί πολύ έντονα ανοδική τάση.
Σχήμα 45. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 46. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 47. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο
Σχήμα 48. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο ΛασίθιΣτη Λέσβο το Σάββατο, εντοπίστηκαν 10 νέα κρούσματα (Σχήμα 49) οπότε και έχει διαμορφωθεί αυξητική τροχιά, που πλέον ξεπέρασε το όριο της κόκκινής περιοχής. Στην Κέρκυρα, εντοπίστηκαν 31 κρούσματα (Σχήμα 50) και παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με την Παρασκευή, επανάκαμψη του ανοδικού κύματος και πλέον η περιοχή πέρασε αρκετά πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Στη Χίο όπου παρατηρήθηκαν 4 κρούσματα, διαμορφώνεται και εδώ μια προσωρινή ανοδική τάση (Σχήμα 51). Στη Θάσο, εντοπίστηκε 1 νέο κρούσμα (Σχήμα 52).
Σχήμα 49. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 50. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 51. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 52. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο Συμπεράσματα:Με βάση τα χθεσινά αποτελέσματα, το Σάββατο είχαμε μείωση των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) σε σχέση με την Παρασκευή, ενώ πλέον και οι θάνατοι παρουσιάζουν επιβράδυνση στις πτωτικές τάσεις. Οι προβλέψεις αυτές συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE, αλλά ο αριθμός των κρουσμάτων ήταν χαμηλότερος από τον αναμενόμενο για τον αριθμό των τεστ που πραγματοποιήθηκαν, και ο οποίος πλέον παρουσιάζει έντονη επιβράδυνση της ανοδικής πορείας. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 3,7% (η ημερήσια τιμή το Σάββατο είναι 2,8%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) διαμορφώθηκε στο 1,52 (τιμές του Rt πάνω από τη μονάδα υποδηλώνουν αύξηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Συνολικά η πορεία της πανδημίας ενώ ήταν πολύ καλή μέχρι και πριν 3 εβδομάδες, είχε μετασχηματιστεί σε έντονα ανοδική, όπως αντικατοπτρίζεται και από τον ημερήσιο αριθμό των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών), ο οποίος πλέον ξεπέρασε τα 2500 (2518). Η πορεία της πανδημίας από την Τρίτη 29/6 είναι συνολικά ανοδική (αρχικά κυρίως οφειλόμενη στη σημαντική αύξηση στην Αττική, και αργότερα στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες, επαρχιακές πόλεις), όπως υποδηλώνε και η συνεχής αύξηση του Rt. Αυτό συνέβη, γιατί η μεγαλύτερη από τη φαινομενική διασπορά των μεταλλάξεων και τα υπάρχοντα ανοίγματα σε συνδυασμό με φαινόμενα αδικαιολόγητης συρροής, είχαν ξεπεράσει τη δυναμική μείωσης της διασποράς λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας και της επαγόμενης πτώσης της μεταδοτικότητας, του μεγάλου αριθμού των self-test (που όμως είναι λίγο μικρότερος σε σχέση με τις πρώτες εβδομάδες) και της προόδου των εμβολιασμών. Η επιδημιολογική εικόνα χθες σε σχέση με το προηγούμενο Σάββατο, παρουσιάζεται στα συγκριτικά συγκεντρωτικά αποτελέσματα στο Σχήμα 53. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιμή αυτή του Rt (1.52) είναι ιδιαίτερα υψηλή για την εποχή, και δε δικαιολογείται μόνο από την παρουσία μεταλλάξεων, αλλά συνδέεται και με φαινόμενα συρροής τα οποία παρατηρούνται κυρίως στην Αττική και σε τουριστικούς προορισμούς. Στην πράξη δηλαδή, λόγω της αυξημένης μεταδοτικότητας των νέων στελεχών, τα φαινόμενα συρροής αποδεικνύονται πολύ πιο επιβαρυντικά για τη διασπορά της νόσου στην κοινότητα. Αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψη για τη συνέχεια της θερινής περιόδου και τη διαχείριση θρησκευτικών και άλλων παραδοσιακών ή τουριστικών εκδηλώσεων όπου μπορούν να συμβούν φαινόμενα συρροής. Αξίζει να σημειωθεί ότι και το Σάββατο παρατηρείται σημαντική μείωση του Rt και επιβεβαιώνεται η επιβράδυνση της ανόδου, καθώς και η αλλαγή της τάσης στην Αττική σε ελαφρά πτωτική, την οποία ειχαμε διαβλέψει από χθες. Συνεπώς αναμένουμε την πορεία των κρουσμάτων και τις επόμενες ημέρες για να δούμε σε ποιο βαθμό η έντονη άνοδος οφείλεται σε παροδικά φαινόμενα συρροών των οποίων ο έλεγχος, οδήγησε στην επιβράδυνση της ανοδικής πορείας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι δεν υπάρχει χώρος για εφησυχασμό, γιατί τα φαινόμενα αυτά συρροής και η αύξηση των κρουσμάτων, έδωσαν χώρο σε επιπλέον διασπορά στην κοινότητα των μεταλλαγμένων στελεχών, γεγονός που αναμένεται να δυσκολέψει την διαχείριση της πανδημίας κατά τη διάρκεια των αμέσως επόμενων εβδομάδων, ιδιαίτερα εάν παρατηρηθούν παρόμοια φαινόμενα ανεξέλεκτων συρροών. Σημειώνεται ως ιδιαίτερα θετικό το ότι τις τελευταίες ημέρες έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του ΕΟΔΥ, γεγονός που από μονο του όπως έχουμε αναφέρει, συμβάλλει στον περιορισμό της πανδημίας, μέσω της απομόνωσης των συμπτωματικών και προσυμτωματικών φορέων.
Σχήμα 53. Συγκριτικά αποτελέσματα της επιδημιολογικής εικόνας του σημερινού Σαββάτου (17/07/2021) σε σχέση με το προηγούμενο (10/07/2021) Όσον αφορά επιμέρους περιοχές, αρκετές περιοχές πλέον βρίσκονται πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινες, όπως η Αθήνα, η Λάρισα, η Μαγνησία, η Καρδίτσα, η Εύβοια, η Βοιωτία, η Αχαΐα, η Αργολίδα, η Αρκαδία, η Ηλεία, η Κορινθία, η Μεσσηνία, τα Ιωάννινα, τα Γρεβενά, η Κοζάνη, το Ηράκλειο, τα Χανιά, το Ρέθυμνο, το Λασίθι, η Κέρκυρα και η Λέσβος, ενώ παρατηρούνται έντονα ανοδικές τάσεις στη Θεσσαλονίκη, τη Φθιώτιδα, τη Θεσπρωτία, την Πρέβεζα, την Άρτα, τη Φλώρινα, τη Χαλκιδική, τον Έβρο, και τη Χίο. Ιδιαίτερα στην Αθήνα, προβληματίζει ο βαθμός που αυτή σχετίζεται με την εξάπλωση μεταλλαγμένων και ταχύτερα μεταδιδόμενων στελεχών (κυρίως το Β.1.1.318 και το Β.1.167). Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αυξημένης μεταδοτικότητας του στελέχους Δ (Β.1.167) αποτελεί η Κρήτη. Συνολικά η Κρήτη είναι η περιοχή με τη χειρότερη επιδημιολογική εικόνα και η ταχύτητα μετάδοσης (και το αντίστοιχο ύψος του 4ου κύματος που έχει διαμορφωθεί) είναι ενδεικτική της αυξημένης μεταδοτικότητας του στελέχους Δ. Επίσης, καταδεικνύει τον αρνητικό ρόλο που παίζουν οι διαπεριφερειακές μετακινήσεις στη φάση ανάπτυξης της πανδημίας, καθώς η αρχική αύξηση κρουσμάτων στο Ρέθυμνο πρώτα και στο Ηράκλειο έπειτα, ακολουθήθηκε από αυξητική πορεία της διασποράς στα Χανιά και στο Λασίθι. Στην πράξη, η Κρήτη είναι μια περιοχή οδικά απομονωμένη από την υπόλοιπη Ελλάδα, στην οποία, οι διαπεριφερειακές μετακινήσεις επέτρεψαν τη γρήγορη διασπορά του στελέχους Δ. Παρόμοια φαινόμενα διαπεριφερειακής μετάδοσης παρατηρούνται στη Θεσσαλία, αλλά σε πιο ήπια έκταση, όπου η έντονα αυξητική τάση στη Μαγνησία, μεταφέρθηκε σε κάποιο βαθμό και στη Λάρισα, ενώ ακολουθεί και η Καρδίτσα. Αντίστοιχη είναι η διάχυση της διασποράς στην Ήπειρο και πιο συγκεκριμένα από τα Ιωάννινα προς τα εγγύς τουριστικά θέρετρα (Πρέβεζα και Θεσπρωτία). Συνεπώς, ακόμα και για περιοχές που για την ώρα είναι κάτω από το όριο (ή πολύ κοντά στο όριο), οι ανοδικές τάσεις που παρατηρούνται χρήζουν αυξημένης επιδημιολογικής επιτήρησης με εντατικοποίηση του γονιδιωματικού ελέγχου ώστε να ληφθούν εγκαίρως μέτρα περιορισμού της διασποράς του ιού.Επίσης, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έγιναν διαθέσιμα, ανησυχία πλέον δημιουργεί η αύξηση του ποσοστού διασποράς του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.318 σε συγκεκριμένες περιοχές για το 15νθήμερο από 7/06/2021 έως 20/06/2021, όπου οι αντίστοιχες ποσοστώσεις είναι 33.9% για την Αττική, 12.5% για τη Δυτική Ελλάδα, 16.7% για τις Ιόνιες Νήσους και 11.11% για την Πελοπόννησο, αλλά και η εμφάνιση πλέον στη χώρα της μετάλλαξης Β.1.617 (μετάλλαξη Δέλτα). Με δεδομένα τα υπάρχοντα ανοίγματα, την παρουσία των μεταλλάξεων και την έλευση των τουριστικών ροών είναι ακόμα πιο σημαντική η τήρηση των μέτρων, με κυριότερη την ορθή και μαζική εφαρμογή των self-test, με ταυτόχρονη αύξηση της ιχνηλασίας των επαφών των ανιχνευθέντων ως θετικοί και καραντίνα 14 ημερών για τους συμπολίτες μας που θα επιβεβαιωθεί ότι είναι θετικοί στην μόλυνση με SARS-CoV-2 ακόμη και αν είναι ασυμπτωματικοί. Η σημασία και η αποτελεσματικότητα των self-test και του εμβολιασμού έχει ήδη φανεί τις προηγούμενες 12 εβδομάδες. Με δεδομένη την εμφάνιση της μετάλλαξης Β.1.617 ο πλήρης εμβολιασμός (με δύο δόσεις) του συνολικού πληθυσμού είναι σε συνδυασμό με τη μαζική και συχνή χρήση self-test οι δύο πιο αποτελεσματικές γραμμές άμυνας που έχουμε για να αντιμετωπίσουμε ΑΜΕΣΑ αυτό το πολύ πιο μεταδοτικό στέλεχος του SARS-CoV-2. Με δεδομένη την έντονη αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων (η οποία είναι ταχύτερη του αναμενόμενου) και το γεγονός ότι είμαστε στην αρχή της τουριστικής περιόδου ακόμα, πρέπει ΑΜΕΣΑ να αυξηθεί ο αριθμός των self-test και να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες που θα εξασφαλίσουν υψηλό αριθμό εμβολιασμένων. Σχετικά με το άνοιγμα των συνόρων σε τουριστικές ροές, αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί με τα παρακάτω μέτρα:α) εργαστηριακός έλεγχος των ταξιδιωτών τουλάχιστον 48 ώρες πριν την αναχώρηση με δυνατότητα επανάληψης του ελέγχου 7 ημέρες από την άφιξή τους στη χώραβ) πιστοποιητικό ανάρρωσης από την Covid-19 με ημερομηνία μέχρι 6 μήνες πριν την άφιξή τους στη χώρα. γ) δυνατότητα αυξημένου αριθμού rapid test στα τουριστικά θέρετρα της χώρας και όχι μόνο στις πύλες εισόδου.Επίσης εισηγούμαστε την θεσμοθέτηση ενός επαναληπτικού rapid test ή δύο self-test κατά την πρώτη εβδομάδα από την αρχή παραθερισμού παιδιών σε παιδικές κατασκηνώσεις επιπρόσθετα από τα μέχρι τώρα υγειονομικά πρωτόκολλα. Με στόχο την αντιμετώπιση του 4ου κύματος της πανδημίας στο οποίο βρισκόμαστε από τις 28 Ιουνίου πέρα από την επιτάχυνση του εμβολιασμού προτείνουμε την συνέχιση με μαζική συμμετοχή των πολιτών και τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα των self test για όλους τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους και μη. Επίσης, κινητά κλιμάκια του ΕΟΔΥ να πηγαίνουν και να κάνουν αυξημένο αριθμό rapid test στις περιοχές όπου παρατηρείται έντονα αυξητική τάση πριν ακόμη αυξηθούν πολύ τα κρούσματα συνδυάζοντας τα δεδομένα του ΕΟΔΥ με τις προσομοιώσεις της δυναμικής της πανδημίας από μοντέλα όπως το CORE ή άλλα διαθέσιμα. Ετσι θα μπορέσουμε να βάλουμε σε καραντίνα του θετικούς στον SARS-CoV-2 και με καλή ιχνηλάτηση επαφών να σταματήσουμε πολλαπλές αλυσίδες μετάδοσης της νόσου, μειώνοντας ή εξαλείφοντας την ανάγκη για περιοριστικά μέτρα και τοπικά lockdown. Περιοχές στις οποίες ένα τέτοιο μέτρο θα είχε πολύ μεγάλη απόδοση σήμερα είναι το Ρέθυμνο, το Λασίθι, η Κέρκυρα, η Θεσπρωτία, η Κορινθία, η Καρδίτσα, η Μαγνησία, η Λάρισα, τα Τρίκαλα και η Αττική.
Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS-CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.
