Η Μάχη της Κρήτης αφορά στα πολεμικά γεγονότα του Β ́ΠΠ που έλαβαν χώρα στη νήσο ΚΡΗΤΗ κατά τη χρονική περίοδο από την 20 Μαΐου μέχρι 1 Ιουνίου 1941.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Με την έναρξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου την ευθύνη ασφάλειας της Κρήτης, ύστερα από σύμφωνη γνώμη της Ελληνικής Κυβέρνησης, ανέλαβε η Βρετανία, λόγω της γεωγραφικής θέσης και της στρατηγικής σημασίας που είχε η νήσος για τα βρετανικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. Η V Μεραρχία, η οποία στάθμευε μέχρι τότε στην Κρήτη, επιστρατεύτηκε και μεταφέρθηκε στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπου και χρησιμοποιήθηκε στο Αλβανικό Θέατρο Επιχειρήσεων.
Στο τέλος Απριλίου του 1941, και ενώ η υπόλοιπη Ελλάδα είχε ήδη κυριευθεί από τις δυνάμεις του Άξονα, τη διοίκηση των Βρετανο-Eλληνικών Δυνάμεων Κρήτης ανέλαβε ο Διοικητής της 2ας Νεοζηλανδικής Μεραρχίας Υποστράτηγος Φράιμπεργκ. Μέχρι τότε οριστικά σχέδια για την άμυνα της νήσου δεν είχαν εκπονηθεί και οι προπαρασκευές για την αντιμετώπιση σοβαρής εχθρικής εισβολής ελάχιστα είχαν προχωρήσει, παρ’ όλο που η γερμανική επίθεση θεωρούνταν ως επικείμενη. Η συνολική στρατιωτική δύναμη της Κρήτης, μετά την ενίσχυσή της και από τις δυνάμεις που μεταφέρθηκαν από την ηπειρωτική Ελλάδα, ανερχόταν σε περίπου 11.500 Έλληνες και 31.500 Βρετανούς, μειονεκτούσε όμως σοβαρά σε θέματα εξοπλισμού, αφού ο οπλισμός, τα πυρομαχικά και τα άλλα εφόδια βρίσκονταν πολύ κάτω της παραδεκτής αναλογίας. Πέρα απ’ αυτό αεροπορία στη νήσο δεν υπήρχε, ενώ τα διατιθέμενα πυροβόλα και άρματα ήταν ανεπαρκή.
Ο Υποστράτηγος Φράιμπεργκ μελέτησε την κατάσταση και ζήτησε από τον Αρχιστράτηγο Μέσης Ανατολής την άμεση αποστολή στη νήσο όπλων, πυρομαχικών και λοιπών μέσων και εφοδίων, καθώς και την παροχή αεροπορικής και ναυτικής υποστήριξης. Δυστυχώς, από τα υλικά που στάλθηκαν στη νήσο έφτασαν λιγότερα από τα μισά, εξαιτίας της δράσης της εχθρικής αεροπορίας.
Την Κυριακή 26 Μαΐου 2024, κορυφώθηκαν οι εκδηλώσεις για τον επίσημο εορτασμό της 83ης επετείου της Μάχης της Κρήτης, ο οποίες περιέλαβαν επίσημη δοξολογία στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό «Εισοδίων της Θεοτόκου» το πρωί και την τελετή λήξης στο Μνημείο Μάχης Κρήτης (Αεροδρόμιο Μάλεμε Χανίων) το απόγευμα.
Τις εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους η Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Ιωάννα Λυτρίβη, ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης, Βουλευτές του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος Γεώργιος Κωστίδης ως εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Δημήτριου Χούπη, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ο Δήμαρχος Χανίων κ. Παναγιώτης Σημανδηράκης, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κισσάμου και Σελίνου κ.κ. Αμφιλόχιος, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού Αντιναύαρχος Δημήτριος Ελευθέριος Κατάρας ΠΝ, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας Αντιπτέραρχος (Ι) Δημοσθένης Γρηγοριάδης και ο Διοικητής της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Εσωτερικού και Νήσων (ΑΣΔΕΝ) «ΑΙΓΕΑΣ» Αντιστράτηγος Εμμανουήλ Θεοδώρου.
Στον εορτασμό παρέστησαν επίσης, ο Πρέσβης της Μεγάλης Βρετανίας κ. Matthew Lodge, ο Πρέσβης της Αυστραλίας κ. Alison Duncan, ο Πρέσβης της Γερμανίας κ. Andreas Kindl, o Αναπληρωτής Πρέσβης της Νέας Ζηλανδίας στη Ρώμη κ. Daniel Wai-Poi, ο Πρώτος Γραμματέας της Πρεσβείας της Ινδίας κ. Balji Nagrath, Ακόλουθοι Άμυνας και Στρατιωτικοί Ακόλουθοι, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, εν ενεργεία και εν αποστρατεία Αξιωματικοί και λοιποί προσκεκλημένοι.
