Η αιφνιδιαστική επίθεση της Ουκρανίας στο Κουρσκ και η επέκταση της ουκρανικής επιδρομής, λίγο πιο ανατολικά, στο Μπολγκορόντ άνοιξε ακόμα ένα πολεμικό μέτωπο, και μάλιστα σε μέσα στο έδαφος της Ρωσίας.
Τα δύο μέτωπα
Αν σκεφτεί κανείς ότι η Ρωσία επί 2,5 χρόνια «πιέζει» την Ουκρανία σε ένα τεράστιο μέτωπο που εκτείνεται από τα νότια έως τα ανατολικά της σύνορα, τότε θα πρέπει να προσθέσει στον πόλεμο αυτό ένα ακόμα μέτωπο, προς Βορρά, αλλά με αντίστροφη πίεση. Στο συγκεκριμένο μέτωπο η Ρωσία πιέζεται από τις εξαιρετικά σκληροτράχηλες και εμπειροπόλεμες μονάδες, που το Κίεβο εξόπλισε με δυτικά όπλα και τις έστειλε βόρεια.
Όπως μεταδίδει το BBC, τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν, προελάσει έως και 30 χιλιόμετρα στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ. Σχεδόν 200.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από περιοχές κατά μήκος των συνόρων από τη ρωσική κυβέρνηση. Μετά από μια εβδομάδα, ο ανώτατος διοικητής της Ουκρανίας ισχυρίστηκε ότι ελέγχει 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ρωσικού εδάφους, αν και αναλυτές υποστήριξαν ότι η πραγματική κλίμακα εναι μικρότερη. Οι περιοχές του Κουρσκ και του Μπέλγκοροντ έχουν κηρύξει -και οι δύο- κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Γιατί επιτέθηκε η Ουκρανία στον Βορρά
Η αντεπίθεση θεωρείται εν μέρει ως μια προσπάθεια να αναγκαστεί η Ρωσία να μετακινήσει μονάδες από τα ανατολικά και να ανακουφίσει την πίεση στις πολιορκημένες ουκρανικές άμυνες, στον Νότο κυρίως, σύμφωνα με το BBC. Όπως επίσης και ως μια προσπάθεια να βελτιώσει τις πιθανότητες της Ουκρανίας για μια ειρηνευτική διευθέτηση, την διαπραγματευτική της θεση δηλαδή.
Στις αρχές του Μαΐου του 2024, οι ρωσικές δυνάμεις διέσχισαν τα διεθνή σύνορα βόρεια της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ουκρανίας, του Χάρκοβο. Αρκετά χωριά καταλήφθηκαν και χιλιάδες άμαχοι τράπηκαν σε φυγή. Η κύρια επίθεση της Ρωσίας επικεντρώνεται εδώ και καιρό στην ανατολική περιοχή του Ντονέτσκ. Ωστόσο η επίθεση στο Χάρκοβο, ήταν μία από τις σημαντικότερες χερσαίες επιθέσεις από την έναρξη του πολέμου, γιατί «τέντωσε» πολύ την άμυνα της Ουκρανίας.
Οι Ρώσοι βρήκαν αδύναμη την Ουκρανία, επειδή επί 4 μήνες οι ΗΠΑ δεν προμήθευαν με όπλα το Κέβο, λόγω αδιεξόδου στο αμερικανικό Κογκρέσο. Το ζήτημα επιλύθηκε τελικά στα τέλη Απριλίου, όταν οι ΗΠΑ ψήφισαν ένα πακέτο βοήθειας ύψους 61 δισ. δολαρίων που περιλαμβάνει πυραύλους πυροβολικού και συστήματα αεράμυνας στον ουκρανικό στρατό.
The capture of Russian soldiers in the Kursk Oblast continues. pic.twitter.com/1CRNhHpL29
— NoHoldsBarred (@AussieSteve64) August 13, 2024
Οι ουκρανικές δυνάμεις κράτησαν τελικά γερά και παρόλο που η πόλη του Χάρκοβο έχει δεχθεί επανειλημμένες αεροπορικές επιθέσεις, παραμένει έξω από το βεληνεκές του ρωσικού πυροβολικού.
Γιατί ο Πούτιν επιμένει στο Ντονέτσκ
Η ανατολική Ουκρανία αποτελεί αμφισβητούμενο έδαφος από το 2014, όταν μαχητές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία κατέλαβαν μεγάλες εκτάσεις των ανατολικών περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ. Σε αυτές τις δύο περιοχές, υπάρχουν ισχυρές ρωσικές μειονότητες. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υποστήριξε ότι το Κίεβο ασκούσε συστηματική καταπίεση των ρωσικών μειονοτήτων, όταν χρειάστηκε δημοσίως να εξηγήσει την εισβολή.
Μάλιστα ποτέ η Ρωσία δεν παραδέχτηκε ότι έκανε εισβολή. Με πρώτο και καλύτερο τον πρόεδρο Πούτιν, ο οποίος υποστήριξε ότι η χώρα του διεξάγει μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στο έδαφος της Ουκρανίας, για να απελευθερώσει τους εκεί ρωσικούς πληθυσμούς.
Αυτός είναι ο λόγος που τώρα η Μόσχα δεν θέλει να απαγκιστρωθεί από το ανατολικό και νότιο μέτωπο που η ίδια άνοιξε, κι ας ταλαιπωρείται από την εισβολή των ουκρανικών δυνάμεων στο νότιο υπογάστριό της , στο Κουρσκ. Το γόητρο ανέκαθεν ήταν ισχυρός παράγων και στον πόλεμο.
Advancing Ukrainian forces in Kursk captured a fully intact T-90M tank of the Russian army.
It is absolutely obvious that Russians cannot establish a coherent frontline and constantly lose troops and hardware by being outflanked.
Source: Telegram / Mag_Vodogray pic.twitter.com/O4d4AbTJrc
— (((Tendar))) (@Tendar) August 15, 2024
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της Ρωσίας είναι το άφθονο ανθρώπινο δυναμικό και έχει δείξει προθυμία να ρίξει στρατιώτες στις ουκρανικές θέσεις για να κερδίσει λίγα μέτρα κάθε φορά. Περίπου 1.200 Ρώσοι στρατιώτες σκοτώνονταν ή τραυματίζονταν καθημερινά τον Μάιο και τον Ιούνιο, το υψηλότερο ποσοστό από την αρχή του πολέμου, σύμφωνα με δυτικούς αξιωματούχους.
Τα ρωσικά κέρδη
Τις τελευταίες ημέρες, τα ρωσικά στρατεύματα έχουν σημειώσει κάποια σημαντικά κέρδη στα βορειοδυτικά του Ντονέτσκ. Σε απάντηση, η Ουκρανία διέταξε την εκκένωση της πόλης Ποκρόβσκ, με έναν τοπικό στρατιωτικό αξιωματούχο να λέει στους κατοίκους ότι οι ρωσικές δυνάμεις «πλησιάζουν γρήγορα».
Η ρωσική προέλαση προς το Ποκρόβσκ ήταν η πιο αξιοσημείωτη αλλαγή στον έλεγχο της γραμμής του μετώπου κοντά στο Ντονέτσκ εδώ και αρκετούς μήνες.
Αντίθετα η ουκρανική προέλαση στο Κουρσκ και στο Μπελγκορόντ είναι εντυπωσιακή, σε επικοινωνιακό επίπεδο τουλάχιστον κι ας μην είναι τόσο μεγάλη σε βάθος και έκταση.
Τα ουκρανικά κέρδη
Σε κάποιο βαθμό η στρατηγική του Κιέβου λειτούργησε, με τη Ρωσία να αναγκάζεται να μεταφέρει κάποια στρατεύματα από την Ουκρανία πίσω στα σύνορα για να τα υπερασπιστεί απέναντι στους Ουκρανούς.
Ωστόσο όπως παραδέχεται ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζον Κέρμπι δεν είναι καθόλου σαφές πόσες δυνάμεις μεταφέρθηκαν και πόσο μειώθηκε η πίεση στο ανατολικό και το νότιο μέτωπο. Οι Ρώσοι διοικητές φαίνεται να διατηρούν τον κύριο όγκο των δυνάμεών τους, ελπίζοντας σε μια στρατηγική διέξοδο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.
«Οι τύποι των μονάδων που αναδιατάσσονται και από πού αναδιατάσσονται είναι μια ισχυρή ένδειξη ότι η ρωσική στρατιωτική διοίκηση εξακολουθεί να δίνει προτεραιότητα στις συνεχιζόμενες επιθετικές επιχειρήσεις στην ανατολική Ουκρανία», ανέφερε το Ινστιτούτο, στην τελευταία του αξιολόγηση. «Το ISW συνεχίζει να εκτιμά ότι η ρωσική στρατιωτική διοίκηση αποσύρει επιλεγμένα στοιχεία ρωσικών ακανόνιστων μονάδων από την περιοχή του Ντονέτσκ για να αντιμετωπίσει την ουκρανική εισβολή στην περιοχή του Κουρσκ. Ωστόσο πιθανότατα θα είναι εξαιρετικά απρόθυμη να αποσύρει ρωσικές στρατιωτικές μονάδες που πολεμούν σε τομείς προτεραιότητας στην περιοχή του Ντονέτσκ λόγω της ανησυχίας της μήπως επιβραδυνθεί ο ρυθμός των ρωσικών επιχειρήσεων».
«Οι ρωσικές δυνάμεις διατηρούν τον σχετικά υψηλό επιθετικό ρυθμό τους στην περιφέρεια του Ντονέτσκ, γεγονός που αποδεικνύει ότι η ρωσική στρατιωτική διοίκηση συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στις προόδους στην ανατολική Ουκρανία», εκτίμησε το ISW.
