Ο Βέλγος υπουργός Δικαιοσύνης, Βίνσεντ Βαν Κουίκενμπορν, υπόσχεται να μην αφήσει “καμία πέτρα που να μην σηκώσει” στην έρευνα για διαφθορά που συγκλονίζει την ΕΕ, αλλά προειδοποιεί ότι η συνεχόμενη διαρροή πληροφοριών από την έρευνα είναι “επικίνδυνη” για την εξασφάλιση της δικαιοσύνης στην υπόθεση Gatar Gate.
Το Βέλγιο βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μεγαλύτερης έρευνας για τη διαφθορά στην ΕΕ εδώ και σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα, εν μέσω ισχυρισμών ότι το Κατάρ και το Μαρόκο εξαγόρασαν επιρροή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από τις 9 Δεκεμβρίου, η βελγική ομοσπονδιακή αστυνομία πραγματοποίησε μια σειρά από τουλάχιστον 20 εφόδους σε σπίτια και γραφεία στις Βρυξέλλες, κατάσχοντας κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές και περισσότερα από 1,5 εκατ. ευρώ σε μετρητά.
Τέσσερις ύποπτοι συνελήφθησαν με προκαταρκτικές κατηγορίες για “συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, ξέπλυμα χρήματος και διαφθορά”. Μεταξύ αυτών είναι και η Εύα Καϊλή, η Ελληνίδα ευρωβουλευτής που εκδιώχθηκε από αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης και η οποία θα παραμείνει στη φυλακή για τουλάχιστον έναν ακόμη μήνα.
Ορισμένοι δικηγόροι των υπόπτων επικρίνουν τώρα τη βελγική έρευνα, με τουλάχιστον έναν δικηγόρο να γράφει στη δικαιοσύνη ότι “υπήρξε τεράστιο πρόβλημα διαδικασίας” λόγω των διαρροών βασικών εγγράφων στα μέσα ενημέρωσης. Οι εφημερίδες έχουν όντως αλιεύσει ζουμερές λεπτομέρειες σχετικά με τις ανακαλύψεις κρυμμένων μετρητών και τις ομολογίες, οι οποίες υπερβαίνουν κατά πολύ τις επίσημες ανακοινώσεις
Το πρόβλημα για τους Βέλγους ερευνητές είναι ότι η υπεράσπιση μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτές τις διαρροές για να ανοίξει διαδικαστικά κενά στην υπόθεση και να υποστηρίξει ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα στο επαγγελματικό απόρρητο και το δικαίωμα πρόσβασης σε σφραγισμένα έγγραφα.
Υπεράσπιση του κράτους δικαίου
Ο Βαν Κουίκενμπορν, μιλώντας σε συνέντευξη στο POLITICO, δήλωσε ότι η ομοσπονδιακή εισαγγελία ξεκίνησε ποινική έρευνα για τέτοιου είδους διαρροές προκειμένου να διαφυλάξει την πίστη στη δικαστική διαδικασία.
“Η υπεράσπιση μπορεί φυσικά να το χρησιμοποιήσει αυτό, διότι το τεκμήριο αθωότητας είναι μια άλλη αρχή του κράτους δικαίου μας. Δεν είναι δουλειά του Τύπου να αρχίσει να καταδικάζει εκ των προτέρων ανθρώπους. Αυτό, βέβαια, είναι ευαίσθητο – αυτό είναι επικίνδυνο”, δήλωσε, μιλώντας από ένα ασφαλές σπίτι όπου περνάει τα Χριστούγεννα λόγω απειλών εναντίον του από εγκληματικές ομάδες, όπως συμμορίες ναρκωτικών.
Ο Βέλγος υπουργός Δικαιοσύνης φρόντισε να μην αποκαλύψει λεπτομέρειες της έρευνας, καθώς αυτό θα μπορούσε να εμποδίσει την υπόθεση. Επιβεβαίωσε, ωστόσο, ότι η βελγική κρατική ασφάλεια -σε συνεργασία με πολλές άλλες ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών- βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας, προσθέτοντας ότι η έρευνα ξεκίνησε ήδη από τον Μάρτιο του 2021. Τόνισε: “Η βελγική δικαιοσύνη συνεργάζεται πολύ καλά με την ιταλική δικαιοσύνη σε αυτόν τον φάκελο”. Τρεις από τους τέσσερις υπόπτους που αντιμετωπίζουν προκαταρκτικές κατηγορίες είναι Ιταλοί.
Για τον Βαν Κουίκενμπορν, η βελγική έρευνα δείχνει πώς οι επενδύσεις στο βελγικό δικαστικό σύστημα, τις βελγικές υπηρεσίες πληροφοριών και το τμήμα καταπολέμησης της διαφθοράς εντός της βελγικής αστυνομίας αποδίδουν πλέον καρπούς. Η φιλοξενία των ευρωπαϊκών θεσμών, του ΝΑΤΟ και άλλων διεθνών οργανισμών συνοδεύεται από ευθύνες, τόνισε ο Φλαμανδός πολιτικός. Το Βέλγιο δεν δίνει “ελευθέρας στους εγκληματίες”, σημείωσε, και η έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη “στέλνει επίσης ένα μήνυμα σε όσους θέλουν να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο στο μέλλον”.
“Η βελγική κρατική ασφάλεια δεν εργάζεται μόνο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού, αλλά και για την καταπολέμηση της κατασκοπείας και της ξένης ανάμειξης”, είπε. “Στοχεύουμε πρωτίστως τις χώρες που επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν την κοινωνία μας”, συνέχισε, επισημαίνοντας τη Ρωσία, την Κίνα και τα “κράτη-απατεώνες” ως χώρες που βρίσκονται σαφώς στο ραντάρ της βελγικής υπηρεσίας πληροφοριών.
Έκανε επίσης αναφορά στα δικά του Χριστούγεννα υπό φρούρηση. “Η κατάσταση στην οποία βρίσκομαι σήμερα αποδεικνύει επίσης ότι το οργανωμένο έγκλημα προσπαθεί να παρέμβει -μέσω εκφοβισμού και βίας- στην κοινωνία μας. Ζητήσαμε επίσης από την κρατική ασφάλεια να εργαστεί πολύ συγκεκριμένα πάνω σε αυτό, να εξετάσει το πιθανό πρόβλημα της διαφθοράς στο σύστημά μας […] να εξετάσει την επιρροή των αποφάσεων και των οργάνων λήψης αποφάσεων”.
Όσον αφορά στο θέμα των ελέγχων και των ισορροπιών, το Βέλγιο ελπίζει να συνεργαστεί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό στο μέλλον, είπε, υποστηρίζοντας ότι μπορούν να γίνουν περισσότερα.
“Εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να οργανώσει καλύτερους μηχανισμούς ελέγχου όσον αφορά τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επίσης να οργανώσει μεγαλύτερη διαφάνεια στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Το βελγικό δικαστικό σώμα θα ήθελε ευχαρίστως να συνεργαστεί ακόμη στενότερα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο”
