Το αυτοκίνητο της Ferrari κατατάσσεται μεταξύ των πιο ανθεκτικών συμβόλων ευμάρειας και αγάπης για την ταχύτητα. Ο Arnold Schwarzenegger, ο Magnum P.I., ο Crockett and Tubs του «Miami Vice» και η κακιά του Τζέιμς Μποντ, Xenia Onatopp, οδηγούν όλοι το ιταλικό σπορ αυτοκίνητο, του οποίου το «μαρσάρισμα» συγκινεί τους αφοσιωμένους θαυμαστές του.
Όσο αριστοκρατικά κι αν είναι τα αυτοκίνητα, ο άνθρωπος πίσω από αυτά, ο Enzo Ferarri, τον οποίο υποδύεται ο Adam Driver στη νέα ταινία του Michael Mann “Ferrari”, που κυκλοφορεί την ημέρα των Χριστουγέννων, κάθε άλλο παρά ήταν έτσι.
«Έκλανε, ρευόταν και έβριζε. Έκανε ό,τι ήθελε… Έμαθε τον εαυτό του να ηρεμεί τα πιο χαμηλά του ένστικτα», είπε η Στέισι Μπράντλεϊ, εκδότρια και συγγραφέας του «Enzo Ferrari: The Man and the Machine», του αείμνηστου πατέρα της Μπροκ Γέιτς. στο οποίο βασίζεται η πολυαναμενόμενη ταινία.
Η κακή συμπεριφορά περιελάμβανε να «κοιμάται με εκατοντάδες γυναίκες» και δεν τον ένοιαζε όταν οι καλύτεροι οδηγοί του πέθαναν στη γραμμή του καθήκοντος υψηλής ταχύτητας.
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας:
Δεν σκεφτόταν λεπτό πως ήταν παντρεμένος με τη Λόρα. Είχε μια μακροχρόνια ερωμένη, τη Λίνα Λάρντι – την οποία υποδύεται η Σάιλεν Γούντλι – και ένα εξώγαμο παιδί. «Η Λίνα Λάρντι είχε τη δεύτερη θέση στη ζωή του και ήταν γεμάτη με περηφάνια», συνέχισε η Μπράντλεϊ. «Η Λόρα κατείχε τη θέση της εξουσίας. Αλλά ο Ferrari κοιμήθηκε με όλες».
Και απέφευγε την ευπρέπεια. Κατά τη διάρκεια του Γαλλικού Γκραν Πρι του 1958, ο τολμηρός οδηγός της Ferrari, Λουίτζι Μούσο, τράκαρε και σκοτώθηκε ενώ χειριζόταν λάθος μια στροφή. Άφησε πίσω του μια μνηστή που αγαπούσε τους αγώνες, την Fiamma Breschi, η οποία ήταν και μια εκπληκτική Ιταλίδα ηθοποιός.
Αμέσως μετά, η ίδια η Fiamma είπε στον Guardian το 2004, «[Ο Enzo] άρχισε να με ποθεί… Μου είπε ότι δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή του χωρίς εμένα».
Ενώ δήλωσε στο περιοδικό Think Design το 2012: «Δεν μπορούσε ποτέ να σταματήσει να ζητάει συγγνώμη για τον Musso και μου έστελνε καθημερινά γράμματα με την υπογραφή του με βιολετί μελάνι, δηλώνοντας την αθάνατη αγάπη του».
Η καταδίωξη λειτούργησε. Η πολύ δημόσια σχέση τους κράτησε χρόνια.
Ο Τζον Νίκας, ειδικός της Ferrari και συν-συγγραφέας του «Badass», μιας Βίβλου σχεδιασμού αυτοκινήτων, είπε στην The Post: «Ήταν γρήγορος, όπως τα αυτοκίνητά του. Η Fiamma ήταν μια εκπληκτική γυναίκα που ήξερε αυτοκίνητα. Ήταν μονόκερος!».
«Η Signora Lina δεν έκανε ποτέ τη ζωή του δύσκολη», είπε η Fiamma το 2004. Πέθανε το 2015, σε ηλικία 81 ετών. «Όταν ήταν δυστυχισμένη, πήγαινε για ψώνια στη Μόντενα. Το άλλο της χόμπι ήταν το πλέξιμο… Το χόμπι μου ήταν η οδήγηση μιας Ferrari».
«Η μητέρα του Enzo Ferrari έλεγε ότι ο Θεός πήρε το λάθος παιδί»
Γεννήθηκε ως Enzo Anselmo Giuseppe Maria το 1898 και μεγάλωσε στη Μόντενα, η οποία έγινε η πρωτεύουσα των αγώνων αυτοκινήτων της Ιταλίας, ήταν ο δεύτερος γιος του Adalgisa και του Alfredo Ferrari. Ο μεγαλύτερος αδερφός του Enzo πέθανε από γρίπη το 1916 και η Adalgisa δεν έκρυψε τον γιο που προτιμούσε.
«Η μητέρα του τριγυρνούσε στο σπίτι χτυπώντας το στήθος της, λέγοντας ότι ο Θεός πήρε το λάθος παιδί», είπε ο Νίκας. «Ο Enzo είναι σε μεγάλο βαθμό μια ελληνική τραγωδία που συνδυάζεται σε ένα πακέτο μηχανοκίνητου αθλητισμού».
Μετά από μια σύντομη θητεία στον ιταλικό στρατό –με την απίθανη δουλειά να ράβει παπούτσια mules– ο Enzo έτρεξε ως οδηγός σε αυτοκίνητα για την Alfa Romeo, κέρδισε αγώνες κύρους, ανέβασε τη δική του ομάδα και κατασκεύασε αυτοκίνητα για την εταιρεία.
Όλα αυτά σταμάτησαν το 1937, όταν η Alfa έκανε τα πάντα μέσα στο εργοστάσιό της. Ο Ένζο έφυγε δύο χρόνια αργότερα και άρχισε να σκέφτεται τη δική του επιχείρηση.
Ο θυμός ήταν το μεγάλο του κίνητρο. «Ένιωθε ότι η Alfa τον εκμεταλλεύτηκε και μισούσε τη Fiat», περιέγραψε η εκδότριαεξηγώντας ότι η εταιρεία τον απέρριψε για δουλειά. «Ήθελε να εξολοθρεύσει τη Fiat».
Το 1939 ξεκίνησε την εταιρεία του – το εργοστάσιό της διοικήθηκε από το φασιστικό καθεστώς κατά τη διάρκεια του πολέμου – ονομάζοντάς την Ferrari έξι χρόνια αργότερα. Υιοθέτησε το άλογο που πηδούσε από ένα έμβλημα στο μαχητικό SPAD S.XIII του μεγαλύτερου άσου της Ιταλίας του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, του κόμη Φραντσέσκο Μπαράκα.
Δεν πειράζει που οι πιθανότητες ήταν στοιβαγμένες ενάντια στον Enzo: οι ομάδες του κέρδισαν 5.000 αγώνες και πέτυχαν 25 παγκόσμιους τίτλους. Χρηματοδότησε τα αγωνιστικά του αυτοκίνητα πουλώντας αυτοκίνητα δρόμου σε ανθρώπους όπως ο Peter Sellers και ο Roberto Rosselini, ο οποίος αγόρασε ένα προσαρμοσμένο μοντέλο για την κόρη του Isabella.
«Ήταν μια ιδιοφυΐα και όχι ένας εκπαιδευμένος μηχανικός», είπε ο A.J. Ο Baime, συγγραφέας του «Go Like Hell: Ford, Ferrari, and their Battle for Speed and Glory at Le Mans», στην The Post.
«Φοβόταν τα αεροπλάνα και τα ασανσέρ. Περιέγραψε τον εαυτό του ως “χειραγωγό των ανθρώπων”» υπογράμμισε.
Δεν χειραγωγούσε μόνο τους άνδρες. Η Ferrari ενθάρρυνε τις εργάτριες από το εργοστάσιο για απογευματινές βάρδιες, επιστρέφοντας με ένα χαμόγελο και ένα χοροπηδηχτό βήμα.
Αν σας φαίνεται περίεργο που ήθελε κορίτσια από εργοστάσιο αντί για πριγκίπισσες και μοντέλα στην ιταλική εποχή της La Dolce Vita, ο Bradley εξήγησε: «Είχε ελκυστικές γυναίκες που δούλευαν στο εργοστάσιο». «Αν η γυναίκα είχε τις σωστές αναλογίες του σώματος, ήταν ευχαριστημένος με αυτό. Κοιτάξτε τη Λόρα [τη γυναίκα του]. Δεν ήταν εντυπωσιακή».
Οι δυο τους παντρεύτηκαν το 1923. Ο μοναχογιός του ζευγαριού, ο Ντίνο, γεννήθηκε εννέα χρόνια αργότερα, το ’32. Το παιδί ήταν αγαπητό από τον Έντσο, αλλά άρρωστο, έπασχε από μυϊκή δυστροφία – και πέθανε στην ηλικία των 24 ετών.
Αν και η Λόρα ανέχτηκε πολλά από τον Έντσο, δεν ήταν ήταν το ίδιο με τους άλλους. Η Λόρα τσακώθηκε με τη μητέρα του Έντσο και απέπνεε εξουσία.
«Κανείς δεν ήθελε ποτέ ο Έντσο να πεθάνει», είπε ο Μπράντλεϊ. «Τότε η Λόρα θα ήταν επικεφαλής. Μπήκε στο [αρχηγείο] και οι υπάλληλοι έτρεξαν να σώσουν τη ζωή τους».
Κάποτε κοιμήθηκε σε στοίβες ελαστικών για να βεβαιωθεί ότι δεν θα της τα κλέψουν. Ίσως η σκληρή συμπεριφορά αυτή, οδήγησε τον Έντζο να γίνει απρόοπτος στην ερωτική του ζωή.
Αν πιστεύετε τις φήμες, ωστόσο, πλήρωσε ένα τίμημα για αυτό. Το 1924, ενώ ήταν ακόμα οδηγός για την Alfa Romeo, ο Enzo επιλέχθηκε για να συμμετάσχει στο πολύ γνωστό Grand Prix της Ευρώπης, έναν δύσκολο αγώνα στους ανώμαλους δρόμους γύρω από τη Λυών της Γαλλίας.
Η τρέχουσα έκδοση του «Enzo Ferrari» αφηγείται ότι ο μελλοντικός τιτάνας του αυτοκινήτου εμφανίστηκε με την ομάδα της Alfa, εξασκήθηκε όπως τον περίμεναν και ξαφνικά, «χωρίς προειδοποίηση επιβιβάστηκε σε ένα τρένο και επέστρεψε στην Ιταλία». Ο Enzo απέδωσε αργότερα την ξαφνική έξοδο στην εξάντληση. Άλλοι εικάζουν νευρικό κλονισμό. Και υπήρξαν εκείνοι που το απέδωσαν στη σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια της σύφιλης.
Ενώ η σύφιλη μπορεί να είναι απόκρυφη, η ίδια η φήμη ήταν ευρέως διαδεδομένη. Σύμφωνα με το βιβλίο, «θα τον έφερνε στον τάφο του». Αν ο Έντσο ήξερε για τους ψιθύρους, πιθανότατα δεν θα τους είχε δώσει σημασία. «Ο Ένζο δεν ντρεπόταν και δεν νοιαζόταν τι σκέφτονταν οι άνθρωποι», είπε ο Νίκας.
Όσο κι αν ο Enzo αγαπούσε να κερδίζει, δεν είχε καθόλου συναισθήματα για τους οδηγούς που ρίσκαραν και έχασαν ζωές στα οχήματά του, συχνά υπό την καθοδήγησή του.
Μετά από ένα ιδιαίτερα φρικτό δυστύχημα, κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία από αμέλεια (δεν καταδικάστηκε) και η εφημερίδα του Βατικανού περιέγραψε τον μεγιστάνα με γυαλιά ηλίου ως «έναν βιομηχανικό Κρόνο που καταβροχθίζει τα δικά του παιδιά».
Όταν ο Γερμανός οδηγός Wolfgang “Taffy” von Trips σκοτώθηκε σε ένα ατύχημα στο Ιταλικό Grand Prix του 1961, ο Enzo παρευρέθηκε στην κηδεία. «Μετά, είπε σε έναν φίλο ιερέα, «Δεν νομίζεις ότι έκανα καλή δουλειά που φαίνομαι λυπημένος;» Έβλεπε τους ανθρώπους ως ανταλλάξιμα κομμάτια εξοπλισμού» περιέγραψε ο Νίκας.
Οι εγωκεντρικοί του τρόποι φαίνεται να έχουν επηρεάσει την ψυχική σταθερότητα της συζύγου του. Πήρε να περπατήσει με μια βαλίτσα που λέγεται ότι ήταν φορτωμένη με λίρες. Ο Έντσο, εν τω μεταξύ, μόλις έφυγε από τη Μόντενα, μοίραζε τον χρόνο του ανάμεσα στο εργοστάσιό του και στο σπίτι του. Λάμβανε αναφορές για αγώνες πίστας μέσω τηλεφώνου.
Μετά τον θάνατο της Laura το 1978, ο Enzo αναγνώρισε τελικά τον Piero, τον γιο του με τη Lina Lardi, δίνοντάς του το όνομα Ferrari, το 10% της εταιρείας και μια εκτελεστική δουλειά. Αλλά μέχρι το 1978, η Ferrari ανήκε στη Fiat. Έχοντας ανάγκη από υποστήριξη το 1969, καθώς νίκες πήγαιναν στη γερμανική αντίπαλο Porsche, ο Enzo πούλησε το 50% στη Fiat. Στη δεκαετία του ’70 οι πωλήσεις μειώθηκαν. «Υπήρχε πληθωρισμός και πετρελαϊκή κρίση», είπε ο Νίκας. «Δεν είναι καλή στιγμή για να πουλάς ακριβά αυτοκίνητα». Το 1980, η Fiat αγόρασε και το άλλο 40%
Δεν αισθάνθηκε συντριμμένος που ήταν στο έλεος της Fiat, ενός άλλοτε εχθρού. «Ήταν ενθουσιασμένος. Ο Enzo χρέωνε το υψηλότερο δυνατό και διατήρησε τον έλεγχο». Πέθανε το 1988, στα 90, αλλά η κουλτούρα της Ferrari παραμένει αμετάβλητη: οι αγοραστές των αυτοκινήτων ελέγχονται και πρέπει να τους αντιμετωπίζουν με σεβασμό.
Όταν ο Τζάστιν Μπίμπερ έβαψε τη Ferrari 458 Italia F1 του με μπλε νέον, τον απέκλεισαν από το να αγοράσει ειδικές εκδόσεις και αποκλειστικά μοντέλα. Ο Νίκας είπε: «Ο Enzo θα το λάτρευε πολύ. Αν δεν καίγεται στην κόλαση, χαμογελάει».
