Το να μεγαλώνετε σε μια δυσλειτουργική οικογένεια μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στις σχέσεις, την αυτοεκτίμηση και τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεστε τις συγκρούσεις. Ωστόσο, ποτέ δεν είναι αργά για να μάθετε πώς να «χτίζετε» υγιείς σχέσεις και να βάζετε όρια.
Σε έναν ιδανικό κόσμο, η οικογένεια όλων θα ήταν σταθερή, ασφαλής και συναισθηματικά υγιής. Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη. Μπορεί να έχετε μεγαλώσει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς που αντιδρούν με την παραμικρή ενόχληση ή σε μια μπερδεμένη οικογένεια όπου δεν είχατε την αίσθηση των ορίων.
Η Annie Wright, αδειοδοτημένη θεραπεύτρια γάμου και οικογένειας, στο Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνια, είπε ότι οι πρώτες σχέσεις μας με τους γονείς ή τους φροντιστές μας διαμορφώνουν σε βάθος τις μεταγενέστερες σχέσεις στη ζωή μας.
«Οι οικογένειες στέλνουν μηνύματα, σιωπηρά και ρητά, για το τι είναι επιτρεπτό και τι όχι σε ένα οικογενειακό περιβάλλον», είπε η Wright. Στην ενήλικη ζωή, όπως επισημαίνει η ειδικός: «Αυτό εμφανίζεται συνήθως στις σχέσεις που αναπτύσσουμε με συντρόφους, φίλους, συναδέλφους και με τα αφεντικά μας».
Η Wright μοιράστηκε μερικά από τα σημάδια που φανερώνουν ότι μεγαλώσατε σε ένα δυσλειτουργικό σπίτι καθώς και τι μπορείτε να κάνετε για να σπάσετε τον κύκλο της δυσλειτουργίας στις τρέχουσες σχέσεις σας.
7 σημάδια που δείχνουν ότι μεγαλώσετε σε μια δυσλειτουργική οικογένεια
- Είστε εξαιρετικά σκληροί με τον εαυτό σας
- Παλεύετε να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας
- Έχετε ένα ανασφαλές στυλ προσκόλλησης
- Δεν έχετε ιδέα πώς να αντιδράσετε σε μια σύγκρουση
- Έχετε σωματικά συμπτώματα
- Φοβάστε την αβεβαιότητα
- Μαθαίνετε πώς να είστε συναισθηματικά υγιής
Είστε εξαιρετικά σκληροί με τον εαυτό σας
Η Wright είπε ότι οι άνθρωποι που μεγαλώνουν σε δυσλειτουργικές οικογένειες μπορεί να βιώσουν χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αρνητικά μοτίβα σκέψης όπως «να σκέφτονται πολύ άσχημα τον εαυτό τους ή να έχουν πολύ άκαμπτη σκέψη για τον εαυτό τους και τους άλλους».
Για παράδειγμα, αν μεγαλώσατε από έναν υπερβολικά επικριτικό γονέα, η Wright επισημαίνει ότι μπορεί να δυσκολευτείτε πολύ να «σβήσετε αυτές τις επικριτικές φωνές στο κεφάλι σας».
Παλεύετε να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας
Η συναισθηματική απορρύθμιση εμφανίζεται όταν δεν μπορείτε να εκφράσετε τα συναισθήματά σας, είπε η Wright. Τα άτομα που προέρχονται από καταχρηστικές ή δυσλειτουργικές οικογένειες έχουν συχνά δυσκολίες με τη διαχείριση των συναισθημάτων τους.
«Οι γονείς, από πολύ νωρίς, είναι εκείνοι που μαθαίνουν στα παιδιά τους πώς να αντιλαμβάνονται τα συναισθήματά τους», είπε. Οι συναισθηματικά υγιείς γονείς θα βοηθήσουν τα παιδιά τους να συνειδητοποιήσουν πότε είναι θυμωμένα ή λυπημένα και να βρουν ασφαλείς τρόπους για να αντιμετωπίσουν τα άβολα συναισθήματα.
Αλλά αν έχετε γονείς που είναι συναισθηματικά ανώριμοι, η Wright είπε ότι μπορείτε να λαμβάνετε μηνύματα όπως: «Θα σε κάνω να κλάψεις», προκειμένου να σας μάθουν να προσπαθείτε να συγκρατήσετε τα συναισθήματά σας.
Έχετε ένα ανασφαλές στυλ προσκόλλησης στις σχέσεις
Ακόμα κι αν ξέρετε ότι η οικογένειά σας είναι δυσλειτουργική και θέλετε να είστε το αντίθετο, δεν είναι τόσο απλό. Η Wright τόνισε ότι είναι σύνηθες να έχετε δυσκολίες σε φιλίες, σχέσεις με συντρόφους και εργασιακές σχέσεις, επειδή ενδέχεται να μην μπορείτε να θέσετε όρια, να επικοινωνήσετε τα συναισθήματά σας ή ακόμα και να μην ξέρετε πώς μοιάζει μια υγιής σχέση.
«Αν δυσκολεύεστε να βρείτε, να δημιουργήσετε και να διατηρήσετε ασφαλείς υγιείς σχέσεις, αυτό θα μπορούσε να αντανακλά το στυλ προσκόλλησης σας», είπε η Wright. Σύμφωνα με τη θεωρία της προσκόλλησης, υπάρχουν τέσσερις τύποι δεσμών που σχηματίζουμε με τους ανθρώπους: ασφαλείς, ανήσυχοι, αποφευκτικοί και αποδιοργανωμένοι. Τα τρία τελευταία μπορεί να προκληθούν από το μεγάλωμα σε μια δυσλειτουργική οικογένεια.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι στυλ προσκόλλησης:
- Ασφαλές στυλ: Τα άτομα με ασφαλές στυλ προσκόλλησης αισθάνονται ασφαλή και αγαπητά από τους γονείς τους. Είναι σε θέση να εμπιστεύονται τους άλλους και να δημιουργούν υγιείς σχέσεις.
- Αγχώδες στυλ: Τα άτομα με αγχώδες στυλ προσκόλλησης έχουν ανάγκη από συνεχή επιβεβαίωση και υποστήριξη από τους άλλους. Μπορεί να είναι υπερβολικά εξαρτημένα από τους άλλους και να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
- Αποφευκτικό στυλ: Τα άτομα με αποφευκτικό στυλ προσκόλλησης αποφεύγουν να πλησιάσουν τους άλλους συναισθηματικά. Μπορεί να είναι ανεξάρτητα και να δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τους άλλους.
- Αποδιοργανωμένο στυλ: Τα άτομα με αποδιοργανωμένο στυλ προσκόλλησης έχουν δυσκολίες στη ρύθμιση των συναισθημάτων τους και στις σχέσεις τους. Μπορεί να είναι επιθετικά ή υποχωρητικά και να έχουν προβλήματα στην αυτοεκτίμηση.
Ευτυχώς, τα στυλ προσκόλλησης είναι ευέλικτα και μπορείτε να αλλάξετε τον τρόπο που αλληλεπιδράτε με τους άλλους, ως ενήλικας.
Δεν έχετε ιδέα πώς να αντιδράσετε σε μια σύγκρουση
Το πώς αντιμετωπίζετε τις συγκρούσεις εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς μεγαλώσατε, είπε η Wright.
Για παράδειγμα, αν μεγαλώσατε με έναν αντιδραστικό γονέα που αντιδρούσε έντονα ή έναν συναισθηματικά γονέα που έκρυβε τα συναισθήματά του, «πιθανότατα μάθατε ως παιδί ότι η σύγκρουση δεν είναι ασφαλής», είπε η Wright.
Από την άλλη πλευρά, εάν είχατε έναν παθητικό γονέα που δεν αντιδρούσε, πιθανότατα λάβατε το μήνυμα ότι πρέπει να «καταπιείτε» τα προβλήματα για να διατηρήσετε την ηρεμία σας.
Έχετε σωματικά συμπτώματα
Σύμφωνα με την Wright, τα συναισθηματικά και ψυχολογικά συμπτώματα του να μεγαλώνεις σε μια ασταθή οικογένεια μπορεί να έχουν και σωματικές παρενέργειες.
Η Wright είπε ότι η αϋπνία, το στρες και το άγχος μπορούν όλα να συνδέονται με την προηγούμενη ή την τρέχουσα σχέση σας με την οικογένειά σας.
Φοβάστε την αβεβαιότητα
Ενώ η Wright είπε ότι ένα ιστορικό παιδικής κακοποίησης ή παραμέλησης δεν σας κάνει απαραίτητα να αποστρέφεστε τον κίνδυνο, μπορεί να επηρεάσει το πόσο καλά ανέχεστε την αβεβαιότητα να βγείτε από τη ζώνη άνεσής σας.
«Υπάρχει μια πολύ μεγάλη μερίδα ανθρώπων που προέρχονται από δυσλειτουργικά οικογενειακά συστήματα που νιώθουν πολύ φόβο να βγουν στον κόσμο ή να ρισκάρουν επειδή δεν έχουν απαραίτητα ένα παροιμιώδες δίχτυ ασφαλείας από κάτω τους για να τους κρατήσει αν πέσουν», είπε η Wright.
Άλλοι μπορεί να είναι σε θέση να κάνουν καριέρες ή να μετακομίσουν στο εξωτερικό, αλλά μπορεί να δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές στη ζωή τους.
«Αντί κάποιος να φροντίζει τον εαυτό του μέσω της άσκησης, του διαλογισμού ή επικοινωνώντας με την οικογένεια του τηλεφωνικά, μπορεί να πίνει ή να τρώει υπερβολικά», είπε η Wright. «Επομένως, (οι άνθρωποι αυτοί) μπορεί να παίρνουν το ρίσκο, αλλά να αντιμετωπίζουν τα συναισθήματα που συνδέονται με αυτόν τον κίνδυνο με λιγότερο λειτουργικούς τρόπους».
Μαθαίνετε πώς να είστε συναισθηματικά υγιής
Η Wright είπε ότι οι άνθρωποι αυτοί συχνά αρχίζουν να κάνουν θεραπεία μόλις συνειδητοποιήσουν ότι βρίσκονται σε ένα μοτίβο ανθυγιεινών σχέσεων ή αγωνίζονται να κρατήσουν τους φίλους τους. Στη συνέχεια μαθαίνουν ότι έχουν κενά στην επικοινωνία, τη διαχείριση των συναισθημάτων τους και τις δεξιότητες καθορισμού ορίων.
Τα καλά νέα είναι ότι η αλλαγή είναι δυνατή, αρκεί να έχετε τους κατάλληλους πόρους.
«Αυτές είναι κυριολεκτικές δεξιότητες που μπορούν να χτιστούν στην ενήλικη ζωή, όπως και κάθε άλλη δεξιότητα», είπε η Wright.
Συμπερασματικά, εάν μεγαλώσατε σε μια δυσλειτουργική οικογένεια, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν φταίτε εσείς. Τα παιδιά δεν μπορούν να ελέγξουν το περιβάλλον τους. Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα ως αποτέλεσμα της ανατροφής σας σε μια δυσλειτουργική οικογένεια, υπάρχουν διαθέσιμες πηγές για να σας βοηθήσουν να επουλώσετε τις πληγές του παρελθόντος και να προχωρήσετε στη ζωή.
