Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός κρουσμάτων την Κυριακή ανέρχεται στα 580 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=539). Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν 20505 και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε στο 2,8%. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 50.000 την ημέρα, συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας, αλλά και να εντοπίζονται περισσότεροι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί, συντελώντας στον περιορισμό της πανδημίας. Γενικά όμως θα πρέπει να αυξηθεί κι άλλο ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 χρησιμοποιώντας τα rapid test και τα self test για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, αλλά και για να συνεχιστεί η πολύ καλή πορεία στο σύνολο της χώρας.
Ο αριθμός ημερήσιων θανάτων (24) που καταγράφηκε είναι μειωμένος σε σχέση με το Σάββατο (35). Όπως είχαμε προβλέψει από την προηγούμενη εβδομάδα, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που είναι 32 έχει ξεκινήσει αποκλιμάκωση σε συνδυασμό με την πτωτική πορεία του αριθμού των κρουσμάτων.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), την Κυριακή ο αριθμός τους μειώθηκε έντονα σε σχέση με το Σάββατο (398 από 416). Παρά τις παρατηρούμενες διακυμάνσεις, συνεχίζεται η αποκλιμάκωση με βάση την επικαιροποιημένη πρόβλεψη (αυτό βέβαια με την παραδοχή ότι θα συνεχίσουν να τηρούνται τα ισχύοντα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των προβλεπόμενων self–test και ανοίγματα δραστηριοτήτων υψηλού συγχρωτισμού, όπως τα mall και η εστίαση θα γίνουν με την κατάλληλη προετοιμασία). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση όπως και των θανάτων είναι αναλογικά χαμηλότερος σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη στο δεύτερο κύμα, τόσο λόγω των εμβολιασμών ευπαθών ομάδων, όσο και του υψηλότερου αριθμού τεστ ανίχνευσης, που συντελεί στον εντοπισμό περισσότερων ασυμπτωματικών ή ήπια συμπτωματικών κρουσμάτων. Επίσης, η διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών που έχουν μεγαλύτερη μεταδοτικότητα από το στέλεχος του SARS-CoV-2 που κυριαρχούσε μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου και η αυξημένη κινητικότητα του πληθυσμού έχουν μεγαλώσει το ποσοστό των νεότερων ηλικιών που μολύνονται με αποτέλεσμα η μέση ηλικία των μολύνσεων να έχει πέσει σημαντικά. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που νοσηλεύονται σε κλίνες ΜΕΘ με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, των ασθενών που νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο Σχήμα 2, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 3. Η πτωτική πορεία σε όλους τους δείκτες θα συνεχιστεί αλλά σε ό,τι αφορά στον αριθμό εισαγωγών στα νοσοκομεία και στους θανάτους η ταχύτητα αποκλιμάκωσης θα είναι μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός κρουσμάτων σε σοβαρή κατάσταση (νοσηλευόμενοι σε απλές κλίνες) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 3. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι τις 15 Ιουνίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 4. Με βάση το συνδυασμένο άνοιγμα της εστίασης στις 3 Μαΐου, και των υπόλοιπων βαθμίδων εκπαίδευσης (Δημοτικά και Γυμνάσια) στις 10 Μαΐου, αναμέναμε την επιβράδυνση της πορείας αποκλιμάκωσης, με σημαντική πιθανότητα να υπάρξει και ένα μικρό ανοδικό κύμα το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου. Εντούτοις, φάνηκε ότι ο συνδυασμός των self–test με την άνοδο της θερμοκρασίας, συνέβαλαν καθοριστικά και με αυξημένη αποτελεσματικότητα στον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας. Με βάση την επικαιροποιημένη πρόβλεψη που πραγματοποιήσαμε, σύμφωνα με τον αριθμό των κρουσμάτων που παρατηρείται αυτές τις ημέρες, δεν αναμένουμε πλέον την προσωρινή αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης. Αντίθετα, αναμένουμε τη συνέχιση της αποκλιμάκωσης, η οποία θα υποβοηθηθεί περαιτέρω από τον υπάρχοντα ρυθμό εμβολιασμών και τη δημιουργία τείχους ανοσίας. Πρέπει επίσης να σημειωθεί, ότι με βάση την επικαιροποιημένη ανάλυση των δεδομένων διασποράς της πανδημίας στη χώρα, παρατηρήθηκε αύξηση των ενεργών επαφών τις τελευταίες ημέρες του Απριλίου. Αυτές μπορούν να οφείλονται στο άνοιγμα των μεγάλων εμπορικών κέντρων (να σημειωθεί ότι έγινε χωρίς την εγκατάσταση συσκευών απολύμανσης του αέρα αν και πρόκειται για εσωτερικούς χώρους με ανάγκη τεχνητού εξαερισμού) και στην κίνηση της αγοράς λόγω του Πάσχα, αλλά και στις αυξημένες κοινωνικές επαφές κατά τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα. Αντίθετα, η εφαρμογή του μέτρου των self–test (σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και εργαζομένους σε διάφορους τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων που άνοιξαν), συντέλεσε στο να μη γίνει αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης. Αυτή η προβλεπόμενη πορεία, που αφορά τα κρούσματα, τους νοσηλευόμενους σε απλές κλίνες, όσο και σε ΜΕΘ, καθώς επίσης και τους θανάτους, βασίζεται στις ακόλουθες παραδοχές:
- 600.000 self-test πραγματοποιούνται ημερησίως κατά μέσο όρο (με βάση τα ημερήσια δεδομένα των self-test που έχουν καταχωρηθεί από τις 28/4 μέχρι και σήμερα), και οι φορείς που εντοπίζονται θετικοί και θα επιβεβαιώνονται και με τεστ του ΕΟΔΥ, θα εισέρχονται σε καραντίνα 14 ημερών και θα ακολουθεί ιχνηλάτηση των επαφών τους. Σε αυτή τη βάση πιστεύουμε να γίνεται κατανοητή η σημασία του μέτρου, αφού συντελεί αποφασιστικά στη διακοπή αλυσίδων μετάδοσης από ασυμπτωματικούς και προσυμπτωματικούς που χωρίς να έχουν αντιληφθεί ότι είναι φορείς, θα μετέδιδαν τον ιό. Επίσης πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα self-test αυτή τη στιγμή και μέχρι να επιτευχθεί η πολυπόθητη ανοσία μέσω των εμβολιασμών, είναι το αποτελεσματικότερο μέτρο για την ταχύτερη και όσο το δυνατόν επιστροφή στην κανονικότητα, με παράλληλο περιορισμό της διασποράς και αποκλιμάκωση της πανδημίας. Όπως ήδη αναφέρθηκε παραπάνω, η αποτελεσματικότητα του μέτρου των self-test ήδη αποδείχθηκε καθοριστική για την καλή επιδημική πορεία που παρατηρείται, συνεπικουρούμενη από τον μεγάλο αριθμό αυτών που κατά μέσο όρο ημερησίως πλησιάζει τις 600.000.
- Τα ανοίγματα δραστηριοτήτων που έχουν ξεκινήσει από τις 5 Απριλίου, θα πραγματοποιούνται με τους προγραμματισμένους όρους προφύλαξης και ταυτόχρονα δε θα παρατηρηθούν εικόνες αδικαιολόγητης συρροής. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή, υπευθυνότητα και σύνεση ώστε να τηρηθούν οι παραπάνω όροι. Εάν συνεχίσει η τήρηση των μέτρων, τότε η πορεία αποκλιμάκωσης δε θα αναστραφεί.
- Ο ρυθμός εμβολιασμών θα συνεχιστεί με το ρυθμό που πραγματοποιείται τώρα, δηλαδή περίπου 110.000 ημερησίως, όπως και πραγματοποιείται από τις 5 Μαΐου.
Με δεδομένη την αβεβαιότητα που αφορά κυρίως τις δύο πρώτες παραδοχές, οι προβλέψεις μας θα επαναεπικαιροποιούνται εάν παρατηρήσουμε αποκλίσεις που δε θα επιβεβαιώνουν την αναμενόμενη πορεία. Όπως ήδη αναφέραμε, η πορεία των κρουσμάτων φαίνεται να είναι ελαφρώς καλύτερη από την μέχρι πρότινος αναμενόμενη, και πλέον απομακρύνεται η πιθανότητα προσωρινής αναστροφής της πορείας αποκλιμάκωσης, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των self–test που πραγματοποιούνται τελικά σε σχέση με αυτά που είχαμε υποθέσει ένα μήνα πριν, γεγονός ιδιαίτερα ευχάριστο. Μια μικρή επιφύλαξη έχουμε για το τι μπορεί να συμβεί στις επόμενες εβδομάδες, με δεδομένη την αύξηση της ποσόστωσης του στελέχους Β.1.1.318, το οποίο φαίνεται να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα σε σχέση με το Β.1.1.7. Ας σημειωθεί ότι το στέλεχος Β.1.1.7 ήταν ήδη πιο μεταδοτικό κατά περίπου 30% σε σχέση με το αρχικό στέλεχος (wild type).Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Απριλίου, είχε ξεκινήσει αποκλιμάκωση του αριθμού των κρουσμάτων, η οποία επιταχύνθηκε μετά τις 19 Απριλίου, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού των self-test, του αυξημένου αριθμού των τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιούνται από τον ΕΟΔΥ, την αύξηση της θερμοκρασίας και φυσικά της συνέχισης του lockdown μέχρι και τις αρχές Μαΐου. Η προσωρινή ανάσχεση της πτωτικής πορείας που παρατηρήθηκε στα τέλη Απριλίου και οφείλονταν στο άνοιγμα των δραστηριοτήτων και των συρροών του Πάσχα, αποκλιμακώθηκε λόγω της αύξησης του αριθμού των self-test, οπότε και παγιώθηκε σταθερά πτωτική πορεία από τις 12 Μαΐου, όπως είχε προβλεφθεί από το μοντέλο CORE. Εάν η πτωτική πορεία συνεχίσει με αυτό το ρυθμό (η οποία εξαρτάται κυρίως από τη συνέχιση πραγματοποίησης υψηλού αριθμού self-test), τότε αναμένουμε να πέσουμε κάτω από τα 1000 κρούσματα ημερησίως (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις 15 Ιουνίου.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτειαΣτις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, την Κυριακή παρατηρείται χαμηλότερος αριθμός κρουσμάτων στη Θεσσαλονίκη με 68 κρούσματα (85 κρούσματα το Σάββατο), και στην Αττική με 298 κρούσματα (457 κρούσματα το Σάββατο), λόγω του σημαντικά μικρότερου αριθμού των τεστ ανίχνευσης σε σχέση με το Σάββατο. Η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 51% των κρουσμάτων, αλλά πλέον, εμφανίζει τετραπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Ο ρυθμός με τον οποίο επέρχεται η αποκλιμάκωση στην Αττική, είναι λίγο χαμηλότερος από ότι στη Θεσσαλονίκη, γι’ αυτό και συνεχίζουμε να εφιστούμε την προσοχή μας στην εφαρμογή των μέτρων προστασίας και τον έλεγχο αυτής από τις αρχές (Σχήμα 5), καθώς προγραμματίζονται περαιτέρω ανοίγματα δραστηριοτήτων με πιθανότητα μετάδοσης. Η διατήρηση όμως του πολύ υψηλού αριθμού των self-test, θα εξασφαλίσει τη συνέχιση της πορείας αποκλιμάκωσης. Παρά τη δεδομένη μειωμένη απόδοση του lockdown, όσο και την αυξημένη διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών που αυξάνουν τη μεταδοτικότητα, η συμβολή των self-test ήταν καθοριστική στη διαμόρφωση σταθεροποιημένης αποκλιμάκωσης της πανδημίας και στην Αττική. Η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στην Αθήνα, παρουσιάζονται στο Σχήμα 8.
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 6. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στην ΑθήναΠλέον, παρατηρείται πορεία αποκλιμάκωσης των ΜΕΘ, σε ρυθμό που ακολουθεί την προβλεπόμενη από το μοντέλο. Όμοια, τις τελευταίες ημέρες στη Θεσσαλονίκη, ο αυξημένος αριθμός διασωληνωμένων (Σχήμα 8) σε σχέση με τα κρούσματα (Σχήμα 7), ξεκίνησε και εδώ να αποκλιμακώνεται, όπως είχαμε προβλέψει, παρά τις παροδικές διακυμάνσεις, και μετά από 2.5 μήνες, είναι χαμηλότερος από 100. Η πορεία της διασποράς στη Θεσσαλονίκη (Σχήμα 7), αν και στις αρχές Μαρτίου ακολουθούσε τη σχετικά ήπια αύξηση που αναμέναμε, με τα δεδομένα των 395 νέων κρουσμάτων στις 9/3, των 394 στις 17/3 των 535 στις 30/3 μας έχουν οδηγήσει σε αναθεώρηση των προβλέψεων λόγω της επίσης μεγαλύτερη παρουσίας των μεταλλαγμένων στελεχών. Η συνέχιση της πτωτικής πορείας της Θεσσαλονίκης, την έχει φέρει πλέον κοντά στο όριο της κόκκινης περιοχής. Σύμφωνα με τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις, αναμένεται να συνεχίσει η αργή αποκλιμάκωση των κρουσμάτων που ξεκίνησε από τις 21 Απριλίου (Σχήμα 7), παρά την επιβράδυνση της αποκλιμάκωσης μετά το Πάσχα . Η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζεται στο Σχήμα 8.
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Σχήμα 8. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στη ΘεσσαλονίκηΌσον αφορά στη Θεσσαλία, μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο παρατηρήθηκε στη Λάρισα με 32 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 9). Η πορεία της καμπύλης διασποράς του ιού ήταν σταθεροποιημένη στα περίπου 60 κρούσματα από τις αρχές Μαρτίου με συνεχείς διακυμάνσεις και πλέον ακολουθεί την προβλεπόμενη πορεία του μοντέλου, σύμφωνα με την οποία, συνεχίζει η πορεία αποκλιμάκωσης, και αναμένουμε στην επόμενη εβδομάδα να φθάσει στο όριο αποχαρακτηρισμού από κόκκινη περιοχή. Στην Καρδίτσα έχουμε αυξημένο αριθμό κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο με 4 κρούσματα (Σχήμα 11), αν και πλέον βρίσκεται σε σταθεροποιητική τροχιά, έχοντας πέσει κάτω από το όριο της κόκκινης περιοχής. Στη Μαγνησία με 14 κρούσματα (Σχήμα 10) παρατηρείται μείωση σε σχέση με το Σάββατο, και συνεχίζει η αργή αποκλιμάκωση η οποία έχει καθυστερήσει τον αποχαρακτηρισμό της περιφερειακής ενότητας από κόκκινη περιοχή, στο όριο της οποίας πλησίασε την Κυριακή, και αναμένουμε να περάσει από κάτω στις επόμενες 1-2 ημέρες. Στα Τρίκαλα με 3 κρούσματα (Σχήμα 12) παρατηρείται μειωμένος αριθμός σε σχέση με το Σάββατο, η πορεία είναι καθοδική με παροδικές διακυμάνσεις, και η περιοχή έχει προ ημερών αποχαρακτηριστεί από κόκκινη.
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΤρίκαλαΣτην Αχαΐα, παρουσιάζεται μείωση σε σχέση με το Σάββατο με 6 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 13). Με τα δεδομένα των τελευταίων ημερών, η Αχαΐα έχει επανέλθει σε σταθερά πτωτική πορεία, και βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Χαμηλότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο εντοπίστηκε στη Λακωνία με 1 κρούσμα (Σχήμα 15), στην οποία συνεχίζει η αποκλιμάκωση, παρά τις διακυμάνσεις που παρατηρούνται από μέρα σε μέρα. Μειωμένος αριθμός σε σχέση με το Σάββατο παρουσιάστηκε στην Αργολίδα με 0 κρούσματα (Σχήμα 16) στην οποία διατηρείται η τροχιά αποκλιμάκωσης, η οποία έχει πλέον περιέλθει κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη και ακολουθεί την πορεία του μοντέλου. Στην Αρκαδία όπου εντοπίσθηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 14), παρατηρείται χαμηλότερος αριθμός σε σχέση με το Σάββατο, και η πορεία είναι καθοδική, ακολουθώντας την πορεία του μοντέλου ενώ η περιοχή πλέον έχει πέσει κάτω από το όριο αποχαρακτηρισμού από κόκκινη. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο εμφανίζεται στη Μεσσηνία με 8 κρούσματα (Σχήμα 17), στην οποία διαμορφώθηκε ένα ανοδικό κύμα που ήδη αρχίζει να κάμπτεται και που δεν αναμένεται να την φέρει στα όρια χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Στην Ηλεία με 3 κρούσματα (Σχήμα 18) παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο. Αυτή τη στιγμή η Ηλεία είναι από τις περιοχές που έχουν διανύσει μία πολύ έντονη ανοδική πορεία, η οποία έχει καμφθεί όπως είχαμε προβλέψει, και πλέον βρίσκεται κάτω από το όριο του να χαρακτηριστεί κόκκινη. Στην Κορινθία παρατηρείται αύξηση σε σχέση με το Σάββατο με 7 κρούσματα (Σχήμα 19), και συνεχίζουν οι διακυμάνσεις, αλλά πλέον η πορεία θα συνεχίσει να είναι πτωτική. Συνολικά όλες οι περιοχές στην Πελοπόννησο βρίσκονται σε καθοδική πορεία και είναι κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινες περιοχές.
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μεσσηνία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ηλεία
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΚορινθίαΣτην Αιτωλοακαρνανία με 9 κρούσματα την Κυριακή παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο (15 κρούσματα), και ενώ έχει ήδη περάσει τρεις κορυφώσεις της επιδημικής καμπύλης, η περιοχή διανύει μια τέταρτη, η οποία διατηρεί την Αιτωλοακαρνανία ακόμα στο όριο της κόκκινης περιοχής (Σχήμα 20). Με βάση τα τωρινά αποτελέσματα, η Αιτωλοακαρνανία ήταν η περιφέρεια με την πιο έντονα ανοδική τάση, παρόλα αυτά, έχει εισέλθει σε τροχιά αποκλιμάκωσης, όπως είχαμε προβλέψει από τις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας και ακολουθεί πλήρως την πορεία του μοντέλου, και όπως αναμέναμε, πλέον έχει οριακά πέσει υπό του ορίου της κόκκινης περιοχής. Στην Εύβοια, με 1 κρούσμα την Κυριακή, παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο (Σχήμα 21). Η συνολική πορεία της καμπύλης νέων κρουσμάτων ενώ είχε επανέλθει σε πτωτική όπως είχαμε αρχικά προβλέψει, υφίσταται μικρές διακυμάνσεις. Λόγω αυτών των διακυμάνσεων, είχαμε προβλέψει ότι η Εύβοια θα παρέμενε «κόκκινη» μέχρι και το τρίτο 10ήμερο του Μαΐου, όπως και συνέβη, δεδομένου ότι πλέον (μετά από 4 μήνες) βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Αύξηση στον αριθμό των κρουσμάτων είχαμε στη Βοιωτία με 10 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 22), η οποία βρίσκεται πλέον σε σταθερή πορεία αποκλιμάκωσης, και έχει πλέον περάσει υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Μειωμένος σε σχέση με το Σάββατο ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων και στη Φθιώτιδα με 0 κρούσματα (Σχήμα 24), η οποία έχει περιέλθει σε αποκλιμάκωση της ανοδικής πορείας που την είχε επαναφέρει κάτω από το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Σταθεροποίηση σε μηδενικό αριθμό κρουσμάτων παρατηρήθηκε στην Ευρυτανία, καθώς και την Κυριακή δεν εντοπίστηκαν κρούσματα (Σχήμα 25), και πλέον η περιοχή έχει απαλλαγεί από την πανδημία. Μείωση παρατηρήθηκε στην Φωκίδα με 0 κρούσματα (Σχήμα 23), στην οποία έχει διαμορφωθεί μια μικρής διάρκειας ανοδική πορεία, η οποία όμως βρίσκεται κάτω από το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή και δεν αναμένεται να το πλησιάσει.
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φωκίδα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΕυρυτανίαΜειωμένος σε σχέση με το Σάββατο ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στα Ιωάννινα με 6 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 26), όπου το έντονο ανοδικό κύμα, έχει περιέλθει σε τροχιά αποκλιμάκωσης, και πλέον, για πρώτη φορά μετά τα τέλη Φεβρουαρίου η περιοχή βρίσκεται οριακά κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Μείωση παρατηρείται στην Θεσπρωτία καθώς εντοπίστηκαν 2 κρούσματα (Σχήμα 27) με τη συνολική πορεία να έχει περιέλθει στην αναμενόμενη αποκλιμάκωση που είχαμε προβλέψει. Μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο παρατηρήθηκε στην Άρτα με 1 κρούσμα την Κυριακή (Σχήμα 28), η οποία παρά τις διακυμάνσεις, βρίσκεται σε σταθερά πτωτική πορεία. Στην Πρέβεζα παρατηρήθηκε υψηλότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο με 1 κρούσμα, με τη συνολική πορεία να έχει περιέλθει στην αναμενόμενη αποκλιμάκωση (Σχήμα 29).
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Ιωάννινα
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Θεσπρωτία
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Άρτα
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΠρέβεζαΌσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, μείωση κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο παρουσιάζεται στην Κοζάνη με 5 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 32), στην Πέλλα με 1 κρούσμα (Σχήμα 31), στην Πιερία με 0 κρούσματα (Σχήμα 37), στην Καβάλα με 1 κρούσμα (Σχήμα 45), στη Φλώρινα με 1 κρούσμα (Σχήμα 33), στο Κιλκίς με 2 κρούσματα (Σχήμα 35) και στην Χαλκιδική με 0 κρούσματα (Σχήμα 41). Αντίθετα αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο παρατηρήθηκε στην Ημαθία με 6 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 30), στις Σέρρες με 2 κρούσματα (Σχήμα 39), στην Καστοριά με 2 κρούσματα (Σχήμα 40) και στα Γρεβενά με 3 κρούσματα (Σχήμα 38). Στην Κοζάνη η πορεία της πανδημίας έχει αποκλιμακωθεί από το έντονα ανοδικό κύμα των προηγουμένων εβδομάδων, όπως και στην Καστοριά, στην Καβάλα και στο Κιλκίς. Με βάση τα τωρινά δεδομένα, όλες οι περιοχές της Βορείου Ελλάδας βρίσκονται σταθερά σε καθοδική πορεία, με εξαίρεση μια πρόσκαιρη σταθεροποίηση στην Κοζάνη (η οποία επανέρχεται σε κάθοδο που τη φέρνει κοντά στο όριο αποχαρακτηρισμού από κόκκινη περιοχή), και ανοδική διακύμανση στα Γρεβενά, και στη Φλώρινα, η οποία δείχνει να αρχίζει να κάμπτεται.
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΧαλκιδικήΌσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη την Κυριακή εντοπίστηκαν 0 κρούσματα και η συνολική πορεία είναι ελαφρά πτωτική, οπότε η περιφερειακή ενότητα είναι κάτω από το όριο της κόκκινης περιοχής (Σχήμα 42). Μειωμένος σε σχέση με το Σάββατο είναι ο αριθμός των κρουσμάτων στην Ξάνθη με 3 κρούσματα την Κυριακή (Σχήμα 33), και η ανοδική τάση των προηγουμένων εβδομάδων έχει περιέλθει σε ελαφρά πτωτική με έντονες διακυμάνσεις. Ο Έβρος, με 5 κρούσματα (Σχήμα 44), παρουσιάζει αύξηση σε σχέση με το Σάββατο, και παρά τις διακυμάνσεις που παρατηρούνται, η περιοχή βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Συνολικά και οι τρεις νομοί της Θράκης βρίσκονται κάτω από το όριο του να χαρακτηριστούν κόκκινοι, ενώ και οι αντίστοιχες τάσεις είναι πτωτικές.
Σχήμα 42. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 43. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη
Σχήμα 44. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον ΈβροΣτο Ηράκλειο, όπου εντοπίστηκαν 11 κρούσματα την Κυριακή, παρατηρείται μείωση σε σχέση με το Σάββατο (Σχήμα 45). Λόγω των έντονων διακυμάνσεων που σημειώθηκαν στην πορεία της πανδημίας ως αποτέλεσμα του πολύ μεγάλου αριθμού φορέων του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.7, το Ηράκλειο είχε μεγάλη διασπορά του ιού και αυτή η δυναμική καθυστέρησε τον αποχαρακτηρισμό της περιοχής ως κόκκινη, υπό του όριο της οποίας βρίσκεται τώρα, και αναμένεται να συνεχιστεί η πτωτική πορεία. Στα Χανιά με 7 κρούσματα (Σχήμα 46) έχουμε μείωση σε σχέση με το Σάββατο. Τα Χανιά θα παραμείνουν ανάμεσα στις κόκκινες περιοχές και μετά τις 10 Ιουνίου, όμως πλέον έχει διαμορφωθεί σταθεροποιημένη τάση αποκλιμάκωσης, η οποία εάν δεν ανακοπεί, θα οδηγήσει την περιοχή στο όριο αποχαρακτηρισμού από κόκκινη στις επόμενε 4-5 ημέρες. Αυξημένος αριθμός κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο με 8 κρούσματα, στο οποίο η προ 15 ημερών ανοδική τάση, οδεύει σε πτωτική πορεία (Σχήμα 47), και όπως είχαμε προβλέψει, η περιοχή την Κυριακή έφθασε στο όριο του αποχαρακτηρισμού ως κόκκινη. Στο Λασίθι παρατηρείται μείωση σε σχέση με το Σάββατο, καθώς εντοπίστηκαν 0 κρούσματα, και παρόλο που παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις (Σχήμα 48), η περιφερειακή ενότητα βρίσκεται κάτω από το όριο της κόκκινης περιοχής.
Σχήμα 45. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 46. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 47. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο
Σχήμα 48. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο ΛασίθιΣτη Λέσβο την Κυριακή, εντοπίστηκαν 2 κρούσματα (Σχήμα 49) και η έντονα ανοδική πορεία των προηγουμένων ημερών έχει περιέλθει σε αποκλιμάκωση, όπως είχαμε προβλέψει από τις προηγούμενες ημέρες, οπότε πλέον και η Λέσβος βρίσκεται υπό το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στην Κέρκυρα με 8 κρούσματα (Σχήμα 50) παρατηρείται μείωση σε σχέση με το Σάββατο, και πλέον η αναζωπύρωση που είχε ακολουθήσει το πολύ έντονο ανοδικό κύμα του Πάσχα έχει περιέλθει σε συστηματική αποκλιμάκωση. Στη Χίο παρατηρείται μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με το Σάββατο με 0 κρούσματα (Σχήμα 51), η συνολική πορεία παραμένει καθοδική και η Χίος έχει πλέον απομακρυνθεί έντονα από το όριο της κόκκινης περιοχής. Στη Θάσο, όπου εντοπίστηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 52), επικρατεί η αναμενόμενη σταθεροποιημένη πορεία αποκλιμάκωσης.
Σχήμα 49. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 50. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 51. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 52. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο Συμπεράσματα:Με βάση τα αποτελέσματα της Κυριακής, είχαμε μείωση του αριθμού των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) σε σχέση με το Σάββατο, και συνολικά συνεχίζεται η πορεία αποκλιμάκωσης, η οποία εκφράζεται και στον αριθμό των θανάτων. Οι προβλέψεις αυτές συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE, όπως και ο αριθμός των κρουσμάτων, μετά και τις επικαιροποιημένες προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες ελήφθη υπόψιν η αυξημένη αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού της πανδημίας (κυρίως του αριθμού των self-test), που συντελούν καθοριστικά στη συνέχιση της πορείας αποκλιμάκωσης. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 2,9% (η ημερήσια τιμή την Κυριακή είναι 2,8%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) διαμορφώθηκε στο 0,76 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Συνολικά η πορεία της πανδημίας είναι πολύ καλή και διαφαίνεται ότι θα επιτευχθεί η πτώση του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) κάτω από 1000, στις 15 Ιουνίου (και με τα τωρινά δεδομένα, ίσως και νωρίτερα, σε συνάρτηση με τον ημερήσιο αριθμό τεστ ανίχνευσης και self-test που θα πραγματοποιηθούν στις αμέσως επόμενες ημέρες), σύμφωνα με τις προβλέψεις του μοντέλου CORE προ 15 ημερών.Όσον αφορά επιμέρους περιοχές, αν και όλες σχεδόν βρίσκονται σε πτωτική πορεία, πάνω από τα όρια χαρακτηρισμού ως κόκκινες ακόμα παραμένουν η Αττική, η Λάρισα, η Φλώρινα, τα Γρεβενά, τα Χανιά, και η Κέρκυρα. Ανάγκη επιτήρησης έχουν περιοχές οι οποίες είτε τείνουν να αποχαρακτηριστούν, είτε πρόσφατα αποχαρακτηρίστηκαν από κόκκινες, όπως η Θεσσαλονίκη, η Μαγνησία, η Εύβοια, η Βοιωτία, η Αιτωλοακαρνανία, τα Ιωάννινα, η Κοζάνη, η Πιερία, η Πέλλα, το Κιλκίς, και το Ρέθυμνο.Με βάση τον υψηλό αριθμό των self-test που πραγματοποιείται τις τελευταίες εβδομάδες, πλέον δεν αναμένουμε αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης, αρκεί να συνεχιστεί η συμμόρφωση με τα ισχύοντα μέτρα περιορισμού της πανδημίας (χρήση μάσκας και περιορισμοί που αφορούν κυρίως κλειστούς χώρους) και κυρίως η συνέχιση των self-test σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού (με έμφαση στους εργαζόμενους σε δραστηριότητες με μεγάλο αριθμό ενεργών επαφών). Επίσης, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έγιναν διαθέσιμα, ανησυχία πλέον δημιουργεί η αύξηση του ποσοστού διασποράς του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.318 σε συγκεκριμένες περιοχές (Αττική με 13,4%, Στερεά Ελλάδα με 19,9% και Ήπειρος με 8,16%), στις οποίες επίσης εδώ και μέρες παρατηρούνται ανοδικές διακυμάνσεις που δυσχεραίνουν τη συστηματική αποκλιμάκωση. Δεδομένου ότι με τα αρχικά δεδομένα που έχουμε, διαφαίνεται να είναι πιο μεταδοτικό από το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7 που επικρατεί στο σύνολο της χώρας κατά περίπου 30% (και θα επανέλθουμε με πιο ακριβή στοιχεία για τη συγκεκριμένη εκτίμηση, όταν περισσότερα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα), και με δεδομένη την απελευθέρωση των διαπεριφερειακών μετακινήσεων, χρειάζεται να δοθεί έμφαση στον άμεσο περιορισμό της διασποράς του, ενώ περαιτέρω εξάπλωση του θα οδηγήσει σε αναθεωρημένες προβλέψεις της επιδημιολογικής πορείας. Η αναχαίτιση του 3ου κύματος που παρατηρείται οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραμέτρων, οι οποίες είναι
- η συνέχιση του lockdown μέχρι και τις αρχές Μαΐου,
- η αύξηση του αριθμού των τεστ από τον ΕΟΔΥ,
- η χρήση των self-test, γεγονός που συντελεί στην απομάκρυνση από τις αλυσίδες μετάδοσης των ασυμπτωματικών και προσυμπτωματικών φορέων,
- η προοδευτική βελτίωση του καιρού και η επακόλουθη μείωση της μεταδοτικότητας
- σε μικρότερο βαθμό η πρόοδος των εμβολιασμών, η σημασία των οποίων στον έλεγχο της πανδημίας θα αρχίσει να είναι πιο εμφανής από το τέλος του Ιουνίου, λαμβάνοντας υπόψιν τη σημαντική αύξηση του ρυθμού εμβολιασμού από τα μέσα Απριλίου, με περίπου 110.000 εμβολιασμούς ημερησίως.
Όμως, με δεδομένα τα υπάρχοντα ανοίγματα και την έλευση των τουριστικών ροών είναι ακόμα πιο σημαντική η τήρηση των μέτρων, με κυριότερη την ορθή και μαζική εφαρμογή των self-test, με ταυτόχρονη αύξηση της ιχνηλασίας των επαφών των ανιχνευθέντων ως θετικοί και καραντίνα 14 ημερών για τους συμπολίτες μας που θα επιβεβαιωθεί ότι είναι θετικοί στην μόλυνση με SARS-CoV-2 ακόμη και αν είναι ασυμπτωματικοί. Η σημασία και η αποτελεσματικότητα των οποίων έχει ήδη φανεί τις προηγούμενες 7 εβδομάδες. Εάν αυτά πραγματοποιηθούν στο βαθμό και με τον τρόπο που προβλέπεται, η συνολική πορεία αποκλιμάκωσης της πανδημίας θα συνεχιστεί, περαιτέρω υποβοηθούμενη από τον αυξημένο ρυθμό εμβολιασμού θα συνεχιστεί από εκεί και έπειτα.Σχετικά με το άνοιγμα των συνόρων σε τουριστικές ροές, αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί με τα παρακάτω μέτρα:α) εργαστηριακός έλεγχος των ταξιδιωτών τουλάχιστον 48 ώρες πριν την αναχώρηση με δυνατότητα επανάληψης του ελέγχου 7 ημέρες από την άφιξή τους στη χώραβ) πιστοποιητικό ανάρρωσης από την Covid-19 με ημερομηνία μέχρι 6 μήνες πριν την άφιξή τους στη χώρα. γ) δυνατότητα αυξημένου αριθμού rapid test στα τουριστικά θέρετρα της χώρας και όχι μόνο στις πύλες εισόδου.Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS-CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.
