Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ της Τετάρτης, δυστυχώς συνεχίζεται η στασιμότητα στον αριθμό των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, σε αντίθεση με τα δεδομένα των προηγουμένων ημερών. Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν (28704) ήταν λίγο χαμηλότερος από τα συνήθη επίπεδα των τεστ που πραγματοποιούνται τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας και είναι περίπου στις 31000. Με βάση και τα αποτελέσματα της Τετάρτης, παρατηρείται μια βραχεία ανάσχεση της συνολικά πτωτικής πορεία των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων που παρατηρείται στον κυλιόμενο εβδομαδιαίο μέσο όρο τις τελευταίες 10 ημέρες. Περιμένουμε να παρατηρήσουμε και να αναλύσουμε και τα αποτελέσματα των επομένων 2 ημερών για να διαπιστώσουμε εάν όντως συντρέχει λόγος ανησυχίας σχετικά με την μεσοπρόθεσμη εξέλιξη της πανδημίας στην χώρα και τον αντίστοιχο υγειονομικό κίνδυνο.
Ο αριθμός των θανάτων (89) παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, υποδηλώνοντας ότι μέχρι και πριν 2 εβδομάδες, ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου ήταν υψηλός, λόγω της πλημμελούς εφαρμογής του lockdown τις πρώτες 10 ημέρες της εφαρμογής του και από τη συνέχιση της λειτουργίας των Δημοτικών σχολείων και την γενικότερα αυξημένη κοινωνική κινητικότητα των γονέων που συνάδει με τη συνοδεία των νεαρών παιδιών από και προς το σχολείο σε συνδυασμό με την χαμηλή εφαρμογή της τηλεργασίας, η οποία αυξάνει περαιτέρω την πιθανότητα μετάδοσης του SARS-CoV-2 από τους εργαζόμενους ενήλικες. Ο υψηλός αριθμός των θανάτων σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη μείωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα μπορεί να ερμηνευθεί από το γεγονός ότι έγινε πιο συνεπής εφαρμογή του lockdown μετά τις 17-18 Νοεμβρίου, περίπου 10 μέρες μετά την ανακοίνωση του. Αυτή η πιθανή ανάσχεση της πτωτικής πορείας στο σύνολο της χώρας πιθανότατα οφείλεται στην κακή πορεία σε επιμέρους περιοχές, όπως η Δράμα (70 κρούσματα σήμερα), η Καβάλα (65 κρούσματα σήμερα), η Ημαθία (86 κρούσματα σήμερα), η Πέλλα (115 κρούσματα σήμερα), η Φλώρινα (46 κρούσματα σήμερα), η Ξάνθη (59 κρούσματα σήμερα) και η Μαγνησία (45 κρούσματα σήμερα).
Επιπλέον, την Τετάρτη επιβεβαιώθηκε ότι δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε μια αύξηση των ασθενών που χρήζουν διασωλήνωση τις επόμενες ημέρες, γεγονός που υποδηλώνεται με την αύξηση των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ) από 596 σε 613. Η πορεία του αριθμού των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ) για τις επόμενες ημέρες πανελλαδικά παρουσιάζεται στο Σχήμα 1 , ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2 .
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία αυτών στην περίπτωση ανοίγματος των εμπορικών καταστημάτων στις 14 Δεκεμβρίου όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3 . Όπως διαφαίνεται από την πορτοκαλί γραμμή (κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων), υπάρχει μια μικρή ανάσχεση της πτωτικής πορείας, η οποία εάν συνεχισθεί θα μας οδηγήσει σε επαναϋπολογισμό της πορείας της πανδημίας, λαμβάνοντας υπόψιν την πραγματική μείωση των επαφών όπως αυτή υπαγορεύεται από τα ισχύοντα περιοριστικά μέτρα, αλλά και το βαθμό που αυτή πραγματοποιείτε από τους πολίτες. Αυτή η επιβράδυνση της πτώσης μπορεί να συνδέεται με συγκεκριμένες συρροές στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα.
Σχήμα 3. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια
Την Τετάρτη, σε αντίθεση με τις προηγούμενες ημέρες, στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, οι πτωτικές τάσεις στον αριθμό επιβεβαιωμένων κρουσμάτων επιβεβαιώνονται με κάποια επιφύλαξη μόνο στη Θεσσαλονίκη με 453 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 5), στην Αχαΐα με 23 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 7 ) και την Αιτωλοακαρνανία με 18 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 8 ), ενώ στην Αθήνα με 375 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 4 ), και στη Λάρισα με 129 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 6 ), η πορεία δεν ήταν η αναμενόμενη.
Εντείνεται η ανησυχία μας για την Αθήνα, που για τέταρτη συνεχόμενη μέρα, δεν ακολουθεί την αναμενόμενη πορεία. Καθώς όμως δεν έχει ανακοινωθεί από τον ΕΟΔΥ ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη, πιο ασφαλή συμπεράσματα θα μπορούν να εξαχθούν στις επόμενες ημέρες, έχοντας μια συνολικότερη μορφή της καμπύλης εξέλιξης της πανδημίας, τόσο σε Πανελλαδικό, όσο και σε πιο τοπικό επίπεδο. Για την ώρα συνιστούμε προσοχή στην εξέλιξη των δεικτών της πανδημίας στην Αττική ώστε να δούμε αν για κάποιο λόγο υπήρξε ασυνήθιστη διασπορά στον πληθυσμό που θα μπορούσε να επιβραδύνει την πτωτική τάση των προηγουμένων ημερών.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αθήνα
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Σχήμα 6. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 8. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Η συνολική πορεία των κρουσμάτων, αλλά και η αρχή αποκλιμάκωσης που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ), δείχνει μια ελαφρά επιβράδυνση στην πτωτική πορεία όπως φαίνεται και από τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE για τον επόμενο μήνα. Παρά την εφαρμογή οριζοντίων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας, η πορεία της είναι εντελώς διαφορετική από περιοχή σε περιοχή, ενώ πλέον υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι υπάρχει ανάσχεση της πτωτικής πορείας συνολικά.Σε πανελλαδικό επίπεδο ο δείκτης θετικότητας είναι 7% (η ημερήσια τιμή σήμερα είναι 7.6%) ενώ η αντίστοιχη τιμή του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής R t (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι 0.93 (ας σημειωθεί ότι τιμές του R t κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα), αν και τις τελευταίες 2 ημέρες (όπου πραγματοποιήθηκε και ο συνήθης αριθμός τεστ) παρέμεινε δυστυχώς πάνω από τη μονάδα (περίπου στο 1.2). Αναλυτική πληροφορία για τον αριθμό των τεστ που πραγματοποιούνται ανά περιοχή/πόλη, θα μας βοηθούσε να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα της πορείας στις επιμέρους περιοχές. Μένει λοιπόν να δούμε εάν τα σημερινά αποτελέσματα εμπνέουν όντως ανησυχία ή απλά συνδέονται με bias στη της δειγματοληψία. Επιπλέον, εφιστούμε την προσοχή στην Αττική στην οποία θα πρέπει να παρατηρηθεί προσεκτικά η εξέλιξη του αριθμού επιβεβαιωμένων κρουσμάτων τις επόμενες 2-3 ημέρες για να δούμε αν θα ακολουθηθεί η πτωτική πορεία που διαγράφονταν μέχρι και πριν μερικές ημέρες ή αν θα υπάρξει μια επιβράδυνση της πτωτικής τάσης, καθώς και σε άλλες περιοχές, κυρίως της Βορείου Ελλάδας. Μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση των επιπτώσεων που διαφορετικά σενάρια ανοίγματος της οικονομίας και της εκπαιδευτικής δραστηριότητας μπορούν να έχουν στον υγειονομικό κίνδυνο από την Covid-19 θα είναι διαθέσιμη προς το τέλος της εβδομάδας. Για την ώρα μπορούμε να πούμε ότι άνοιγμα της οικονομίας και των σχολείων πριν τις 21 Δεκεμβρίου θα είναι πρόωρο σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου στη βάση των μέχρι σήμερα παρατηρούμενων τάσεων εξέλιξης των σχετικών υγειονομικών δεικτών χρησιμοποιώντας την υπολογιστική πλατφόρμα CORE.
