Γράφει ο Κωνσταντίνος Τσίγκος, Καθηγητής Ενδοκρινολογίας, Διατροφής και Μεταβολισμού, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
H θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μια αυτοάνοση φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα, που συχνά οδηγεί σε προοδευτική καταστροφή της λειτουργίας του και υποθυρεοειδισμό, ενώ παράλληλα διευκολύνει την ανάπτυξη όζων στο θυρεοειδή. Στα αρχικά στάδια της νόσου μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα. Με την πάροδο του χρόνου, όμως ο θυρεοειδής αρχίζει και διογκώνεται σε μέγεθος δημιουργώντας βρογχοκήλη και συχνά αρχίζει να υπολειτουργεί, οπότε αναπτύσσεται υποθυρεοειδισμός. Τυπικά συμπτώματα είναι: εύκολη κόπωση και έλλειψη ενέργειας, αύξηση του βάρους, κατακρατήσεις υγρών, ξηρότητα δέρματος και τριχόπτωση, μυικοί πόνοι, δυσκοιλιότητα, υπνηλία, δυσανεξία στο κρύο και διαταραχές της διάθεσης. Στις γυναίκες μπορεί να προκληθούν διαταραχές στη περίοδο, υπογονιμότητα, αλλά και αυξημένη πιθανότητα αποβολών. Γενικά η έλλειψη των ορμονών του θυρεοειδούς κάνει όλες τις λειτουργίες του οργανισμού, και τις σωματικές και τις πνευματικές, πιο αργές και υποτονικές.
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι πιο συχνή στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες (8:1) και εμφανίζει μεγάλη κληρονομικότητα. Επιπλέον, συχνά συνυπάρχει και με άλλα αυτοάνοσα νοσήματα (πχ. λεύκη, κοιλιοκάκη, ρευματικά νοσήματα), ενώ η έναρξή της μπορεί να σχετίζεται με περιόδους έντονου στρες. Συχνότερα εκδηλώνεται στη μέση ηλικία, αλλά δεν είναι καθόλου σπάνια και σε νεαρότερες ηλικίες, ακόμα και σε εφήβους και παιδιά, ιδιαίτερα αν υπάρχει κληρονομικότητα και από τους δυο γονείς. Η ανεπάρκεια σεληνίου, η αυξημένη πρόσληψη ιωδίου και κάποιοι ιοί συνιστούν παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης θυρεοειδίτιδας Hashimoto σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα.
Μερικές φορές, αλλά όχι πάντα, μπορεί να ψηλαφήσει κανείς μια ανώδυνη διόγκωση του θυρεοειδούς με υπόσκληρη και υβώδη σύσταση. Η διάγνωση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto επιβεβαιώνεται με την μέτρηση ΤSH, ελεύθερης Τ4 και αντι-θυρεοειδικών αντισωμάτων στο αίμα και με ένα υπερηχογράφημα θυρεοειδούς. Αρνητικά θυρεοειδικά αντισώματα δεν αποκλείουν την διάγνωση της θυρεοειδίτιδας, γιατί απλά οι μέθοδοι που χρησιμοποιούμε δεν μπορούν να τα ανιχνεύσουν πάντα.
Η θεραπεία συνίσταται στην χορήγηση θυροξίνης, ακόμα και αν δεν συνυπάρχει κλινικός υποθυρεοειδισμός σε μια προσπάθεια να μικρύνει η διόγκωση του θυρεοειδούς και να εμποδισθεί η αύξηση τυχόν όζων. Η ανάγκη για θεραπεία στις περισσότερες περιπτώσεις παραμένει για όλη τη διάρκεια της ζωής. Η θεραπεία και η καλή ρύθμιση γίνεται πιο επιτακτική σε φάση προσπάθειας για εγκυμοσύνη ή εγκυμοσύνης στις γυναίκες. Επίσης όλες οι γυναίκες πρέπει να ελέγχονται στην αρχή της εγκυμοσύνης για τη πιθανή παρουσία θυρεοειδίτιδας Hashimoto και να λάβουν θεραπεία αν χρειασθεί για την αποφυγή συνεπειών στο έμβρυο και την ίδια την εγκυμοσύνη.
