Από το Βελιγράδι στην Αγία Γαλήνη
Ο Νένατ Σπασόγιεβιτς ο ξυλουργός από το Βελιγράδι, ήλθε τον Αύγουστο του 1992 με τον Κρούνο τον συμπατριώτη και φίλο του στα νότια της Κρήτης, για «να γνωρίσει δουλεύοντας στις διακοπές του», τη Μεσαρά, τα Μάταλα και την Αγία Γαλήνη. Τρία χρόνια μετά ήλθε και έμεινε…
Η άλλοτε πανίσχυρη Γιουγκοσλαβία γνώρισε μέσα στη δεκαετία του ’90 ένα ανελέητο σφυροκόπημα, σχέδιο που εκπορεύονταν από τα αμερικανικά κέντρα, και διαμελίστηκε σε κρατίδια για να ελέγχεται. Εκείνα τα χρόνια, σε ανύποπτο διάστημα, ίσως τότε που μαίνονταν οι βομβαρδισμοί και οι συγκρούσεις, ο Νένατ έλαβε ένα τηλεφώνημα από τον πατέρα του: «Παιδί μου», τον ρώτησε, «περνάς καλά εκεί; Αν σου αρέσει μείνε! Εδώ αν γυρίσεις δεν θα περάσεις καλά…»
Ο Σπάσο, όπως φωνάζουν όλοι στην Αγία Γαλήνη τον 42χρονο με την κοτσίδα και το βάθος στις θέσεις του, που στέριωσε από το 1995 στο ψαροχώρι το Λιβυκού, μπορεί να πόνεσε από την προτροπή του πατέρα του, όμως σήμερα αντιλαμβάνεται «πόσο δίκιο είχε». Λέει, λοιπόν, ότι «τότε δεν μπορούσα να καταλάβω» και διερωτάται: «Γιατί να γίνω βάρος στον πατέρα μου και να γυρίσω; Έχω κι άλλα δυο αδέλφια…»
Κοντά είκοσι χρόνια συνεχούς εγκατάστασης στο φημισμένο χωριό της Κρήτης, είναι πια «το χωριανάκι», όπως τον αποκαλούν οι γηγενείς, είναι ενεργός πολίτης της μικρής κοινωνίας, «χώθηκε» στα ενδότερά της, είναι «μέρος της», προσφέρει εθελοντικά σε ότι του ζητηθεί και είναι στις δυνατότητές του, και έχει ενταχθεί στο οικονομικό μοντέλο που δημιούργησε στη ζωή του…
Μιλάει εξαιρετικά την ελληνική γλώσσα, πού και πού βάζει και λέξεις του γλωσσικού ιδιώματος της περιοχής, και προσαρμόστηκε χωρίς δυσκολίες στο νέο περιβάλλον με το πού πάτησε το πόδι του. Η εύκολη συμβίωση με το ντόπιο πληθυσμό ήλθε… από μόνη της γιατί «βρήκε πολλά κοινά με τους ανθρώπους του Μαυροβουνίου», πατρίδα του πατέρα του…
«Δεν ήταν δύσκολο να προσαρμοστώ στην κοινωνία της Αγίας Γαλήνης», εξηγεί. «Οι άνθρωποι εδώ είναι καλοί, φιλόξενοι, ειλικρινείς και μπεσαλήδες, με έχουν αγαπήσει και δείχνουν σεβασμό και αυτό είναι πολύ ευχάριστο. Δεν παύει, όμως, να είμαι ξένος και αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ. Αλλά όπου «γης και πατρίς!» Αγάπησα τον τόπο και τα βρήκα με τον εαυτό μου…»
Λάτρης των θεωριών του μεγάλου Κρητικού Νίκου Καζαντζάκη, που τις μελετούσε από τα 15 του χρόνια «δεν τρομάζει με τίποτα» και αναρωτιέται: «Τι να μου κάνουν να με βάλουν στη φυλακή, να με διώξουν; τι άλλο;» και προχωρεί παραπέρα στις απόψεις του: «Εγώ ζητώ κάτι παραπάνω για την κοινωνία και όχι για τον εαυτό μου. Να μην πονέσεις τον άλλο και οι άνθρωποι πρέπει να έχουν ελεύθερη βούληση ,όμως αυτό δεν μπορούν να το εννοήσουν! Να πάψει η υποκρισία, η κόλαση και ο παράδεισος είναι εδώ και εμείς τα δημιουργούμε…»
Εμβαθύνοντας τις απόψεις του, ρεαλιστικές και με περιεχόμενο, παρατηρεί: «Η ζωή είναι ωραία στην Αγία Γαλήνη και γι αυτό βρίσκομαι τόσα χρόνια! Προσπαθώ να σέβομαι το περιβάλλον και ονειρεύομαι μια κοινωνία με ελεύθερη βούληση, που καθένας πρέπει να ξέρει τον εαυτό του και τι θέλει… Αυτή τη βούληση πρέπει να τη μετουσιώνομε σε πράξη».
Η υπόθεση του διαμελισμού της πατρίδας του είναι για τον Σπάσο μαχαίρι στην καρδιά του, μια πληγή που αν και έχουν περάσει δεκαετίες δεν επουλώνεται. Βαθιά πολιτικοποιημένο άτομο, δείχνει με τον κατακερματισμό της να έγινε κομμάτια και η ψυχή του. «Μας τιμωρούν από τότε», συμπεραίνει για την πρακτική που εφάρμοσαν τα αφεντικά της παγκοσμιοποίησης επιχειρώντας να υποτάξουν τους αδούλωτους λαούς. «Μας τιμωρούν γιατί είμαστε περήφανος λαός και δεν τους ταιριάζει…»
Επιμένει ότι «τα σχέδια για το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας και της Σοβιετικής Ένωσης», καταστρώθηκαν δεκαετίες πριν «και είπαν ότι ο Μιλόσεβιτς ήταν προδότης. Ο Μιλόσεβιτς ήταν ο ηγέτης μας και δεν ήταν ο προδότης του λαού όπως έβγαζαν προς τα έξω. Ο στόχος τους ήταν να μας κάνουν κομμάτια…»
Πηγή: madeincreta.gr
