Κλιμακώνεται η ένταση ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία με φόντο την κρίση στα σύνορα με την Ουκρανία, τη στιγμή που ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κάνει λόγο για “σαφή πιθανότητα ρωσικής εισβολής” τον Φεβρουάριο. Η Ουκρανία θεωρεί πως ο κίνδυνος αυτός είναι μικρότερος.
«Δεν διαπιστώνουμε τώρα ενέργειες στρατιωτικού χαρακτήρα που να διαφέρουν απ’ αυτό που είχε υπάρξει την περασμένη άνοιξη», όταν η Ρωσία είχε ήδη συγκεντρώσει δεκάδες χιλιάδες στρατευμάτων κοντά στην Ουκρανία, δήλωσε ενώπιον των βουλευτών ο Ολέξιι Ρέζνικοφ, ο Oυκρανός υπουργός Άμυνας. Σύμφωνα με τον ίδιο, 112.000 Ρώσοι στρατιώτες και 18.000 μέλη των δυνάμεων του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε ανάπτυξη σε ακτίνα 200 χιλιομέτρων από τα ουκρανικά σύνορα.
Περίπου 100.000 Ρώσοι στρατιωτικοί στρατοπεδεύουν στα σύνορα με την Ουκρανία μαζί με τα θωρακισμένα τους από τo τέλoς του 2021. Το Κρεμλίνο διαψεύδει πως σχεδιάζει να εισβάλει, όμως θεωρεί πως απειλείται από την επέκταση, εδώ και 20 χρόνια, του ΝΑΤΟ και από τη στήριξη που προσφέρει η Δύση στην Ουκρανία. Εξάρτησε έτσι την αποκλιμάκωση από το τέλος της πολιτικής της διεύρυνσης της Ατλαντικής Συμμαχίας, ιδιαίτερα προς την Ουκρανία, και από την επιστροφή των δυτικών στρατιωτικών αναπτύξεων στα σύνορα του 1997.
Όμως οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ απέρριψαν επισήμως προχθές, Τετάρτη, αυτά τα αιτήματα της Μόσχας ανοίγοντας και πάλι την πόρτα για διαπραγματεύσεις σχετικά με την αμοιβαία επιβολή ορίων στην ανάπτυξη πυραύλων μικρού και μεσαίου βεληνεκούς των δύο αντίπαλων πυρηνικών δυνάμεων στην Ευρώπη, καθώς και στα στρατιωτικά γυμνάσια κοντά στο αντίπαλο στρατόπεδο. Η Ρωσία φάνηκε επιφυλακτική και δήλωσε πως ετοιμάζει την αντίδρασή της, ενώ οι ΗΠΑ την κάλεσαν «να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως βρήκε «σπόρους ορθολογισμού» στη δυτική απάντηση «σε θέματα δευτερεύουσας σημασίας».
“Δεν μπορούμε να πούμε ότι οι απόψεις μας ελήφθησαν υπόψη”, δήλωσε χθες εκφράζοντας τη λύπη του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.
Μπάιντεν: “Σαφής πιθανότητα” εισβολής
Ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε τηλεφωνικώς χθες με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του επαναβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ θα απαντήσουν “με αποφασιστικότητα” στην περίπτωση ρωσικής εισβολής, ενώ οι δύο ηγέτες συζήτησαν επίσης την πιθανότητα αυξημένης οικονομικής βοήθειας, σύμφωνα με ανακοίνωση της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ο Μπάιντεν αναφέρθηκε επίσης στη “σαφή πιθανότητα ότι οι Ρώσοι θα μπορούσαν να εισβάλουν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο”, ημερομηνία που έχουν ήδη αναφέρει οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών, διευκρίνισε στο Twitter η εκπρόσωπος του αμερικανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας. Οι Δυτικοί συνεχίζουν ως εκ τούτου να ασκούν πιέσεις στη Ρωσία, η οποία φάνηκε τουλάχιστον επιφυλακτική την επομένη της λήψης των γραπτών απαντήσεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στα αιτήματά της για να υπάρξει έξοδος από το σημερινό αδιέξοδο.
“Η μπάλα βρίσκεται στο δικό τους γήπεδο”, “ελπίζουμε ότι η Μόσχα θα μελετήσει αυτό που τους προτείνουμε και θα επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων”, σημείωσε η Νούλαντ, επαναλαμβάνοντας ότι στην περίπτωση “απόρριψης” αυτής της “προσφοράς διαλόγου”, οι κυρώσεις θα είναι “πολύ επώδυνες”.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε πως είχε μία μακρά συνομιλία με τον Aμερικανό ομόλογό του, τον Τζο Μπάιντεν, σχετικά με τις από κοινού ενέργειες σε ό,τι αφορά στην αποκλιμάκωση της έντασης με τη Ρωσία. “Συζητήσαμε τις τρέχουσες διπλωματικές προσπάθειες με στόχο την αποκλιμάκωση (της έντασης) και συμφωνήσαμε σε από κοινού ενέργειες στο μέλλον. Ευχαρίστησα τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν για τη συνεχιζόμενη στρατιωτική βοήθεια. Συζητήσαμε επίσης για την πιθανότητα οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία”, αναφέρει ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο Twitter.
Had a long phone conversation with @POTUS. Discussed recent diplomatic efforts on de-escalation and agreed on joint actions for the future. Thanked President @JoeBiden for the ongoing military assistance. Possibilities for financial support to Ukraine were also discussed. pic.twitter.com/pAsQLYAuig
— Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) January 27, 2022
Στο μεταξύ, ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Εμανουέλ Μακρόν πρόκειται να συνομιλήσουν σήμερα το απόγευμα και ο Γάλλος πρόεδρος επιθυμεί να προτείνει στον Ρώσο ομόλογό του μια «οδό αποκλιμάκωσης».
Ουάσινγκτον: Απειλεί να χρησιμοποιήσει “το όπλο” του Nord Stream 2
Οι ΗΠΑ διαβεβαίωσαν χθες, Πέμπτη, ότι ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2 δεν θα τεθεί σε λειτουργία στην περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και κάλεσαν τη Ρωσία “να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων” παρά την πρώτη ως επί το πλείστον ψυχρή αντίδρασή της στην απόρριψη από τις ΗΠΑ των βασικών της αξιώσεων. Η τύχη αυτού του επίμαχου γερμανορωσικού αγωγού, τον οποίο η Ουάσινγκτον δεν ήθελε ποτέ, αλλά ο οποίος έχει πλέον ολοκληρωθεί με τις ευλογίες του Βερολίνου, θα βρεθεί σίγουρα στο επίκεντρο της προσεχούς επίσκεψης του Γερμανού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς στον Λευκό Οίκο στις 7 Φεβρουαρίου για να συναντήσει τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.
Κατηγορούμενη για συστολή και αναβλητικότητα, η γερμανική κυβέρνηση προσπάθησε χθες να ξεκαθαρίσει τη θέση της. Οι “ισχυρές κυρώσεις” που προετοιμάζονται από τους Δυτικούς στην περίπτωση ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία περιλαμβάνουν επίσης τον Nord Stream 2, ο οποίος εξακολουθεί να αναμένει την ενεργοποίησή του, δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ.
Στηριζόμενη σε αυτές τις δηλώσεις και σε “συνομιλίες” με τη Γερμανία, η αμερικανική κυβέρνηση φάνηκε ακόμη πιο κατηγορηματική. “Θέλω να είμαι σαφής μαζί σας σήμερα: εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ο Nord Stream 2 δεν θα προχωρήσει”, προειδοποίησε η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ.
.@UnderSecStateP Victoria Nuland: “If Russia invades Ukraine, one way or another, Nord Stream 2 will not move forward.” pic.twitter.com/hEGBrx6HJj
— Department of State (@StateDept) January 27, 2022
Λαβρόφ: Η Μόσχα δεν θέλει πόλεμο με την Ουκρανία
Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας δήλωσε σήμερα πως θέλει τη διπλωματία και «όχι τον πόλεμο», μετά την αμερικανική έκκληση προς τη Μόσχα «να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» και να μην εισβάλει στην Ουκρανία. «Εδώ και πολλές δεκαετίες έχουμε επιλέξει την οδό της διπλωματίας», δήλωσε ο Σεργκέι Λαβρόφ σε συνέντευξή του που μεταδόθηκε από ρωσικά ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά δίκτυα, «πρέπει να δουλέψουμε με όλους, αυτή είναι η αρχή μας».
«Όσο εξαρτάται από τη Ρωσία, δεν θα υπάρξει πόλεμος. Δεν θέλουμε πολέμους. Όμως ούτε θα επιτρέψουμε να αγνοηθούν χονδροειδώς, να καταπατηθούν τα δικαιώματά μας», πρόσθεσε.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών εκτιμά πως η επιβολή νέων κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας θα επέφερε «ρήξη» ανάμεσα στη Μόσχα και τη Δύση, καθώς οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί έχουν δηλώσει πως ετοιμάζουν ιδιαίτερα επώδυνα μέτρα σε περίπτωση επίθεσης εναντίον της Ουκρανίας.
Επίσης, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε σήμερα πως οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν «το καθεστώς», όπως το χαρακτήρισε, του Oυκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να υποθάλψουν εντάσεις με τη Μόσχα. Ο Λαβρόφ δήλωσε πως η Ρωσία θα πρέπει ενδεχομένως να εξετάσει τη λήψη προληπτικών μέτρων για να προστατεύσει τους διπλωμάτες της στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ και ο Καναδάς αποσύρουν προσωρινά τις οικογένειες των διπλωματών τους, που βρίσκονται στην Ουκρανία, εξαιτίας της ενίσχυσης των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων κοντά στα ουκρανικά σύνορα.
Ο Λαβρόφ δήλωσε επίσης ότι αργότερα σήμερα θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τη Γερμανίδα ομόλογό του Αναλένα Μπέρμποκ, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Ιντερφάξ.
Τι υποστηρίζει ο Αμερικανός πρεσβευτής στη Μόσχα
Η Ρωσία λέει πως δεν θέλει πόλεμο, όμως έχει βάλει ένα «όπλο στο τραπέζι» στις διαπραγματεύσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες συγκεντρώνοντας στρατεύματα στα σύνορα της Ουκρανίας, δήλωσε σήμερα ο Αμερικανός πρεσβευτής στη Μόσχα Τζον Σάλιβαν.
Στη διάρκεια ενημέρωσης δημοσιογράφων μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Σάλιβαν χαρακτήρισε «ασυνήθιστη» την ανάπτυξη δεκάδων χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών και δήλωσε ότι δεν μπορεί να εξηγηθεί ως συνηθισμένα στρατιωτικά γυμνάσια. «Είναι το αντίστοιχο του να είχαμε εσείς κι εγώ μια συζήτηση ή μια διαπραγμάτευση. Αν βάλω ένα όπλο πάνω στο τραπέζι και πω ότι έρχομαι ειρηνικά, αυτό είναι απειλητικό», δήλωσε ο Σάλιβαν στους δημοσιογράφους. «Και αυτό είναι που βλέπουμε τώρα».
«Ελπίζουμε πως η ρωσική κυβέρνηση εννοεί αυτά που λέει και δεν σχεδιάζει να εισβάλει περαιτέρω στην Ουκρανία και δεν θα το πράξει. Όμως τα γεγονότα δείχνουν ότι έχει αυτή τη στιγμή την ικανότητα να το κάνει», δήλωσε.
Ο Σάλιβαν δήλωσε πως η Ουάσινγκτον περιμένει τώρα την απάντηση της Ρωσίας σε έγγραφα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, που δίνουν το περίγραμμα μιας διπλωματικής διεξόδου από την ουκρανική κρίση, και κάλεσε τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της από τα ουκρανικά σύνορα. Ο ίδιος διευκρίνισε πως τα έγγραφα περιέχουν προτάσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια γύρω από στρατιωτικές ασκήσεις στην Ευρώπη, καθώς και τις πωλήσεις όπλων στην Ουκρανία.
«Αναφέραμε τη δυνατότητα για αμοιβαία μέτρα διαφάνειας με τη ρωσική κυβέρνηση, μεταξύ άλλων και για τα επιθετικά οπλικά συστήματα που βρίσκονται στην Ουκρανία, καθώς και για μέτρα για την αύξηση της εμπιστοσύνης αναφορικά με στρατιωτικές ασκήσεις και γυμνάσια στην Ευρώπη», δήλωσε ο Σάλιβαν.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως θα μπορούσαν στη συνέχεια να ακολουθήσουν τηλεφωνικές συνομιλίες ή μια δια ζώσης συνάντηση ανάμεσα σε Αμερικανούς και Ρώσους διπλωμάτες, επαναλαμβάνοντας πως η διπλωματία είναι ο μοναδικός δρόμος προς τα εμπρός. Ο Σάλιβαν είπε ακόμη πως οι οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας, έπειτα από μια εισβολή στην Ουκρανία, θα αποτελέσουν μόνο ένα μέρος της απάντησης της Δύσης.
Άλλα μέτρα θα περιλάβουν ελέγχους στις εξαγωγές και ενίσχυση της άμυνας των συμμάχων των ΗΠΑ στην Ευρώπη, ενώ θα εμποδισθεί επίσης η λειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 από τη Ρωσία στη Γερμανία, δήλωσε ο Αμερικανός πρεσβευτής στη Μόσχα.
Οι ΗΠΑ ζητούν τη σύγκληση του ΣΑ του ΟΗΕ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν να συνεδριάσει τη Δευτέρα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να συζητήσει «την απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και την ασφάλεια που αντιπροσωπεύει η συσσώρευση ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα της Ουκρανίας».
«Περισσότεροι από 100.000 ρώσοι στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί κοντά στα ουκρανικά σύνορα και η Ρωσία προχωρά σε περαιτέρω αποσταθεροποιητικές ενέργειες με στόχο την Ουκρανία, κάτι το οποίο συνιστά ξεκάθαρη απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια και τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών», αναφέρει σε δελτίο Τύπου η πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ.
Το Πεκίνο υποστηρίζει τη Μόσχα
Ο πρόεδρος Ζελένσκι χαιρέτισε από την πλευρά του χθες την “εποικοδομητική” άσκηση της διπλωματίας την προηγούμενη ημέρα στο Παρίσι, όπου Ρώσοι και Ουκρανοί διαπραγματευτές συναντήθηκαν για πρώτη φορά εδώ και μήνες, υπό την αιγίδα των Γάλλων και των Γερμανών, για να μιλήσουν για την σύγκρουση μεταξύ του Κιέβου και φιλορώσων αυτονομιστών στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας.
Σημειώνοντας αργή πρόοδο, οι απεσταλμένοι ανακοίνωσαν ένα νέο ραντεβού στις αρχές Φεβρουαρίου στο Βερολίνο. Η Γαλλία το θεώρησε αυτό μια “καλή ένδειξη” από τη Ρωσία, πριν από την τηλεφωνική συνομιλία που προβλέπεται να έχουν σήμερα οι πρόεδροι Εμανουέλ Μακρόν και Βλαντίμιρ Πούτιν.
Την ίδια ώρα η Ρωσία πιστεύεται ότι θα έμεινε ικανοποιημένη από την ρητή υποστήριξη της Κίνας, η οποία υπερασπίστηκε τις “λογικές ανησυχίες” του Κρεμλίνου. Ωστόσο η Ουάσινγκτον κάλεσε και το Πεκίνο “να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στη Μόσχα” για να αποφευχθεί μια σύγκρουση στην Ουκρανία, η οποία “δεν θα ήταν καλή ούτε για την Κίνα”, λόγω του “σημαντικού αντικτύπου της στην παγκόσμια οικονομία” και “τον ενεργειακό τομέα”.
Στους δρόμους του Κιέβου, οι Ουκρανοί ελπίζουν ότι η διπλωματία και η δυτική στρατιωτική βοήθεια θα αποτρέψουν μια ρωσική εισβολή. “Δεν πιστεύω ότι η Ρωσία θα περάσει στη δράση, αλλά είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε από τώρα την υποστήριξη των δυτικών εταίρων μας, συμπεριλαμβανομένων όπλων”, δήλωσε στο AFP ο Αντρίι Σιφρούκ, ένας υπεύθυνος για τις συμβάσεις που συνάπτονται από το δημόσιο.
Λουκασένκο: Το Μινσκ θα μπει σε πόλεμο αν η Ρωσία δεχθεί επίθεση
Η Λευκορωσία θα μπει σε πόλεμο αν η σύμμαχός της Ρωσίας δεχθεί επίθεση, δήλωσε ο Λευκορώσος πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο, δεσμευόμενος να υποδεχθεί “εκατοντάδες χιλιάδες” Ρώσους στρατιώτες στην περίπτωση σύγκρουσης. Οι δηλώσεις αυτές γίνονται την ώρα που οι εντάσεις ανάμεσα στη Μόσχα και τους δυτικούς όσον αφορά την Ουκρανία έχουν ανέλθει στο υψηλότερο επίπεδο. Η Ρωσία έχει συγκεντρώσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, αξιώνοντας εγγυήσεις για την ασφάλειά της, και προετοιμάζει προσεχώς κοινές ασκήσεις με το Μινσκ, στις πύλες της ΕΕ.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του προς το έθνος, ο Λουκασένκο σημείωσε ότι “θα υπάρξει πόλεμος” αν η χώρα του δεχθεί επίθεση ή “αν η σύμμαχός της η Ρωσία δεχθεί απευθείας επίθεση”.
“Θα σηκωθούμε για να υπερασπιστούμε τη γη μας και την πατρίδα μας”, δήλωσε ο Λουκασένκο, προσθέτοντας ωστόσο ότι “δεν θα υπάρχουν νικητές σε αυτόν τον πόλεμο” καθώς “όλοι θα χάσουν τα πάντα”. Χαρακτηρίζοντας “κρίσιμο” το επίπεδο των εντάσεων σήμερα στην Ευρώπη, ο Λευκορώσος πρόεδρος απείλησε να υποδεχθεί τον ρωσικό στρατό στο έδαφός του στην περίπτωση πολέμου.
“Αν υπάρξει επίθεση κατά της Λευκορωσίας, θα υπάρξουν εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσοι στρατιώτες. Αυτοί, μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες Λευκορώσους, θα υπερασπιστούν αυτή τη γη”, σημείωσε κατά την ομιλία του που διήρκεσε ώρες.
Η Λευκορωσία είναι ο βασικός σύμμαχος της Ρωσίας, η οποία προσέφερε σημαντική πολιτική υποστήριξη στον πρόεδρο Λουκασένκο κατά τις άνευ προηγουμένου διαδηλώσεις που έγιναν το 2020 σε αμφισβήτηση της επανεκλογής του στην προεδρία και κατεστάλησαν με τη βία.