Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Βία έναντι των μεταναστών στην Ελλάδα
Το φαινόμενο των «βίαιων συμπεριφορών» εναντίον μεταναστών χαρακτηρίζεται ως μια από τις πιο σημαντικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στην οποία καταγράφεται η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο το 2013.
Στην εισαγωγή αναφέρεται ότι παρατηρήθηκαν προβλήματα σε κάποιους τομείς, όπως: κακές συνθήκες κράτησης λαθρομεταναστών, διακρίσεις σε βάρος των Ρομά, εκμετάλλευση ανηλίκων Ρομά, κάποιοι νομικοί περιορισμοί στην ελευθερία έκφρασης, περιορισμοί και διοικητικά εμπόδια σε βάρος μη ορθοδόξων, αδυναμία παροχής επαρκούς προστασίας ασύλου στους πρόσφυγες, παράνομη διακίνηση προσώπων, κατηγορίες για υπερβολική χρήση βίας εναντίον διαδηλωτών, καθώς και κάποια φαινόμενα αντισημιτισμού. Στη φετινή έκθεση επαναλαμβάνεται ακόμη η αναφορά σε «κρούσματα απρόκλητης ρατσιστικής βίας εναντίον μεταναστών και ατόμων που γίνονται αντιληπτοί ως ξένοι».
Μεταναστευτικό
Στο κεφάλαιο περί σεβασμού της ακεραιότητας του ατόμου, παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός καταγγελιών για κακομεταχείριση μεταναστών σε αστυνομικά τμήματα (35 έναντι 11 το 2012), καθώς επίσης και άλλα περιστατικά βίαιης μεταχείρισης κρατουμένων από αστυνομικούς. Ακόμη, επαναλαμβάνονται οι αναφορές σε άσχημες συνθήκες κράτησης σε φυλακές και κρατητήρια της χώρας που δεν πληρούν τα διεθνή πρότυπα, ιδίως σε ότι αφορά την «απαράδεκτη κατάσταση παρατεταμένου συνωστισμού και άθλιων συνθηκών σε υποστελεχωμένα κέντρα κράτησης μεταναστών».
Στην έκθεση τονίζεται ότι οι ελληνικές αρχές ασκούν «αποτελεσματικό έλεγχο» στα αρμόδια σώματα ασφαλείας, αλλά επισημαίνεται ότι υπάρχουν καταγγελίες, για παραβιάσεις από «ορισμένα μέλη» των υπηρεσιών ασφάλειας: «Η ελευθερία της έκφρασης στην Ελλάδα είναι θεσμοθετημένη και προστατεύεται» τονίζεται στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά «υπήρξαν εξαιρέσεις» και γίνεται αναφορά σε φυλετικές και κοινωνικές διακρίσεις και σε συμπεριφορές μίσους.
Στο κεφάλαιο περί ελευθερίας της κίνησης και προστασίας των προσφύγων, γίνεται αναφορά στο νέο σύστημα υπηρεσίας ασύλου που η κυβέρνηση εισήγαγε τον Ιούνιο με καθυστέρηση δύο χρόνων, σύμφωνα με την έκθεση, το οποίο παρουσιάζει μεγάλες βελτιώσεις σε σχέση με το προηγούμενο που ήταν, κατά γενική ομολογία, αναποτελεσματικό.
Στην έκθεση μεταφέρονται και τοποθετήσεις για συγκεκριμένα γεγονότα και καταγγελίες από μέρους διεθνών οργανώσεων, όπως της Διεθνούς Αμνηστίας και της Human Rights Watch, ενώ τονίζεται ότι οι συνθήκες κράτησης σε φυλακές της Ελλάδας δεν ανταποκρίνονται στους διεθνείς κανόνες, ούτε και στους ελληνικούς νόμους.
Συγκεκριμένα, για το συνωστισμό στις φυλακές, σημειώνεται ότι ενώ η συνολική χωρητικότητα είναι 9.886 φυλακισμένοι, ο αριθμός των τελευταίων ανήλθε τον περασμένο Σεπτέμβριο σε 13.139, με αποτέλεσμα να υπάρχει «ανθρωπιστική κρίση, τόσο στο σωφρονιστικό σύστημα, όσο και στα κέντρα υποδοχής μεταναστών».
Τα ΜΜΕ στην Ελλάδα
Στο κεφάλαιο περί σεβασμού των κοινωνικών ελευθεριών επαναλαμβάνεται ότι υπάρχουν ρυθμίσεις για την ελευθερία έκφρασης και την ανεξαρτησία ΜΜΕ στην Ελλάδα που γίνονται στην πράξη σεβαστές από την κυβέρνηση. Ιδιαίτερα σε σχέση με την ελευθερία του Τύπου, γίνεται αναφορά στο κλείσιμο της ΕΡΤ, με περιγραφή των γεγονότων. Επιπλέον, σημειώνονται, μεταξύ άλλων, το περιστατικό επίθεσης μελών της Χρυσής Αυγής εναντίον δημοσιογράφων στο Νέο Ηράκλειο, οι συλλήψεις φωτορεπόρτερ κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων στην Αθήνα και η δίωξη σε δημοσιογράφο που δημοσίευσε τη λίστα Λαγκάρντ.
Διαφθορά
Στο κεφάλαιο περί διαφθοράς και διαφάνειας, γίνεται εκτενής αναφορά στην ενδημική, όπως τη χαρακτηρίζει η οργάνωση Transparency International, διαφθορά στην Ελλάδα, η οποία δεν περιορίζεται στο δημόσιο τομέα. Ωστόσο, σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της οργάνωσης αυτής, η Ελλάδα έχει ανέβει 14 θέσεις, ενώ έχουν ληφθεί μέτρα αντιμετώπισής της.
Μειονότητες
Στο κεφάλαιο για τις εθνικές και εθνοτικές μειονότητες επαναλαμβάνονται, όπως και στην περσινή έκθεση, οι αναφορές σε Έλληνες πολίτες που αυτο-προσδιορίζονται ως Τούρκοι, Πομάκοι, Βλάχοι, Ρομά, Αρβανίτες ή Μακεδόνες, ορισμένοι εκ των οποίων θεωρούν πως πρέπει να αναγνωριστούν ως «μειονότητες» ή «γλωσσικές μειονότητες», αλλά η κυβέρνηση αναγνωρίζει ως μειονότητα μόνο τη μουσουλμανική. Επίσης, γίνονται αναφορές και στο ότι η κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει την σλαβική διάλεκτο στην ΒΔ Ελλάδα ως «μακεδονική», ότι αξιωματούχοι και δικαστήρια δεν επιτρέπουν σε σλαβικές ομάδες να αυτοπροσδιορίζονται ως «Μακεδόνες» και ότι έκθεση ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ, τον Μάρτιο 2009, έχει καλέσει την κυβέρνηση να απεμπλακεί από τη διαμάχη εάν υφίσταται ή όχι «μακεδονική» ή «τουρκική» μειονότητα στην Ελλάδα και να εστιασθεί στα θέματα προστασίας δικαιωμάτων αυτο-προσδιορισμού και ελευθερίας έκφρασης, επιτρέποντας την χρήση των όρων «μακεδονικός» ή «τουρκικός» σε σωματεία και οργανώσεις.
Επικριτική για την Τουρκία
Όσον αφορά την Τουρκία, η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι και φέτος έντονα επικριτική σε αρκετούς τομείς παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και γίνεται λόγος για παράνομες συλλήψεις και φυλακίσεις, για βασανισμούς δημοσιογράφων, ακαδημαϊκών και ακτιβιστών.
Για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία γίνεται αναφορά και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Οικουμενικό Πατριαρχείο και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο για τις θρησκευτικές ελευθερίες.
Τα βασικά προβλήματα στον τομέα της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Τουρκία, κατά το 2013, σημειώνεται και η παρεμβολή της κυβέρνησης στην ελευθερία του λόγου και της συνάθροισης και γίνεται ειδική αναφορά στη χρήση βίας για τη διάλυση των συγκεντρώσεων στο πάρκο Γκεζί και στις συλλήψεις μεγάλου αριθμού πολιτών και δημοσιογράφων.
Επίσης, υπογραμμίζεται ότι υπάρχουν ασαφείς και γενικοί νόμοι που δημιουργούν κλίμα αδιαφάνειας και αδικίας στον τομέα της Δικαιοσύνης, καθώς και ελλιπής προστασία ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού, όπως οι γυναίκες και τα παιδιά. Τέλος, επισημαίνονται κατηγορίες για δολοφονίες από μέλη των Σωμάτων Ασφαλείας και ότι υπάρχουν ελάχιστες συλλήψεις και καταδίκες μελών των Σωμάτων Ασφαλείας για διαφθορά ή κακομεταχείριση.
Δηλώσεις Τζον Κέρι
Με αφορμή την παρουσίαση της έκθεσης, ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δήλωσε ότι «μαζί με πολλές άλλες χώρες, οι ΗΠΑ επαναβεβαιώνουν την δέσμευσή τους για έναν κόσμο όπου ο κάθε πολίτης θα έχει το δικαίωμα να εκφράζει τη γνώμη του ελεύθερα, χωρίς να υπόκειται σε διώξεις».
Ο κ. Κέρι σημείωσε επίσης ότι «το ιστορικό των ΗΠΑ, όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν είναι τέλειο», προσθέτοντας στη συνέχεια ότι «έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε για να διασφαλίσουμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Αναφερόμενος σε χώρες με έντονες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ξεχώρισε τη Συρία, τη Ρωσία, την Κίνα και την Αίγυπτο για τη χρήση περιοριστικών νόμων, όπως είπε, με σκοπό την καταστολή της αντιπολίτευσης, μειονοτήτων και δημοσιογράφων.
Στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, σε γενικές γραμμές, αναφέρεται ότι σε αρκετές περιπτώσεις έχουν αυξηθεί παρεμβάσεις κυβερνήσεων στις κοινωνίες πολιτών και στις ελευθερίες συνάθροισης και συνεταιρισμού, υπάρχουν αυξανόμενοι περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης, παρατηρείται σε πολλές χώρες έλλειψη λογοδοσίας από τις δυνάμεις ασφαλείας, καθώς και έλλειψη αποτελεσματικής προστασίας εργατικών δικαιωμάτων. Επίσης, σημειώνεται ότι παρατηρείται συνέχιση της περιθωριοποίησης ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων και ιδιαίτερα θρησκευτικών, εθνικών, των γυναικών και των παιδιών, των ομοφυλοφίλων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
