Οι καταθέσεις για το έλλειμμα

Την σκιαγράφηση της πορείας των δημοσιονομικών στοιχείων το έτος 2009 ανέλαβε ενώπιον της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής ο πρώην πρόεδρος του Σώματος Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (Αύγουστος 2008-Απρίλιος 2009), Γιώργος Σφακιανάκης, υποστηρίζοντας πως μέχρι τον Απρίλιο του 2009, η δημοσιονομική κατάσταση φαινόταν να βρίσκεται υπό έλεγχο — και αυτό που ακολούθησε, ήταν αναπάντεχο για όλη την ευρωζώνη.Η ανάπτυξη της χώρας μετά το 2000 είχε βασιστεί υπερβολικά στην εσωτερική ζήτηση –τόνισε ο κ. Σφακιανάκης– καθώς υπήρξαν πολύ χαμηλά επιτόκια στην οικονομία και η ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση ήταν δυνατόν να χρηματοδοτηθεί ευχερώς, με χαμηλό κόστος. «Επειδή είχαμε προβλήματα ανταγωνιστικότητας, δεν υπήρχε αντίστοιχη εξωτερική ζήτηση» παρατήρησε.«Με τη χρηματοοικονομική κρίση, τα επιτόκια άρχισαν να ανεβαίνουν σε διεθνές επίπεδο, με αποτέλεσμα να γίνει δυσχερής η χρηματοδότηση τόσο του δημοσίου τομέα, όσο και της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης και των επενδύσεων, με αποτέλεσμα ενώ στην αρχή φαινόταν πως η ελληνική οικονομία θα αντέξει τη χρηματοοικονομική κρίση (διότι ήταν εσωστρεφής), στη συνέχεια, με την πραγματική άνοδο των επιτοκίων δανεισμού, άρχισε να έχει προβλήματα» ανέφερε ο πρώην πρόεδρος του ΣΟΕ. Και συνέχισε:«Όλα τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, ήταν γνωστά στους διεθνείς οργανισμούς αξιολόγησης, με αποτέλεσμα να έχουν πάρα πολύ αρνητικές αξιολογήσεις για την ελληνική οικονομία με αφορμή την κρίση. Αυτό άρχισε να δημιουργεί περαιτέρω επιβάρυνση του επιχειρηματικού κλίματος, των προσδοκιών των καταναλωτών και των επενδυτών, με αποτέλεσμα όλο αυτό το πρόβλημα να γίνει πρόβλημα της πραγματικής οικονομίας». Την εικόνα συμπληρώνει και η διενέργεια των διπλών εκλογών εντός του 2009, κάτι που παραδοσιακά συνεπάγεται «χαλάρωση του κρατικού μηχανισμού και της συμμόρφωσης των πολιτών στις φορολογικές ή άλλες υποχρεώσεις τους».Μέχρι τον Απρίλιο του 2009, ο προβληματισμός του Eurogroup αφορούσε κυρίως τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και όχι τα δημοσιονομικά. «Δεν υπήρχε κάτι μέχρι εκείνη τη στιγμή, που να δικαιολογεί πανικό» υποστηρίζει ο κος Σφακιανάκης. «Η κατάσταση ήταν μέχρι τότε υπό έλεγχο. Από τον Οκτώβριο του 2008 μέχρι τον Απρίλιο του 2009, τα στατιστικά μας στοιχεία γίνονταν αποδεκτά χωρίς καμία επιφύλαξη. Τα spreads ήταν κάτι που χτυπούσε σαν καμπανάκι, αλλά όχι επικίνδυνα. Κρίθηκε σκόπιμο να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό των δαπανών — το πάγωμα των μισθών, που θεωρήθηκε πάρα πολύ σκληρό μέτρο». Οι αναπροσαρμογές του ελλείμματος στις αρχές του 2009, ακολουθούνται από δανεισμό.«Με την προοπτική της χειροτέρευσης της διεθνούς αγοράς υπήρχε ένας εμπροσθοβαρής δανεισμός, ώστε να μη βρεθεί η Ελλάδα σε πρόβλημα δανεισμού κάτω από επαχθείς όρους. Αλλά υπήρχε ένας προβληματισμός, λόγω των σχετικά υψηλών επιτοκίων βάσης, όχι των spreads. Ακόμα και η Γερμανία δανειζόταν ακριβότερα εκείνη την περίοδο απ’ ό,τι προηγουμένως. Και οι καλύτερες χώρες, οι [χώρες που είχαν αξιολόγηση] “ΑΑA”, δανείζονταν πολύ ακριβότερα από πριν, οπότε υπήρχε ένας προβληματισμός για το πώς θα εξελιχθεί γενικά η ρευστότητα και τα επιτόκια στη διεθνή αγορά».«Καταλαβαίνω πώς ακούγονται τώρα όλα αυτά, αλλά οποιαδήποτε απόφαση ή σενάριο, πρέπει να κρίνεται με τα δεδομένα που υπήρχαν τότε. Μακάρι οποιοσδήποτε χαράσσει οικονομική πολιτική να ήξερε στην αρχή όσα ξέρει στο τέλος» ανέφερε μεταξύ άλλων, ο κ. Σφακιανάκης. ΠΗΓΗ: ΑΠΕ