Οι ελεγχόμενοι θέλουν να γίνουν… ελεγκτές
Υπό τον κίνδυνο να καταρρεύσουν όλες οι προσπάθειες που έχουν ξεκινήσει σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να μπει φρένο στο λαθρεμπόριο των τσιγάρων, βρίσκονται σε εξέλιξη στις Βρυξέλλες οι εργασίες για τη σύνταξη της σχετικής κοινοτικής οδηγίας. Και αυτό γιατί οι καπνοβιομηχανίες ασκούν έντονες πιέσεις προκειμένου να ελέγχουν εκείνες το σύστημα ιχνηλασιμότητας, δηλαδή οι ελεγχόμενοι να είναι και ελεγκτές!
Αύριο ολοκληρώνεται στις Βρυξέλλες η συζήτηση για τη σύνταξη του κειμένου της νέας οδηγίας. Οι καπνοβιομηχανίες φαίνεται να καταβάλουν εργώδεις προσπάθειες προκειμένου να υπονομεύσουν τη νέα οδηγία. Οι ίδιες, βέβαια, θα προτιμούσαν να μην υπάρχει καθόλου σύστημα ελέγχου. Ωστόσο, επειδή αυτό πλέον δεν θα μπορούσε να αποφευχθεί, η προσπάθειά τους προσανατολίζεται το σύστημα αυτό να τεθεί υπό τον έλεγχό τους. Και αυτό σε πλήρη αντίθεση με το πρωτόκολλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου τσιγάρων που υπέγραψε στις 2 Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η μεγάλη ασυμφωνία ανάμεσα στις μεθοδεύσεις των λόμπι που ασκούν πιέσεις και στο πρωτόκολλο που υπεγράφη με τον ΠΟΥ εντοπίζεται στο άρθρο 14 της οδηγίας, που επιτρέπει στην καπνοβιομηχανία να επιλέγει το σύστημα ιχνηλασιμότητας. Δηλαδή, να βάλουν το δικό τους. Την ίδια ώρα, το πρωτόκολλο του ΠΟΥ απαγορεύει ρητώς κάθε άμεση ή έμμεση εμπλοκή της καπνοβιομηχανίας.
Η μεθόδευση έχει εντοπιστεί από κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία, και το θέμα θα τεθεί στην αυριανή συνεδρίαση, με στόχο να τροποποιηθεί η οδηγία και να ταυτιστεί πλήρως με το πρωτόκολλο. Θέση την οποία έχει εκφράσει και ο επίτροπος Τόνιο Μποργκ.
“Αιμορραγία” για την ελληνική οικονομία
Το θέμα θεωρείται μείζονος σημασίας και για τη χώρα μας, αφού εν μέσω κρίσης τα έσοδα από τη φορολογία των καπνικών προϊόντων είναι μια ισχυρή τονωτική ένεση για την ελληνική οικονομία. Παράλληλα, τα διαφυγόντα έσοδα από το αυξημένο λαθρεμπόριο των τσιγάρων μοιάζουν με πληγή που αιμορραγεί ακατάσχετα, αποστερώντας από τον ήδη βεβαρημένο κρατικό Προϋπολογισμό μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Στη διαπίστωση αυτή προχώρησε και ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Μαυραγάνης, ο οποίος πριν από λίγες ημέρες, μιλώντας σε εκδήλωση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για το παράνομο εμπόριο καπνού, δήλωσε, μεταξύ άλλων, πως «δεν χωράει αμφιβολία ότι σε μια περίοδο που το κράτος προσπαθεί να συγκεντρώσει έσοδα και να ισχυροποιήσει την τάση της δημοσιονομικής βελτίωσης που καταγράφεται, οι απολεσθέντες φόροι από το παράνομο εμπόριο καπνού έχουν αποτελέσει και θα συνεχίσουν να αποτελούν πρωταρχικό μέλημα της κυβέρνησης».
Σημειώνεται ότι οι έλεγχοι του υπουργείου Οικονομικών και του ΣΔΟΕ για το πρώτο εξάμηνο του 2013 καταγράφουν διπλάσιο ποσοστό κατασχέσεων λαθραίων τσιγάρων σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι. Και αυτό γιατί οι λαθρέμποροι εφευρίσκουν διαρκώς νέες μεθόδους για να διοχετεύουν στην αγορά το παράνομο και αμφιβόλου ποιότητας και προδιαγραφών εμπόρευμά τους.
Κατασχέσεις λαθραίων τσιγάρων
Έτσι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, το πρώτο εξάμηνο του 2013 οι κατασχέσεις λαθραίων τσιγάρων στη χώρα μας σημείωσαν αύξηση 116% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2012. Αναλυτικά, από τις αρχές του έτους μέχρι και τον περασμένο Ιούνιο καταγράφηκαν 820 υποθέσεις κατάσχεσης λαθραίων προϊόντων καπνού, όταν το ίδιος χρονικό διάστημα πέρυσι είχαν καταγραφεί 379 υποθέσεις λαθρεμπορίας τσιγάρων.
Ο Γ. Μαυραγάνης, πάντως, διαβεβαίωσε ότι οι έλεγχοι στον τομέα των καπνοβιομηχανικών προϊόντων θα συνεχισθούν με αμείωτη ένταση, με στόχο τον περιορισμό του λαθρεμπορίου και της παράνομης διακίνησης τσιγάρων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δημόσια έσοδα, τον υγιή ανταγωνισμό και την υγεία των καταναλωτών.
Το ελληνικό δημόσιο χάνει 800 εκατ. ευρώ τον χρόνο
Σε ό,τι αφορά στην απώλεια εσόδων από τον κρατικό κορβανά λόγω των διαφυγόντων δασμών, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ελληνικό Δημόσιο χάνει κάθε χρόνο έως και 800 εκατ. ευρώ! Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τα στοιχεία που κατέθεσε πρόσφατα ο γενικός γραμματέας Διαφάνειας του υπουργείου Δικαιοσύνης Γιώργος Σούρλας στον οικονομικό εισαγγελέα Γρηγόρη Πεπόνη.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, αλλά και οι δυσμενείς επιπτώσεις για την οικονομία της χώρας μας, θα πρέπει να σημειωθεί ότι μόνο το 2012 τα έσοδα από τη φορολογία των νόμιμων προϊόντων καπνού ανήλθαν σε ποσοστό 8,3% των συνολικών φορολογικών εσόδων από τον ΦΠΑ και σε 14,8% από τον ΕΦΚ. Σε απόλυτους αριθμούς, το 2012 τα έσοδα για το κράτος από τον καπνό ανήλθαν σε 749 εκατ. ευρώ από τον ΦΠΑ και σε 3,133 δισ. ευρώ από τον ΕΦΚ.
Και μπορεί η Ελλάδα ανέκαθεν να αποτελούσε διαμετακομιστικό κέντρο για τους λαθρεμπόρους τσιγάρων, με προορισμό κυρίως την Ευρώπη, όμως υπολογίζεται ότι σήμερα ένα σημαντικό ποσοστό από τα τσιγάρα αυτά, περίπου 25%-30%, καταλήγει στην ελληνική αγορά. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν τα λαθραία τσιγάρα και καπνικά προϊόντα που παράγονται στη χώρα μας.
