Η αντιμετώπιση της πανδημίας αναδεικνύει διάφορα νέα ζητήματα. Ένα από αυτά συνδέεται με τον εμβολιασμό των εργαζομένων. Συγκεκριμένα τίθεται το ερώτημα αν η άρνηση του εργαζόμενου να εμβολιαστεί συνιστά νόμιμο λόγο απόλυσής του.
Γράφει ο δικηγόρος – Διδάκτωρ Εργατικού Δικαίου, Γιώργος Βλασσόπουλος
Εν προκειμένω συγκρούονται διαφορετικά αγαθά. Από τη μια πλευρά ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα αυτοδιάθεσης ως απόρροια του σεβασμού της προσωπικότητάς του, της αξιοπρέπειάς του και της συνταγματικά κατοχυρωμένης ελεύθερης ανάπτυξής της (αρθρ. 2, 5 Συντάγματος).
Στο σημείο αυτό σημειώνουμε την διεθνή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ιατρική, γνωστή ως Σύμβαση του Οβιέδο, που κυρώθηκε με ν. 2619/1998 και ισχύει στη χώρα μας. Σύμφωνα με το άρθρο 5 αυτής, επέμβαση σε θέματα υγείας προϋποθέτει την ελεύθερη συναίνεση του ενδιαφερόμενου προσώπου, κατόπιν προηγούμενης σχετικής ενημέρωσής του ως προς τον σκοπό και τη φύση της επέμβασης καθώς και ως προς τα επακόλουθα και τυχόν κινδύνους που αυτή συνεπάγεται. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η διάταξη αρθρ. 12 παρ.1 Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας ( ν. 3418/2005).
Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι και η σχετική από 18-3-2011 Γνώμη της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής ως προς το ζήτημα της αντιπαράθεσης μεταξύ δημόσιου συμφέροντος και προσωπικής αυτονομίας επί λοιμωδών μεταδοτικών νόσων. Στην έκθεση γίνεται μνεία άρθρων 21 παρ.3 και 5 παρ.4 Συντάγματος αλλά και αρθρ. 5 παρ. 1ε της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ( ΕΣΔΑ) προς τεκμηρίωση της ανάγκης προστασίας του κοινωνικού συνόλου από την εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών. Ειδικά για τον εμβολιασμό αναφέρεται ότι δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί ως υποχρεωτικός, ιδιαιτέρως για πρόσωπα που λόγω επαγγέλματος αποτελούν σε υψηλό ποσοστό φορείς μόλυνσης και μετάδοσης ασθενειών (σύμφωνα και με σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου). Μάλιστα στην από 17-3-2020 Σύστασή της ( « Η βιοηθική διάσταση της ατομικής ευθύνης στην αντιμετώπιση του covid 19» ) η Επιτροπή Βιοηθικής τονίζει ότι ο αυτοπεριορισμός μας για χάρη των άλλων είναι κυρίως ζήτημα ατομικής συνείδησης και όχι φόβου για τον κίνδυνο κυρώσεων.
Εξάλλου με τη διάταξη αρθρ. 4παρ.3 ιιιβ ν. 4675/2020 προβλέπεται κατ’ εξαίρεση δυνατότητα υποχρεωτικού εμβολιασμού ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο που αφορά σε συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού ,σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο και υπό αυστηρές προϋποθέσεις .
Άρα έως σήμερα δεν ισχύει νομοθετικά υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού ως γενικό μέτρο. Βεβαίως αναπτύσσονται σχετικοί προβληματισμοί και σε άλλες χώρες , όπως στη Γερμανία (κρατίδιο Βαυαρίας), ή τη Γαλλία , αλλά η κρατούσα άποψη όχι μόνο σε επίπεδο ΕΕ αλλά και ευρύτερα παραμένει -στη παρούσα συγκυρία- ότι δεν είναι σκόπιμη η πρόβλεψη υποχρεωτικότητας γενικού εμβολιασμού.
Από την άλλη πλευρά, συντρέχει το θεμελιώδες δικαίωμα στην υγεία όχι μόνο ως ατομικό, αλλά και ως κοινωνικό δικαίωμα με την ιδιαίτερη επισήμανση της αναμφισβήτητης ανάγκης προστασίας ,κατά σαφή προτεραιότητα, της δημόσιας υγείας εν μέσω διεθνούς υγειονομικής κρίσης (αρθρ. 21 Συντάγματος). Όταν συγκρούονται διαφορετικά έννομα αγαθά ανακύπτει λοιπόν η ανάγκη ορθής στάθμισης συμφερόντων προς επίτευξη μιας συνθετικής κοινωνικά δίκαιης, αλλά και αποτελεσματικής λύσης.
Διαβάστε περισσότερα στο enikonomia.gr.
