Χαιρετισμό στην εκδήλωση για την έκδοση του λευκώματος «Ελληνικά Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO» απηύθυνε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος.Ολόκληρος ο χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας:Αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή χαιρετίζοντας την εκδήλωση για την Έκδοση του Λευκώματος «Ελληνικά Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO» και συγχαίρω, ειλικρινώς, το «Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» -και προσωπικώς την κα Μαριάννα Βαρδινογιάννη- γι’ αυτή την εξαιρετική, από κάθε άποψη, πρωτοβουλία. Και τούτο διότι αυτή η Έκδοση συνιστά εμβληματική συμβολή στην ανάδειξη και στην υπεράσπιση του Πολιτισμού μας. Και αναφέρομαι τόσο στον δικό μας Πολιτισμό, τον Ελληνικό, όσο και στον Ευρωπαϊκό, του οποίου ο Ελληνικός Πολιτισμός αποτελεί αναντικατάστατη αντηρίδα. Γι’ αυτό ο Πολιτισμός μας έμαθε και τους άλλους Πολιτισμούς να διαλέγονται μεταξύ τους. Όχι να δημιουργούν τείχη, άλλα γέφυρες για να μπορούμε να επικοινωνούμε. Και επειδή ακριβώς αυτή είναι η φύση του Πολιτισμού μας, γι’ αυτό αισθανόμαστε όλα τα Μνημεία του Πολιτισμού σ’ ολόκληρο τον κόσμο και δικά μας Μνημεία. Και γι’ αυτό αισθανόμαστε κάθε τραύμα κάθε λαβωματιά σ’ ένα Μνημείο του Πολιτισμού, λαβωματιά και τραύμα στο Πνεύμα και στην Ψυχή μας. Κάτι το οποίο το είδαμε και το νιώσαμε ιδίως εμείς οι Έλληνες, μέσα από την τραγωδία της Παναγίας των Παρισίων. Όπως επανειλημμένως έχω επισημάνει, μεταξύ των Μνημείων της Ελληνικής Αρχαιότητας, που συνθέτουν τον πυρήνα της όλης Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς, κορυφαία θέση κατέχει ο Παρθενώνας. Πραγματικά, κατά κοινή πλέον ομολογία, ο Παρθενώνας συμβολίζει, με ανεπανάληπτο μάλιστα τρόπο, την αφετηρία και την κοιτίδα του εν γένει Δυτικού Πολιτισμού, συγκεκριμένα δε την αφετηρία και την κοιτίδα τόσο των Πνευματικών μας καταβολών όσο και των θεσμικών πυλώνων της Δημοκρατίας μας. Για τον λόγο αυτόν, και αντί άλλου χαιρετισμού, παραθέτω ορισμένες σκέψεις που περιλαμβάνονται στην πολύ πρόσφατη ομιλία μου, στις 15.4.2019, κατά την έναρξη ενός πολύ σημαντικού Συνεδρίου, αναφορικά με την ανάγκη άμεσου επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα και επανένωσής τους, ως ελάχιστου δείγματος σεβασμού σ’ αυτό το Μνημείο, κορωνίδα της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
-
Ο κοινός μας Αγώνας, που αφορά την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, συνδέεται αρρήκτως με την ικανοποίηση ενός καθ’ όλα δίκαιου αιτήματος, το οποίο οφείλουμε να υπηρετούμε όλοι μας, ανεξαρτήτως εθνικότητας, δοθέντος ότι, κατ’ ουσίαν, πρόκειται για αίτημα της Ανθρωπότητας αφού αφορά τον πυρήνα της Πολιτιστικής της Κληρονομιάς. Πριν απ’ όλα είναι παγκοσμίως αποδεκτό ότι τα Γλυπτά αυτά ανήκουν, δικαιωματικώς και πολιτισμικώς, στον Παρθενώνα και στα Μνημεία του. Και τούτο διότι χωρίς τα Γλυπτά αυτά ο Παρθενώνας, βαριά λαβωμένος από μιαν ιερόσυλη πράξη βανδαλισμού και λεηλασίας που καλύπτεται εδώ και πάνω από δύο αιώνες από τη λεοντή μιας δήθεν «αρχαιολατρίας» η οποία πλήττει ευθέως την Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά, δεν μπορεί να συμβολίσει και, επέκεινα, να εκπέμψει προς την Ανθρωπότητα το αιώνιο, αειθαλές και μοναδικό πολιτισμικό μήνυμα που του αναλογεί.
-
Ως προς την παγκόσμιας πολιτισμικής εμβέλειας μοναδικότητα του Παρθενώνα και των Μνημείων του, δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς επί μακρόν. Πρόκειται για αυταπόδεικτη αλήθεια, η οποία εδράζεται σ’ ακλόνητα τεκμήρια. Γι’ αυτό μένω μόνο στην πιο απτή αλλά και πιο ηχηρή μαρτυρία, που συμπυκνώνει με απαράμιλλο τρόπο όλη αυτή την επιχειρηματολογία, ήτοι στην μαρτυρία του Αντρέ Μαλρώ, η οποία εμπεριέχεται στην μνημειώδη ομιλία του της 28ης Μαΐου 1959, όταν εκπροσώπησε τη Γαλλική Κυβέρνηση κατά την πρώτη φωταγώγηση της Ακρόπολης:
Α. Ξεκινώντας την ομιλία του, ο Αντρέ Μαλρώ είχε επισημάνει, βασιζόμενος στην Παγκόσμια πολιτισμική εμβέλεια του Παρθενώνα και στα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα με τα οποία πλέον το μήνυμα – έκκληση του Περικλέους μπορεί να εκπέμπεται σ’ ολόκληρη την Ανθρωπότητα: «Ο πρώτος παγκόσμιος πολιτισμός άρχισε». Β. Κι αμέσως στην συνέχεια ο Αντρέ Μαλρώ, με την imperatoria brevitas που χαρακτηρίζει τον λόγο του, αποθεώνει την μοναδικότητα του αναλλοίωτου στους αιώνες και πανανθρώπινου μηνύματος του Παρθενώνα με τις εξής φράσεις: «Μέσω αυτού του πολιτισμού και προς δόξαν του φωταγωγείται η Ακρόπολη, η οποία καλείται να απαντήσει σε ερωτήματα που κανείς άλλος πολιτισμός δεν έθεσε. Το πνεύμα της Ελλάδας εμφανίστηκε αρκετές φορές στον κόσμο, δεν ήταν όμως πάντοτε το ίδιο. Ήταν λαμπρό στην Αναγέννηση, πόσο μάλλον που η Αναγέννηση πολύ λίγο γνώριζε την Ασία· είναι εξίσου λαμπρό και συνταρακτικό σήμερα, που γνωρίζουμε την Ασία. Σε λίγο καιρό, θεάματα όπως αυτό θα ζωντανέψουν τα μνημεία της Αιγύπτου και της Ινδίας, θα δώσουν φωνή στα φαντάσματα όλων των στοιχειωμένων τόπων. Η Ακρόπολη όμως είναι ο μοναδικός τόπος του κόσμου που κατοικείται ταυτόχρονα από το πνεύμα και από το θάρρος». Γ. Τέλος, λίγο πιο κάτω ο Αντρέ Μαλρώ συμπυκνώνει, μέσω του μηνύματος του Παρθενώνα, την ουσία του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού, ως συστατικού στοιχείου του διαχρονικού Παγκόσμιου Πολιτισμού: «Δεν θα πάψουμε ποτέ να το διακηρύσσουμε: Ό,τι σημαίνει για μας η τόσο συγκεχυμένη λέξη παιδεία –το σύνολο των έργων της τέχνης και του πνεύματος- η Ελλάδα το μετέτρεψε, προς δόξαν της, σε μείζον μέσον διαπαιδαγώγησης του ανθρώπου. Είναι ο πρώτος πολιτισμός χωρίς ιερό βιβλίο, όπου η λέξη ευφυΐα σήμαινε να θέτεις ερωτήματα. Ερωτήματα που έμελλε να γεννήσουν την κατάκτηση του κόσμου από το πνεύμα, της μοίρας από την τραγωδία, του θείου από την τέχνη και τον άνθρωπο». Μ’ αυτές τις λίγες σκέψεις –που θεωρώ ότι λόγω του αυτονόητου νοήματός τους δεν χρειάζονται άλλη επεξήγηση- θέλω, καταλήγοντας, να σας συγχαρώ και πάλι για την πρωτοβουλία έκδοσης του Λευκώματος «Ελληνικά Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO».
